Vo gạo quá kỹ làm mất đi các chất dinh dưỡng lớp ngoài hạt gạo như xơ, vitamin, sắt, kẽm... có lợi cho cơ thể.
Vitamin nhóm B bị mất 70-95% trong quá trình xay xát và vo gạo.
Một thói quen sai lầm khi nấu cơm của nhiều gia đình là vo kỹ gạo và dùng nước lạnh để nấu. Theo Phó giáo sư, tiến sĩ Nguyễn Thị Trâm, Viện Nghiên cứu và Phát triển cây trồng, cơm (gạo) cung cấp chất bột đường, vitamin và các khoáng chất, bổ sung năng lượng cho cơ thể. Trong đó, chủ yếu là vitamin nhóm B (B1, B3, B6) và chất xơ. Ngoài ra gạo còn có vitamin E, sắt, kẽm, thậm chí omega 3.
Những dưỡng chất này có nhiều nhất ở lớp ngoài của hạt gạo. Vì vậy, nếu vo gạo chà xát quá kỹ, chắt hết các phần nước đục sẽ làm mất đi các dưỡng chất quan trọng của hạt gạo. Cùng với đó, lớp vỏ cám ở quanh hạt gạo chứa rất nhiều xenlulo, có tác dụng thúc đẩy quá trình bài tiết cholesterol, làm giảm hàm lượng cholesterol có hại trong máu.
Nhiều người thích ăn cơm nấu từ gạo trắng đẹp mắt mà không biết rằng gạo chế biến càng tinh thì lượng xenlulo càng giảm. Khi ấy cơm khó tạo ra cảm giác no bụng khiến lượng thức ăn đưa vào cơ thể tăng cao, dễ mắc bệnh béo phì. Cơm trắng nấu từ những hạt gạo đã xát đi lớp gạo cám, sau đó đánh bóng để không bị mốc. Điều đó đồng nghĩa dinh dưỡng tốt nhất của hạt gạo đã không còn. Hấp thụ quá nhiều tinh bột từ gạo trắng có nguy cơ dẫn đến tiểu đường, các bệnh phù thũng, tăng huyết áp...
Theo phó giáo sư Trâm, một sai lầm nữa khi nấu cơm là nấu bằng nước lạnh. Khi sử dụng nước lạnh, hạt gạo bị trương lên, chất dinh dưỡng nở ra tan vào nước. Dùng nước sôi để nấu, hạt cơm sẽ dẻo, lớp ngoài hạt gạo co lại tạo màng bảo vệ, hạt không bị nứt, vỡ, lượng vitamin B1 được giữ lại nhiều hơn 30% so với cách nấu bằng nước lạnh.
“Không nên gạt bỏ nước cơm vì làm mất thêm lượng lớn chất dinh dưỡng một lần nữa”, phó giáo sư cho biết.
Lưu ý khi vo gạo nấu cơm:
- Không xay xát gạo quá trắng. Khi vo gạo, không nên xát mạnh tay. Chỉ nên rửa gạo, khuấy nhẹ tay, gạn nước để loại trừ sâu, sạn.
- Nên dùng nước sôi để nấu cơm thay cho dùng nước lạnh.
- Cơm sôi nên vặn nhỏ lửa, đậy vung để giữ nhiệt, tránh tiếp xúc với không khí bởi đây là yếu tố phá hủy thêm các vitamin trong gạo.