Tính đến hết tháng 2/2024, toàn TP Hà Nội có gần 1.100 trung tâm tư vấn dịch vụ du học đã được cấp phép hoạt động. Tuy nhiên, việc quản lý hoạt động tư vấn du học đang đứng trước nhiều thách thức.
Trước đó, do nhu cầu du học ngày càng tăng, nhằm bảo đảm quyền lợi người học, cuối năm 2023, Sở Giáo dục và Đào tạo (GDĐT) Hà Nội đã tổ chức hội nghị công tác quản lý hoạt động kinh doanh dịch vụ tư vấn du học trong năm. Số liệu đưa ra cho thấy, hiện số lượng lưu học sinh Hà Nội đi học tập ở nước ngoài là hơn 13.000 em, chiếm khoảng 1/4 tổng số du học sinh của cả nước. So với 10 năm trước, tỷ lệ học sinh Hà Nội đi du học tăng 2,5 lần. Quốc gia, vùng lãnh thổ có nhiều du học sinh học tập nhiều nhất là Nhật Bản, Hàn Quốc, Australia...
Thực tế cho thấy, hoạt động tư vấn du học ở Hà Nội khá sôi động. Đặc biệt, gần đây các thị trường như du học Đức, Đài Loan (Trung Quốc)… cũng đang rất thu hút các bạn trẻ. Cùng đó, tình trạng bát nháo trong đào tạo tiếng Đức để đưa du học sinh đi mà không hề có trình độ thực chất đang diễn ra khá phổ biến. Điều này sẽ gây khó khăn, thậm chí thiệt hại lớn cho người học bởi sau khi ra nước ngoài nhưng không có thực lực về ngôn ngữ thì khó có thể theo kịp các chương trình đào tạo, dẫn tới bị kéo dài thời gian học tập, thậm chí phải quay về nước. Bên cạnh đó, việc cố tình không công khai quy định việc dịch hồ sơ phục vụ sang Đức học tập, chỉ cần qua giấy tờ công chứng, không ít trung tâm tư vấn đã lợi dụng sự thiếu hiểu biết của người học để yêu cầu nộp hồ sơ gốc nhằm “giữ chân”, gây khó cho học sinh.
Theo Sở GDĐT Hà Nội, công tác quản lý nhà nước đối với các trung tâm hiện đang gặp không ít khó khăn do số lượng trung tâm lớn, có trung tâm dời địa điểm hoạt động 2 - 3 lần trong một chu kỳ cấp phép, có hiện tượng ký hợp đồng và thu phí sau quy định… Một số trung tâm quảng cáo tuyển sinh du học khi chưa đăng ký hoặc quảng cáo không chính xác về điều kiện học tập ở nước ngoài; hoặc tư vấn đến những trường chưa ký kết hợp tác, chưa có đủ thông tin về tính pháp lý và tình trạng kiểm định chất lượng của các cơ sở giáo dục ở nước ngoài. Cá biệt, có đơn vị còn làm giả năng lực tài chính nhân thân, không trả hồ sơ cho học sinh bị trượt tư cách lưu trú...
Trong bối cảnh nhu cầu đi học tập ở nước ngoài ngày càng tăng, đây là một thách thức lớn trong việc kịp thời phát hiện, ngăn chặn những những hành vi sai phạm để bảo đảm quyền lợi của người học.
Thời gian qua, nhằm giúp người dân có thêm kênh thông tin chính thức trong việc lựa chọn, quyết định nơi đăng ký dịch vụ tư vấn du học khi có nhu cầu, Sở GDĐT đã cập nhật và công khai danh sách các trung tâm tư vấn du học được cấp phép hoạt động trên địa bàn thành phố.
Sở GDĐT Hà Nội cho hay, trong năm 2024 sẽ tiếp tục phối hợp với các cơ quan quản lý nhà nước trên địa bàn thành phố kiểm tra hoạt động của các trung tâm tư vấn du học; đồng thời rà soát, thực hiện thủ tục đình chỉ hoạt động, thu hồi giấy chứng nhận hoạt động đối với những tổ chức không đủ điều kiện, không thực hiện đúng trách nhiệm của tổ chức kinh doanh dịch vụ tư vấn du học theo quy định. Cùng với đó, Sở sẽ thực hiện kế hoạch kiểm tra, giám sát đối với các trung tâm tư vấn du học đã được cấp phép trên địa bàn thành phố, phấn đấu đạt chỉ tiêu kiểm tra, giám sát từ 15-20% số trung tâm tư vấn du học; tăng cường phối hợp với các cơ quan liên ngành trong việc phát hiện, ngăn chặn, kiểm tra và kiên quyết xử lý các vi phạm trong lĩnh vực hoạt động theo quy định của pháp luật.
Đại diện Sở GDĐT Hà Nội khẳng định, việc tổ chức tư vấn du học không được thực hiện theo hình thức “bắc cầu”, vì khi không nắm được tính pháp lý, chất lượng đào tạo của các trường, nguy cơ khiến học sinh rơi vào tình trạng rủi ro là rất cao. Sở yêu cầu các trung tâm thực hiện đúng quy định tại Nghị định số 86/2018/NĐ-CP quy định hợp tác, đầu tư của nước ngoài trong lĩnh vực giáo dục.
Một trong những nhiệm vụ trọng tâm năm 2024 của Sở GDĐT Hà Nội là tăng cường quản lý các trung tâm tư vấn du học để bảo đảm hoạt động của các đơn vị này đi vào nền nếp, hạn chế nguy cơ có thể gây rủi ro với người học. Hiện danh sách hơn 1.100 trung tâm tư vấn du học đã được cấp phép được cập nhật trên Cổng thông tin điện tử của Sở GDĐT Hà Nội, địa chỉ http://hanoi.edu.vn.