Có một Hà Nội của Vũ Công Chiến

Nhà văn Vũ Công Chiến sinh năm 1953, nguyên quán Hưng Yên, hiện sống ở Hà Nội. Ông vốn là kỹ sư điện tử của Trường Đại học Bách khoa Hà Nội; được bạn đọc yêu thích với tác phẩm “Hồi ức lính”, “Kim Liên một thuở”…

Tập tản văn “Có một Hà Nội trong tôi” đong đầy những hồi ức, cảm xúc, suy tư, và trăn trở của một người đàn ông tuy không sinh ra ở Hà Nội, chưa từng nhận mình là “người Hà Nội gốc”, nhưng lại hiểu rõ từng nhịp thở của thành phố này. Ông bộc bạch: “Tôi sống gần như cả đời ở Hà Nội… Vì thế tất cả ký ức đời tôi gắn liền với Hà Nội cùng những đổi thay của nó”.

Trang sách mở ra đưa độc giả quay ngược thời gian về những năm 1950, theo chân chú bé Vũ Công Chiến vừa theo bố mẹ từ chiến khu chuyển về Thủ đô sinh sống. Được sự tận tình giúp đỡ của bà con xung quanh, dần dà họ trở thành người Hà Nội và hòa nhập với nhịp sống nơi đây, tạo nên những ký ức hồn nhiên và yên bình trong phần “Hà Nội, gia đình và tuổi thơ tôi”.

Tác giả viết: "Trong cuộc đời, người ta thường hoài niệm về cái thời gian khó vật chất nhưng giàu tình cảm giữa con người với nhau hơn là nhớ về những ngày có cuộc sống đủ đầy mà tình người phai nhạt. Càng tiếc nuối, ta lại càng thấy nhớ da diết, nhớ đến quặn lòng những kỷ niệm đẹp đã qua..."

Bước sang “Hà Nội, một thời tuổi trẻ”, ta lại thấy những ngày Hà Nội cùng cả nước đánh Mỹ, khi trên trời cứ loáng thoáng bóng máy bay, dưới đất đầy hầm trú ẩn, không gian vẳng tiếng đạn bom và những người thanh niên sôi nổi quyết tâm dốc hết sức trẻ để chiến đấu và xây dựng đất nước, để lỡ những lưu luyến mà cô bạn cùng lớp gửi gắm trong chiếc khăn tay.

Qua những câu chuyện của tuổi thơ và tuổi trẻ tác giả Vũ Công Chiến, con người và nơi chốn đã hòa làm một, sẻ chia quá khứ, hiện tại và cả tương lai.

Trong những hồi ức cá nhân của Vũ Công Chiến, ta tìm thấy nhiều cái chung đã trở thành ký ức tập thể và nhận diện được cả những dấu vết của một thời đã xa. Ta hiểu được nếp sinh hoạt của người dân gắn với phố phường Hà Nội: trò dính chuồn chuồn, trộm vịt của trẻ con; sự giặt giũ, bơi lội ở Tây hồ; cảnh xếp hàng thời tem phiếu; và trên hết là những món ăn độc đáo, đầy phong vị quê hương…

Trong phần cuối, “Một nét riêng tư gợi nhắc cho ai…” tác giả đã chọn lọc những dấu ấn văn hóa đặc sắc để từ vài nét chấm phá nhìn ra được một Hà Nội đương thời với đủ âm thanh và màu sắc, có cũ có mới, có hiện tại và quá khứ đan xen. Trong một tách cà phê, đĩa bánh cuốn, thú chơi xuân, một góc hồ Tây, những hàng cây, từng ô cửa sổ và ngôi nhà cổ, ta thấy được diện mạo của thành phố ngàn năm văn hiến, đầy cốt cách, đầy thanh lịch.