Trước ngày diễn ra phiên tòa phúc thẩm, bị cáo Nguyễn Thanh Long, cựu Bộ trưởng Y tế, đã nộp thêm 1 tỷ đồng khắc phục hậu quả của vụ án.
Ngày 15/5, TAND cấp cao tại Hà Nội mở phiên tòa phúc thẩm theo đơn kháng cáo của cựu Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long, Tổng Giám đốc Công ty Việt Á Phan Quốc Việt và nhiều bị cáo khác trong vụ án Việt Á.
Trước đó tại phiên sơ thẩm, TAND TP Hà Nội tuyên ông Nguyễn Thanh Long 18 năm tù vì hành vi nhận hối lộ số tiền 2,25 triệu USD từ Công ty Việt Á, phạm tội thuộc khoản 4, Điều 354 Bộ luật Hình sự.
Bị cáo Phan Quốc Việt bị tuyên phạt 29 năm tù về tội “Đưa hối lộ” và “Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng”; bị cáo Trịnh Thanh Hùng (cựu Vụ trưởng thuộc Bộ KHCN) 14 năm tù, Phạm Duy Tuyến (cựu Giám đốc CDC Hải Dương) 13 năm tù cùng về tội "Nhận hối lộ"; bị cáo Vũ Đình Hiệp (Phó Tổng Giám đốc Việt Á) bị tòa sơ thẩm tuyên phạt 15 năm tù về tội “Đưa hối lộ” và “Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng”; bị Tòa án Quân sự Thủ đô phạt 6 năm tù (án chưa hiệu lực nên chưa tổng hợp).
Tại phiên tòa phúc thẩm, bị cáo Nguyễn Thanh Long kháng cáo xin giảm nhẹ hình phạt. Trước ngày diễn ra phiên tòa phúc thẩm, bị cáo Nguyễn Thanh Long đã nộp thêm 1 tỷ đồng khắc phục hậu quả của vụ án.
Nhiều bị cáo Phan Quốc Việt, Phạm Duy Tuyến, Trịnh Thanh Hùng,.. cũng có kháng cáo xin giảm nhẹ hình phạt. Người duy nhất kháng cáo toàn bộ bản án sơ thẩm là bị cáo Vũ Đình Hiệp.
Về phần dân sự, bà Hồ Thị Thanh Thủy (vợ bị cáo Phan Quốc Việt) kháng cáo, đề nghị hủy kê biên 2 sổ tiết kiệm trị giá 20 tỷ đồng đứng tên con chung của họ.
Mẹ đẻ bị cáo Phan Quốc Việt là bà Đàm Thị Trinh có kháng cáo xin hủy bỏ kê biên 52 sổ/thẻ tiết kiệm đứng tên mình với tổng số 412 tỷ đồng.
Công ty Việt Á kháng cáo, đề nghị xem xét lại trách nhiệm bồi thường; không tịch thu xung công số tiền được cho là "hưởng lợi bất chính" từ việc bán kit test Covid-19 cho các tổ chức. Doanh nghiệp này cũng cho rằng tòa án cần yêu cầu các đơn vị đã mua test phải thanh toán đủ tiền cho mình.
Theo bản án sơ thẩm, đầu năm 2020, dịch Covid-19 bùng phát tại Trung Quốc và lây lan đến nhiều quốc gia, trong đó có Việt Nam. Trước tình hình trên, Chính phủ đã triển khai nhiều chủ trương, biện pháp để ứng phó, trong đó có giao cho Bộ KHCN chủ trì, phối hợp với các đơn vị liên quan chủ động triển khai việc nghiên cứu, chế tạo sinh phẩm phục vụ công tác phòng, chống dịch.
Phan Quốc Việt cùng đồng phạm có 3 sai phạm chính về nghiên cứu kit test Covid-19; đăng ký lưu hành kết quả nghiên cứu cho Công ty Việt Á và vi phạm đấu thầu tại hàng loạt tỉnh thành.
Về chất lượng kit test của Việt Á, các cơ quan chuyên môn đều đánh giá sản phẩm đạt tiêu chuẩn xét nghiệm; phục vụ phòng, chống dịch.
Trong quá trình phạm tội, Phan Quốc Việt đã đã đưa hối lộ cho bị cáo Nguyễn Thanh Long 2,25 triệu USD; Nguyễn Huỳnh (Thư ký của bị cáo Long) 4 tỷ đồng; Nguyễn Minh Tuấn (cựu Vụ trưởng Vụ Trang thiết bị và Công trình y tế, Bộ Y tế) 300.000 USD; Trịnh Thanh Hùng 350.000 USD; Nguyễn Nam Liên (cựu Vụ trưởng Vụ Kế hoạch Tài chính Bộ Y tế) 100.000 USD.
Khi Công ty Việt Á bán kit test với giá cao cho nhiều cơ quan trên địa bàn cả nước, Phan Quốc Việt cũng hối lộ hàng loạt bị cáo là những người có thẩm quyền.
Cơ quan tố tụng cho rằng, một test của Việt Á chỉ có giá 143.000 đồng, gồm tất cả chi phí kèm theo 5% lợi nhuận. Tuy vậy, Phan Quốc Việt bán với giá cao hơn nhiều, như tại Hải Dương là 470.000 đồng/test.
Tổng cộng, có hơn 4,5 triệu kit test được Công ty Việt Á bán ra, gây thiệt hại 1.235 tỷ đồng, gồm 402 tỷ đồng thuộc về Nhà nước.
Cấp sơ thẩm nhận định, hành vi phạm tội của họ là nghiêm trọng, xâm phạm trật tự an toàn xã hội; an toàn kinh tế; làm giảm danh dự của các cơ quan liên quan; gây bức xúc, bất bình trong nhân dân.
Về tình tiết giảm nhẹ, cấp sơ thẩm ghi nhận tất cả bị cáo đều thành khẩn khai báo, ăn năn hối cải; có nhiều thành tích trong học tập, công tác. Một số còn chủ động bồi thường, khắc phục hậu quả; gia đình có công với cách mạng.
Riêng Phan Quốc Việt và Công ty Việt Á cũng có đóng góp trong quá trình phòng chống Covid-19, góp phần đẩy lùi dịch bệnh tại nhiều địa phương.