Công ty cổ phần mía đường La Ngà để xảy ra nhiều sai phạm về đất đai

Theo đó, Công ty cổ phần mía đường La Ngà trước đây là Xí nghiệp liên hợp công nông nghiệp mía đường La Ngà, trên cơ sở hợp nhất 3 đơn vị: nhà máy đường La Ngà, nông trường mía Phú Ngọc và nông trường mía Cao Cang. Năm 2000, Thủ tướng Chính phủ ban hành quyết định chuyển đổi thành công ty và hoạt động theo hình thức công ty cổ phần.

Đến năm 2007, UBND tỉnh Đồng Nai quyết định giao trên 4.200ha đất tại các xã Phú Ngọc, Gia Canh của huyện Định Quán và xã Xuân Bắc, Suối Cao của huyện Xuân Lộc cho Công ty cổ phần mía đường La Ngà.

Tuy nhiên, công ty này chỉ trực tiếp sử dụng một phần diện tích đất được giao, phần lớn diện tích đất nông nghiệp đã thực hiện giao khoán đất cho hộ gia đình, cá nhân sử dụng.

Cùng với việc thiếu kiểm tra, quản lý lỏng lẻo dẫn đến phần lớn người dân nhận khoán đã tự ý chuyển đổi mục đích sử dụng đất, chuyển đổi cây trồng trên đất nhận khoán; nhiều trường hợp đã kê khai, đăng ký và được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.

Dẫn đến việc chỉ có trên 3.520ha đất sử dụng đúng mục đích; trên 334ha đất bị lấn chiếm; trên 268ha đất đã bố trí làm nhà ở cho gia đình, cán bộ, công nhân viên của công ty, trên 98ha đất hiện chưa sử dụng.

Kết luận thanh tra chỉ rõ sai phạm về việc UBND huyện Định Quán cấp sai 378 giấy chứng chận quyền sử dụng đất (405 thửa) cho các hộ gia đình, cá nhân tại ấp 7, xã Phú Ngọc trong ranh giới đất Công ty cổ phần mía đường La Ngà đang quản lý.

Sai sót thuộc trách nhiệm của UBND xã Phú Ngọc, Văn phòng Đăng ký đất đai chi nhánh huyện Định Quán, Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Định Quán, UBND huyện Định Quán.

Tại huyện Xuân Lộc, một phần đất ở xã Suối Cao và Xuân Bắc được sử dụng làm vườn ươm, phần còn lại để đất trống không sử dụng. Trong đó, có khoảng 4ha đất tại xã Xuân Bắc đang tranh chấp với cá nhân nhận giao khoán đất.

Tại khu đất ở xã La Ngà của huyện Định Quán có 200m² đất trạm bơm bờ sông, hơn 3ha ao cá, 1.000m² khu trạm xá cũ chưa lập thủ tục thuê đất và làm nghĩa vụ tài chính theo quy định.

Về công tác giao khoán, công ty không thực hiện thanh lý hợp đồng với người nhận khoán trước khi ký lại hợp đồng mới. Điều này dẫn đến trên cùng một mảnh đất giao khoán hoặc cùng người giao khoán có 2 dạng hợp đồng còn hiệu lực.

Sau khi công ty tạm dừng hoạt động vào tháng 9/2020, đến nay toàn bộ các hộ nhận khoán đất không còn trồng mía theo hợp đồng, chuyển đổi sang cây trồng khác như: keo, mì, điều... Tuy nhiên, công ty không lập hồ sơ, kiến nghị xử lý đối những hộ dân này; không theo dõi, giám sát thường xuyên dẫn đến một số hộ nhận khoán chuyển nhượng trái phép hợp đồng giao khoán cho người khác, dẫn đến không kịp thời phát hiện, xử lý theo quy định. Để xảy ra sai phạm nêu trên, trách nhiệm thuộc về công ty.

Còn tại khu đất ở xã Phú Ngọc và xã Gia Canh cũng của huyện Định Quán, một phần diện tích đất nông nghiệp được cấp cho công ty trùng với đất tỉnh đã thu hồi giao địa phương quản lý; hơn 44ha đất rừng phòng hộ thuộc trường hợp đủ điều kiện được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất nhưng đến nay khu đất này chưa được cấp sổ… Các sai phạm này thuộc trách nhiệm của công ty cùng Sở Tài nguyên và Môi trường.

Với những sai phạm chỉ rõ trong kết luận thanh tra, ngày 13/6/2023, Thanh tra tỉnh đã phối hợp với cơ quan cảnh sát điều tra công an tỉnh Đồng Nai tiến hành bàn giao và tiếp nhận hồ sơ vụ việc; đến ngày 13/7, Thanh tra tiếp tục bàn giao bổ sung hồ sơ cho cơ quan cảnh sát điều tra để điều tra sau khi thanh tra phát hiện có dấu hiệu vi phạm hình sự.