Tài liệu mật bị rò rỉ Panama - hay còn gọi là Panama Papers - như dự đoán đã tạo nên một cơn chấn động khắp toàn cầu khi người ta chứng kiến một “thiên đường trốn thuế” của các đại gia tư bản, chính trị gia quyền lực và cả người nổi tiếng… Nó còn khiến người dân Iceland đổ ra đường biểu tình rầm rộ đòi Thủ tướng nước này từ chức.
Panama Papers sau khi được công bố đã tạo nên một cơn chấn động trên toàn thế giới. (Nguồn: Reuters).
Hàng nghìn người đã tụ tập tại trung tâm thủ đô Reykjavic của Iceland trong hôm 5/4 để kêu gọi Thủ tướng nước này từ chức, sau khi Panama Papers vạch trần các thủ đoạn trốn thuế gây tranh cãi và sự phẫn nộ ở nước này.
Các tài liệu mật bị rò rỉ mới đây cho thấy ông Sigmundur David Gunnlaugsson cùng vợ mình đã sử dụng một công ty nước ngoài tên Wintris Inc - trên đảo Virgin của Anh - để che giấu hàng triệu USD trong hệ thống ngân hàng của Iceland. Sự việc đã khiến cho các đảng đối lập trong nước kêu gọi ông từ chức, trong khi người dân cũng tổ chức cuộc tuần hành lớn nhất kể từ khủng hoảng ngân hàng năm 2008 để đưa ra yêu cầu tương tự.
Tuy nhiên, ông Gunnlaugsson đã tuyên bố không từ chức vì cho rằng bản thân không làm gì sai luật: “Tôi chắc chắn sẽ không từ chức bởi chúng ta đều thấy một thực tế rằng, vợ của tôi luôn trả đầy đủ thuế. Chúng ta cũng thấy rõ rằng cô ấy đã tránh xung đột về lợi ích bằng cách đầu tư vào các công ty của Iceland vào cùng lúc mà tôi gia nhập chính trị”.
Ông Gunnlaugsson, người bắt đầu nắm quyền vào năm 2013 trong bối cảnh làn sóng biểu tình đang diễn ra ở Iceland do tình trạng tài chính cạn kiệt của nước này, hiện đang phải đối mặt với tình trạng bất tín của người dân. Thế nhưng, vị lãnh đạo này chỉ là một trong số rất nhiều các lãnh đạo khác, giới siêu giàu hay các gương mặt nổi tiếng trong làng giải trí… trên thế giới bị phanh phui trong trong hơn 11 triệu tài liệu thuộc Panama Papers.
Một số lãnh đạo như Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình và Tổng thống Syria Bashar al-Assad được cho là có mối liên hệ không trực tiếp tới các tài khoản nước ngoài thông qua bạn bè và thân tín trong khi các vị Tổng thống của Argentina và Ukraine, tính cả ông Gunnlaugsson, nằm trong số 12 nhà lãnh đạo hoặc cựu lãnh đạo có liên hệ trực tiếp với tài khoản nước ngoài.
Ngôi sao phim võ thuật Trung Quốc Jackie Chan và siêu sao bóng đá Lionel Messi là 2 trong số những cái tên lớn trong làng giải trí thế giới được nêu ra trong Panama Papers - trong khi Thủ tướng Anh David Cameron hiện cũng đang chịu áp lực phải công khai việc liệu gia đình ông có giấu tiền trong “thiên đường trốn thuế” này hay không, sau khi có thông tin người cha quá cố của ông từng vận hành một quỹ đầu tư mà không bao giờ phải trả thuế ở Anh.
Tất cả các tài liệu thuộc Panama Papers đều bị rò rỉ từ một trong số các công ty được cho là bí mật nhất trên thế giới - công ty luật Mossack Fonseca của Panama - và nó cho thấy công ty này đã làm thế nào để giúp đỡ các khách hàng rửa tiền, lách các lệnh trừng phạt và trốn thuế.
Cựu Tổng thống Ai Cập Hosni Mubarak, cựu lãnh đạo Libya Muammar Gaddafi, Tổng thống Syria Bashar al-Assad và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình nằm trong số những người bị cáo buộc có liên hệ trực tiếp tới thiên đường trốn thuế thông qua các thành viên gia đình hoặc người thân tín.
Panama Papers còn nêu đích danh rất nhiều các tên tuổi lớn trong làng giải trí thế giới. Có ít nhất 20 cái tên cầu thủ bóng đá từ CLB danh giá như Barcelona, Real Madrid và Manchester United cũng được cho là đã sử dụng các dịch vụ của Mossack Fonseca để trốn thuế.
Cái tên đáng chú ý nhất hiện nay là Lionel Messi, cầu thủ hiện đang phải đối mặt với các cáo buộc gian lận thuế ở Tây Ban Nha. Theo Panama Papers, Messi cùng cha mình là ông Jorge, sở hữu một công ty ở Panama có tên Mega Star Enterprises Inc. Doanh nghiệp này, hiện vẫn đang hoạt động ở Panama, được cho là đã thu về hàng triệu USD từ các hợp đồng bản quyền hình ảnh của siêu sao bóng đá này.
Ngay cả ngôi sao phim hành động võ thuật nổi đình nổi đám Jackie Chan cũng bị nêu tên trong các tài liệu rò rỉ, trong đó ông này sở hữu ít nhất 6 công ty nước ngoài, được Mossack quản lý. Ngôi sao điện ảnh sáng giá nhất của Bollywood, Amitabh Bachchan - còn được biết đến với cái tên Big B - cùng bị phát hiện từng làm giám đốc của ít nhất 4 công ty nước ngoài.
Trong khi những cái tên khách hàng của Mossack tiếp tục được hé lộ, hóa ra rất nhiều cầu thủ bóng đá sáng giá khác trên thế giới cũng nhờ tới các dịch vụ trốn thuế của Mossack. Trong số này có cả cầu thủ Leonardo Ullua, cây ghi bàn của CLB Leicester City mùa giải trước. Cựu cầu thủ CLB Real Madrid và là siêu sao bóng đá người Chile Ivan Zamorano cũng bị phát hiện sở hữu một doanh nghiệp không bao giờ phải trả thuế.
12 nhà lãnh đạo bị nêu tên trong danh sách trốn thuế của Panama Papers
1. Tổng thống Argentina Mauricio Macri
2. Nhà Vua Arab Saudi Salman bin Abdulaziz bin Abdulrahman Al Saud
3. Tổng thống Ukraine Petro Poroshenko
4. Thủ tướng Iceland Sigmundur Davíð Gunnlaugsson
5. Tổng thống UAE Khalifa bin Zayed bin Sultan Al Nahyan
6. Cựu Thổng thống Georgia Bidzina Ivanishvili
7. Cựu Thủ tướng Iraq Ayad Allawi
8. Cựu Thủ tướng Jordan Ali Abu al-Ragheb
9. Cựu Thủ tướng Qatar Hamad bin Jassim bin Jaber Al Thani
10. Cựu Tiểu vương Qatar Sheikh Hamad bin Khalifa Al Thani
11. Cựu Tổng thống Sudan Ahmad Ali al-Mirghani
12. Cựu Thủ tướng Ukraine Pavlo Lazarenko