Năm 2019, Sở TN&MT TP Hà Nội đã có văn bản gửi Công ty cổ phần Đầu tư Hải Phát (công ty Hải Phát) yêu cầu doanh nghiệp này khắc phục hàng loạt vi phạm về đầu tư, quy hoạch. Thế nhưng đã 5 năm trôi qua, công ty Hải Phát vẫn chây ỳ, bỏ mặc quyền lợi của những người mua nhà tại khu đô thị Tân Tây Đô.
Chủ đầu tư vi phạm, cư dân chịu thiệt
Vào năm các năm 2017, 2018, 2019 nhiều hộ dân đã ký hợp đồng mua bán căn hộ tại tòa nhà CT2A, CT2B, HHB với công ty Hải Phát (địa chỉ: Toà nhà CT4, The Pride, KĐT mới An Hưng, Hà Đông, Hà Nội; là chủ đầu tư các tòa nhà nhà CT2A, CT2B, HHB KĐT Tân Tây Đô, xã Tân Lập, huyện Đan Phượng, TP Hà Nội). Giao dịch mua bán nhà ở là hợp pháp, đúng pháp luật, giao dịch này được pháp luật bảo hộ. Sau khi ký hợp đồng, cư dân đã thực hiện đầy đủ nghĩa vụ của bên mua, thanh toán, nhận nhà và sinh sống ổn định.
Ngược lại, công ty Hải Phát đã không thực hiện nghĩa vụ “làm thủ tục để cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất” đã được ghi trong hợp đồng, buộc cư dân phải tự liên hệ với Văn phòng Đăng ký đất đai Hà Nội để thực hiện thủ tục, kê khai hồ sơ.
Thế nhưng Văn phòng Đăng ký đất đai Hà Nội đã từ chối, không tiếp nhận hồ sơ. Đồng thời đưa ra văn bản số 4057/STNMT-VPĐKĐĐ ngày 10/05/2019 của Sở TN&MT TP Hà Nội gửi Công ty cổ phần Đầu tư Hải Phát. Nội dung văn bản nêu: “Văn phòng Đăng ký đất đai Hà Nội tạm dừng tiếp nhận hồ sơ cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất cho người mua nhà (03 tòa nhà nhà CT2A, CT2B, HHB)...”. Với lý do: Chờ công ty Hải Phát hoàn thiện pháp lý dự án (thủ tục về đầu tư; giấy phép quy hoạch; thẩm định thiết kế công trình; nghĩa vụ tài chính,…). Dù rằng, trước đó Sở TN&MT Hà Nội đã cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất cho khoảng gần 900/924 căn hộ tại 03 tòa nhà nhà CT2A, CT2B, HHB.
Ông Phạm Quang Hải, cư dân tòa nhà HHB bức xúc: Hành vi hành chính “không tiếp nhận hồ sơ cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất” của Văn phòng Đăng ký đất đai Hà Nội, ý kiến tại văn bản số 4057/STNMT-VPĐKĐĐ của Sở TN&MT Hà Nội đã xâm phạm trực tiếp đến quyền và lợi ích hợp pháp của cư dân chúng tôi. Trách nhiệm của các cơ quan quản lý nhà nước là cung cấp dịch vụ công cho người dân. Vì vậy, trong khi giải quyết, xử lý những yếu kém của cơ quản lý nhà nước, phải tìm giải pháp tốt nhất, không làm ảnh hưởng đến quyền và lợi ích của người dân.
“Hành vi vi phạm của công ty Hải Phát nếu có vi phạm thì phải chịu trách nhiệm trước Nhà nước. Nhà nước có thể áp dụng nhiều phương thức để buộc chủ đầu tư phải thực hiện đúng nghĩa vụ khi đầu tư dự án chứ tại sao lại bắt cư dân chúng tôi phải “gánh” thay vi phạm của công ty Hải Phát”, ông Hải phân tích.
Cơ quan quản lý làm ngơ?
Dù biết rằng công ty Hải Phát chưa khắc phục vi phạm về đầu tư, đất đai, quy hoạch kiến trúc, các nghĩa vụ tài chính,… nhưng trong giai đoạn trước năm 2019, Văn phòng Đăng ký đất đai Hà Nội (sở TN&MT Hà Nội) vẫn cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho khoảng gần 900/924 căn hộ tại các tòa nhà CT2A, CT2B, HHB KĐT Tân Tây Đô.
Cụ thể, từ tháng 11/2017 đến tới tháng 5/2029, sở TN&MT TP Hà Nội đã có nhiều văn bản yêu cầu công ty Hải Phát thực hiện nghĩa vụ, khắc phụ vi phạm.
