Cúm B diễn biến phức tạp

Nhiều “ổ dịch” cúm B xuất hiện tại Bắc Kạn

Ngày 27/10, liên quan tới việc hàng trăm trẻ nhỏ ở huyện Chợ Đồn, tỉnh Bắc Kạn bị sốt, trong đó có 1 ca tử vong, trao đổi với báo chí, ông Vi Duy Tuyến - Phó Giám đốc Sở Y tế Bắc Kạn, cho biết: Sở bước đầu xác định đợt dịch cúm B đang xảy ra trên địa bàn, nhưng không loại trừ bệnh khác như adenovirus, sau khi ghi nhận gần 700 học sinh bị sốt. Tuy nhiên hiện chưa thể kết luận tất cả học sinh Chợ Đồn nhiễm cúm B, Sở tiếp tục theo dõi các bệnh dịch khác.

Theo ông Tuyến, tổng số bệnh nhân đang điều trị là 70 trẻ, trong đó có 42 bé dưới 5 tuổi, 23 bé 6-10 tuổi, trên 10 tuổi có 5 cháu. Hầu hết trẻ sốt cao, đau họng, mệt mỏi, không tức ngực, phác đồ điều trị là uống thuốc hạ sốt, bù dịch, nâng cao thể trạng. Không có trường hợp nặng. Trung tâm Kiểm soát bệnh tật (CDC) tỉnh lấy 7 mẫu bệnh phẩm gồm 3 mẫu tại Khoa Nhi Trung tâm Y tế huyện Chợ Đồn, 4 mẫu tại Trạm Y tế là học sinh Trường Tiểu học Thị trấn Bằng Lũng chuyển Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương ngày 26/10 để xét nghiệm. Kết quả 5 mẫu dương tính cúm B, 2 mẫu âm tính.

Căn cứ kết quả xét nghiệm này, Sở Y tế xác định ban đầu đây là đợt dịch cúm B, thường xảy ra tại thời điểm mùa thu - đông. Bà Mai Thị Thúy - Phó Giám đốc CDC Bắc Kạn, cho biết đợt cúm này có một trẻ tử vong nên người dân hoang mang. Thực tế mọi năm, từ khoảng tháng 9 cũng xuất hiện nhiều trường hợp bị cúm, riêng năm nay thì số ca tăng nhiều hơn.

BS Nông Văn Quân - Giám đốc Trung tâm Y tế huyện Chợ Đồn cho biết: Điều tra dịch tễ cho thấy các ổ dịch xuất hiện rải rác ở tất cả xã trên địa bàn huyện Chợ Đồn từ đầu tháng 10, đặc biệt tại Trường Tiểu học thị trấn Bằng Lũng. Ca đầu tiên là bé gái 6 tuổi, ngụ Đồng Thắng, nhập viện ngày 14/10 với biểu hiện lâm sàng sốt cao, ho, chảy nước mũi, không khó thở. Sau 4 ngày điều trị, bệnh nhân xuất viện.

Đến ngày 24/10, Trung tâm Y tế huyện tiếp nhận một bệnh nhi 8 tuổi sốt 40,5 độ C, hôn mê sâu. Kíp trực và tổ cấp cứu hồi sức tích cực nhưng không có kết quả, bệnh nhi sốc nhiễm khuẩn, tử vong. Khai thác bệnh sử cho thấy bé ốm sốt hai ngày, không tiếp xúc với gia cầm, đến phòng khám tư truyền dịch nhưng không bớt.

Chiều ngày 25/10, trung tâm tiếp nhận thêm 12 bệnh nhi có biểu hiện sốt, đau họng, chủ yếu là học sinh các trường tiểu học, mầm non. Tại các trạm y tế xã trong huyện, số lượng trẻ em đến khám với biểu hiện sốt cao cũng tăng lên hàng ngày. Phòng Giáo dục và Đào tạo huyện Chợ Đồn ghi nhận tính đến ngày 25/10 có 736 trong số hơn 10.000 học sinh nghỉ học, trong đó gần 700 em ốm, sốt. Các trường có nhiều học sinh nghỉ do ốm, sốt là Trường Tiểu học thị trấn Bằng Lũng với 70 em, Trường Phổ thông dân tộc nội trú huyện có 31 em.

BS Nông Văn Quân cũng cho biết, cúm là bệnh truyền nhiễm thông thường nhưng vẫn biến chứng nặng nếu không được phát hiện, giám sát, tư vấn kịp thời. Vì thế, huyện đang triển khai các biện pháp phòng chống, không để dịch lan rộng; đồng thời lấy mẫu xét nghiệm bệnh nhân.

