Cục Thuế không 'thiết tha' chống thất thu

Doanh nghiệp làm thủ tục quyết toán thuế tại Cục Thuế TP HCM. Ảnh: Nguyễn Huế.

TTCP xác định, việc xây dựng, giao chỉ tiêu và thực hiện kế hoạch thanh tra của Cục Thuế TP HCM còn nhiều bất cập, thiếu sót như: kế hoạch xây dựng không sát với thực tế, kế hoạch giao vượt khả năng thực hiện. Cục Thuế thực hiện không đầy đủ công tác quản lý thuế thông qua việc thường xuyên kiểm tra hồ sơ khai thuế tại trụ sở cơ quan thuế.

Trong năm 2012 và 2013, tỷ lệ kiểm tra chỉ đạt thấp 31-34% số phải kiểm tra theo quy định nên chưa phát hiện, ngăn chặn kịp thời các trường hợp vi phạm, nhằm chống thất thu NSNN, thông qua công tác kiểm tra tại bàn.

“Tính tiền chậm nộp đối với người nộp thuế bị xử lý qua thanh tra, kiểm tra tại Cục Thuế chưa đúng quy định với 21.377 trường hợp với tổng số tiền tính thiếu là 22 tỷ 014 triệu đồng”- TTCP nêu rõ.

Cũng theo TTCP, công tác quản lý hoàn thuế giá trị gia tăng tại Cục Thuế còn có nhiều khuyết điểm. Công tác chỉ đạo, tổ chức thực hiện kiểm tra sau hoàn thuế tại Cục chưa đáp ứng được yêu cầu quản lý nên chưa phát hiện, ngăn chặn, chấn chỉnh và xử lý kịp thời các trường hợp vi phạm thông qua công tác kiểm tra sau hoàn thuế.

Kết quả kiểm tra, xác minh hóa đơn phát hiện 13 doanh nghiệp có sử dụng hóa đơn không đủ điều kiện hoàn thuế, số tiền phải truy hoàn là 1 tỷ 022 triệu đồng, trong đó: thuế GTGT: 352,5 triệu đồng; thuế TNDN là 670 triệu đồng. TTCP đánh giá, việc đối chiếu, xác nhận công nợ không thường xuyên, không kịp thời nên số liệu nợ phản ánh sai thực tế.

Kết quả kiểm tra tại thời điểm 30/9/2014, Cục Thuế ban hành Thông báo 07 không kịp thời làm giảm số nợ thuế so với thực tế là 161 tỷ 905 triệu đồng. Đặc biệt, cơ quan thuế theo dõi, quản lý đối với 844 trường hợp báo cáo hết dư nợ tại thời điểm 30/9/2014, tính thiếu tiền chậm nộp là 19 tỷ 470 triệu đồng.

“Nợ thuế trên địa bàn thành phố hàng năm đều tăng, nhất là các khoản nợ trên 90 ngày. Tuy nhiên, Cục Thuế TP HCM chưa làm hết trách nhiệm, thiếu kiên quyết trong việc áp dụng biện pháp cưỡng chế thu hồi nợ thuế dẫn đến số nợ thuế không giảm mà ngày càng tăng, nhất là các khoản nợ quá hạn 90 ngày, tính đến thời điểm 30/9/2014 là 10.626.704 triệu đồng, chiếm 60% tổng số tiền nợ thuế…”- TTCP kết luận.

Ngoài ra, công tác quản lý nợ tiền đất còn có biểu hiện buông lỏng. Cục Thuế thiếu hướng dẫn, kiểm tra nên số liệu theo dõi, báo cáo về nợ tiền đất thiếu chính xác thể hiện qua số chênh lệch giữa số liệu nợ cơ quan thuế theo dõi, báo cáo định kỳ hàng tháng với số liệu nợ cơ quan thuế đã ban hành thông báo tại thời điểm 30/9/2014.

Kiểm tra điểm tại 5 Chi cục Thuế phát hiện 10 tổ chức có nợ quá hạn, nhưng Chi cục chưa ra Thông báo 07 tính tiền chậm nộp với tổng số tiền phải nộp NSNN tăng thêm là 3 tỷ 581 triệu đồng; đồng thời, có 638 hộ gia đình, cá nhân nợ tiền đất quá hạn phải ra Thông báo 07 và tính tiền chậm nộp nhưng Chi cục chưa tính để theo dõi nợ.

TTCP cho rằng, việc áp dụng quy định pháp luật để xử lý hành vi vi phạm về hóa đơn bất hợp pháp phát hiện qua thanh tra, kiểm tra thuế của một số đối tượng nộp thuế nhưng không đúng lỗi vi phạm theo biên bản, hồ sơ thanh kiểm tra thuế dẫn đến đã truy thu nộp vào NSNN sai tăng số tiền 941,7 triệu đồng và thu thiếu số tiền 1 tỷ 714 triệu đồng.

Mặt khác, quá trình tiếp nhận và xử lý hóa đơn bất hợp pháp của Cục Thuế theo thông báo của cơ quan công an chuyển đến Cục Thuế không kịp thời, có biểu hiện buông lỏng trong công tác quản lý, có 7 trường hợp doanh nghiệp mua hóa đơn chuyển địa điểm kinh doanh nhưng cơ quan thuế không thông báo cơ quan quản lý thuế mới để xử lý; Có 421 tờ hóa đơn bất hợp pháp do cơ quan công an chuyển đến nhưng do Cục Thuế xử lý chậm, không triệt để dẫn đến quá thời hiệu xử phạt.

“Tình trạng doanh nghiệp sử dụng hóa đơn mua của doanh nghiệp bỏ trốn xảy ra trên phạm vi rộng, là vấn đề nổi cộm, phức tạp, gây thất thu cho NSNN nhưng các biện pháp quản lý nhằm ngăn chặn, phát hiện, xử lý thông qua công tác thanh, kiểm tra và công tác quản lý của Cục Thuế còn rất hạn chế…”- TTCP kết luận. Ngoài ra, TTCP còn chỉ ra hàng loạt sai phạm, thiếu sót của Cục Thuế TP HCM trong công tác chống thất thu NSNN.

Đối với vi phạm thuế của Sabeco: TTCP kiến nghị Bộ Tài chính chỉ đạo Tổng cục Thuế, Cục Thuế TP HCM thực hiện việc truy thu nộp bổ sung NSNN số thuế TTĐB phát sinh tăng phát hiện qua thanh tra từ năm 2010 đến năm 2014 của Sabeco là 2.479.021 triệu đồng.