Rõ ràng trong giai đoạn này, rõ ràng Văn phòng Đăng ký đất đai Hà Nội biết chủ đầu tư có vi phạm song vẫn bất chấp quy định, vẫn cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất cho khoảng gần 900/924 căn hộ tại các tòa nhà CT2A, CT2B, HHB. Hiện này tại 03 tòa nhà này còn khoảng 30 hộ dân chưa được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất.
Mặt khác, ông Trần Đức Thiện, cư dân tòa nhà HHB bức xúc: Tại Hợp đồng mua bán, công ty Hải Phát đã khẳng định “căn hộ bán ra được xây dựng theo đúng quy hoạch, đúng thiết kế và các bản vẽ, bảo đảm chất lượng”. Thế nhưng thực tế cho thấy công ty Hải Phát đã có dấu hiệu lừa dối khách hàng, dấu hiệu phạm tội “lừa dối khách hàng” theo quy định tại Điều 198 Bộ Luật hình sự năm 2015 sửa đổi bổ sung năm 2017; Các văn bản của Sở TN&MT Hà Nội đã chỉ ra hàng loạt vi phạm đã minh chứng điều này.
“Tính từ năm 2017 đã là 5 năm, công ty Hải Phát vẫn không thực hiện khắc phục vi phạm, vẫn duy trì vi phạm, đến nay công trình vẫn chưa được nghiệm thu để đưa vào sử dụng. Thời gian kéo dài ngày nào đồng nghĩa với quyền lợi của chúng tôi bị xâm phạm ngày đó. Phải chăng sự chây ì với cơ quan quản lý nhà nước, với cư dân của công ty Hải Phát đang là hành vi thách thức pháp luật, hoặc nếu không đang có sự nể nang, bao che, dung túng cho công ty Hải Phát? Là những người yếu thế, chúng tôi đã rất nhiều lần có đơn yêu cầu công ty Hải Phát thực hiện nghĩa vụ song đều không nhận được hồi đáp”, ông Thiện bức xúc.
Hiện tại, đã có hàng chục người dân đồng loạt ký đơn gửi các cơ quan có thẩm quyền của Đảng, Nhà nước với mong muốn cơ quan có thẩm quyền vào cuộc xem xét trách nhiệm, xử lý vi phạm của Văn phòng Đăng ký đất đai Hà Nội, Sở TN&MT, công ty Hải Phát. Đồng thời yêu cầu Văn phòng Đăng ký đất đai Hà Nội, Sở TN&MT Hà Nội phải thực hiện đúng quy định của pháp luật, tiếp tục nhận hồ sơ đề nghị cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất cho các hộ dân tại 03 tòa nhà chung cư CT2A, CT2B, HHB – KĐT Tân Tây Đô.
Qua phân tích hồ sơ, Luật sư Nguyễn Trọng Quyết cho rằng: Theo quy định tại Điều 8, Điều 9 Luật Nhà ở năm 2014 thì “cá nhân có nhà ở hợp pháp thông qua hình thức đầu tư xây dựng, mua, thuê mua,…” sẽ được cơ quan Nhà nước có thẩm quyền cấp Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở; Tại Điều 13 Luật Kinh doanh bất động sản 2014 quy định: Trong thời hạn 50 ngày kể từ ngày bàn giao nhà, công trình xây dựng cho người mua…thì phải làm thủ tục để cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất; Tại Nghị định 43/2014/NĐ-CP ngày 15/05/2014 v/v quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Đất đai, Nghị định 148/2020/NĐ-CP ngày 18/12/2020 v/v sửa đổi, bổ sung một số nghị định quy định chi tiết thi hành Luật Đất đai thì Văn phòng Đăng ký đất đai Hà Nội, Sở TN&MT Hà Nội phải có trách nhiệm tiếp nhận, kiểm tra, thực hiện việc cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất cho người dân theo đúng quy định của pháp luật hiện hành.
“Việc Công ty cổ phần Đầu tư Hải Phát làm sai thì doanh nghiệp này phải chịu trách nhiệm với Nhà nước khi đầu tư dự án chứ sao lại bắt buộc cư dân phải gánh chịu cái sai của doanh nghiệp? Nếu cần thiết thì Sở TN&MT Hà Nội phải áp dụng biện pháp khác để buộc Công ty cổ phần Đầu tư Hải Phát thực hiện nghĩa vụ của mình đối với Nhà nước chứ tuyệt đối không bắt quyền lợi người dân làm “con tin” để buộc Công ty cổ phần Đầu tư Hải Phát thực hiện nghĩa vụ. Do vậy, hành vi “không tiếp nhận hồ sơ” của Văn phòng Đăng ký đất đai Hà Nội, ý kiến tại văn bản số 4057/STNMT-VPĐKĐĐ của Sở TN&MT Hà Nội đã xâm phạm trực tiếp đến quyền và lợi ích hợp pháp của cư dân Đó là hành vi trái pháp luật”, Luật sư Nguyễn Trọng Quyết phân tích.