Đại diện lãnh đạo Sở Y tế tỉnh Bắc Kạn cho biết, theo kết quả xét nghiệm ban đầu có thể xác định đây là dịch cúm B, thường xảy ra tại thời điểm mùa thu - đông. Tới đây, Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương và Bệnh viện Nhi Trung ương sẽ cử chuyên gia hỗ trợ tỉnh, huyện Chợ Đồn dập dịch. Tuy nhiên, dịch bệnh diễn biến phức tạp, lây lan nhanh, xảy ra nhiều ở nhóm tuổi trẻ em (dưới 16 tuổi), nên nguy cơ có thể xuất hiện các ca nặng.

Khi nào virus cúm B phát triển?

Theo các chuyên gia y tế, virus cúm B chỉ có khả năng lây truyền từ người sang người, không lây truyền qua động vật như cúm A. Triệu chứng cúm B thường nhẹ hơn khi so sánh với các biểu hiện của cúm A. Hai loại cúm này cũng thường song hành gây nên bệnh cúm mùa hàng năm. Tuy không phổ biến như cúm A và ít có khả năng gây dịch, nhưng bệnh cúm gây ra bởi virus cúm B có thể gây ra những biến chứng nghiêm trọng với các nhóm đối tượng sức đề kháng yếu, có bệnh lý nền mạn tính.

Thời gian ủ bệnh từ 1 đến 3 ngày và diễn biến bệnh từ 3 đến 5 ngày. Bệnh nguy hiểm nếu không được phát hiện kịp thời, nhất là với những người hệ miễn dịch yếu. Biến chứng nặng nhất là suy hô hấp, biểu hiện rõ nhất là khi người mắc cúm đã quá 3 đến 5 ngày mà vẫn tiếp diễn, kèm triệu chứng khó thở, thở gấp, khạc ra đờm đặc có lẫn máu.

Đây là bệnh lây qua đường hô hấp, đối tượng nhiễm bệnh là tất cả mọi người, đặc biệt là trẻ em dưới 5 tuổi, người già, người bị suy giảm miễn dịch và những người mắc bệnh mạn tính khác. Thời gian ủ bệnh khi nhiễm virus cúm B khá ngắn, chỉ khoảng 1 - 3 ngày và các dấu hiệu bệnh không rầm rộ. Tiếp đó, bệnh sẽ diễn tiến trong khoảng 3 - 5 ngày với những triệu chứng phổ biến bao gồm: sốt; ớn lạnh; viêm họng; ho; sổ mũi và hắt hơi; mệt mỏi; đau nhức cơ, đau tăng khi vận động. Tuy nhiên, các triệu chứng đường hô hấp do cúm có thể tăng nặng hoặc dẫn đến các biến chứng nếu người bị bệnh cúm có bội nhiễm vi khuẩn hoặc trên nền bệnh lý mạn tính, suy giảm miễn dịch,...Với người bệnh bị hen suyễn, nhiễm trùng đường hô hấp do virus cúm B có nguy cơ làm nặng thêm các triệu chứng, thậm chí sẽ kích hoạt một đợt hen nghiêm trọng.

Về sự nguy hiểm của dịch cúm B, ThS.BS Nguyễn Xuân Đạt (Phòng Khám Tai Mũi Họng ENTIC) cho biết: Trong giai đoạn giao mùa các bệnh trẻ em thường gặp nhất liên quan đến hô hấp như viêm mũi họng, viêm tai giữa; viêm tiểu phế quản, viêm phế quản; chân tay miệng; sốt xuất huyết; và các bệnh lý do virus đã được định danh cúm (A, B), Covid-19, Adenovirus…

Đặc biệt, bệnh cúm dễ lây và gặp ở mọi lứa tuổi, bệnh cúm lây lan từ người này sang người khác khi ho, hắt hơi, hoặc chạm vào các bề mặt có mầm bệnh. Virus cúm A và cúm B thường gây bệnh ở người, trong giai đoạn gần đây cúm B gặp nhiều và diễn biến khá phức tạp. Trẻ em dưới 5 tuổi và đặc biệt là trẻ dưới 2 tuổi có nguy cơ cao bị biến chứng do cúm B, biến chứng thường gặp nhất là viêm phổi, ngoài ra các biến chứng khác có thể gặp đó là viêm tai giữa.

BS Nguyễn Xuân Đạt khuyến cáo, với các bệnh lý hô hấp hơn 80% là do virus gây bệnh, việc dùng kháng sinh bừa bãi không đúng với chỉ định vừa không có ích lợi gì trong điều trị vừa có thể gây hại cho con đồng thời gây thiệt hại kinh tế cho chính cha mẹ.