Đà tăng giá vàng chưa dừng lại?
Giá vàng tăng phi mã, tiến sát mốc 147 triệu đồng/lượng khiến cho giới đầu tư và cả người dân đều ngỡ ngàng. Nghịch lý là, giá vàng tăng nhưng việc mua vàng vẫn vô cùng khó khăn.
Giá vàng tăng hơn 4 triệu đồng/ lượng chỉ trong 2 ngày
Chỉ trong 2 phiên đầu tuần ngày 13, 14/10, giá vàng đã tăng tới khoảng 4 triệu đồng mỗi lượng, thiết lập mức giá cao chưa từng có, tiến sát 147 triệu đồng/lượng. Cụ thể giá vàng thương hiệu SJC đang được niêm yết mức giá cao 144,9 – 146,4 triệu đồng/lượng (mua vào – bán ra).
Giá vàng nhẫn thậm chí vượt cả giá vàng SJC. Cụ thể, sáng 14/10, nhẫn tròn trơn Bảo Tín Minh Châu được niêm yết ở mức 143,9 – 146,9 triệu đồng/lượng (mua vào – bán ra).
Nhẫn tròn trơn SJC 999.9 đang được giao dịch ở mức142,3 – 144,5 triệu đồng/lượng; nhẫn DOJI 143,2 – 145,5 triệu đồng/lượng; nhẫn Phú Quý 142,4 – 145,4 triệu đồng/lượng. Trên thế giới, kim loại quý đang giao dịch quanh mức sát 4.149 USD/ounce.
Giá vàng tăng mạnh nên mọi sự quan tâm đều đổ dồn vào thị trường kim loại quý, song giới đầu tư muốn mua vàng cũng không dễ. Tại phố Trần Nhân Tông (Hà Nội), nhiều người dân ghé các cửa hàng vàng thương hiệu lớn nhưng đều nhận được cái lắc đầu từ nhân viên: Cửa hàng tạm hết hàng. Cửa hàng chỉ giao hàng cho những khách hàng đã đặt sẵn từ đợt trước.
Chị Trần Cẩm Tú (Nguyễn Trãi, Thanh Xuân) ghé cửa hàng vàng ở ngay phố Ngã Tư Sở chia sẻ, gia đình có việc nên cần phải mua vàng, nhưng đã hơn nửa tháng nay chờ đợi, xếp hàng vẫn không mua được đủ số lượng vàng cần sử dụng. “Mọi người cứ nói đầu tháng 10 là không còn tình trạng độc quyền vàng miếng, thị trường sẽ thông thoáng hơn nhưng đi mua vàng vẫn vô cùng khó khăn” – chị Tú chia sẻ.
Trong khi đó, tại Điều 19 của Thông tư số 34/2025/TT-NHNN nêu rõ, căn cứ vào mục tiêu chính sách tiền tệ và cung - cầu vàng trong từng thời kỳ, quy mô dự trữ ngoại hối nhà nước, tình hình thực hiện hoạt động xuất khẩu vàng miếng, nhập khẩu vàng miếng, vàng nguyên liệu, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) Việt Nam xây dựng, điều chỉnh tổng hạn mức hằng năm đối với việc xuất khẩu vàng miếng, nhập khẩu vàng miếng, nhập khẩu vàng nguyên liệu của các doanh nghiệp, ngân hàng thương mại quy định tại Điều 11a Nghị định số 24/2012/NĐ-CP.
Trên cơ sở tổng hạn mức hằng năm quy định, NHNN Việt Nam thực hiện cấp, điều chỉnh hạn mức hằng năm cho từng doanh nghiệp, ngân hàng thương mại theo quy mô vốn điều lệ; tình hình xuất khẩu vàng miếng, nhập khẩu vàng miếng, nhập khẩu vàng nguyên liệu (nếu có); tình hình sử dụng vàng nguyên liệu nhập khẩu theo mục đích tại Giấy phép nhập khẩu và nhu cầu của doanh nghiệp (DN), ngân hàng thương mại. Thời hạn xây dựng, cấp hạn mức xuất khẩu, nhập khẩu vàng quy định trên thực hiện chậm nhất ngày 15/12 hàng năm.
Lý do khiến chênh lệch giá vàng tăng?
Thống đốc NHNN Nguyễn Thị Hồng vừa có báo cáo gửi tới Quốc hội về việc thực hiện một số nghị quyết của Quốc hội khoá XIV và khoá XV về giám sát chuyên đề và chất vấn lĩnh vực ngân hàng, thực hiện Nghị quyết số số 173/2024/QH15 của Quốc hội.
Đại diện NHNN cho biết, thời gian qua Chính phủ đã triển khai các giải pháp quản lý nhằm ổn định thị trường vàng; nâng cao vai trò quản lý và điều tiết thị trường vàng của Nhà nước theo đúng quy định; không để biến động giá vàng ảnh hưởng đến ổn định kinh tế vĩ mô. Nghiên cứu chính sách hạn chế đầu cơ, tích trữ vàng, chuyển nguồn lực đầu tư vào sản xuất, kinh doanh. Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý các DN kinh doanh vàng; tăng cường các biện pháp phòng, chống buôn lậu vàng; xử lý nghiêm những trường hợp vi phạm.
Năm 2024, NHNN đã triển khai đồng bộ các giải pháp tăng cường quản lý thị trường vàng, xử lý tình trạng chênh lệch ở mức cao giữa giá vàng miếng trong nước và vàng quốc tế theo chỉ đạo của Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ.
Trong đó, NHNN đã thực hiện cung vàng miếng ra thị trường thông qua đấu thầu bán vàng miếng và bán vàng miếng trực tiếp, giúp thu hẹp đáng kể chênh lệch giữa giá vàng miếng SJC trong nước và giá vàng thế giới; đồng thời, NHNN đã phối hợp các bộ, ngành chức năng thanh tra hoạt động kinh doanh vàng của một số đơn vị, DN để từng bước chấn chỉnh hoạt động này.
Kết quả, năm 2024 và trong 4 tháng đầu năm 2025, chênh lệch giá vàng miếng SJC trong nước và giá thế giới đã được kiểm soát và duy trì ở biên độ phù hợp, từ mức chênh lệch khoảng 25% tại thời điểm cao nhất xuống còn khoảng 3 - 5 triệu đồng/lượng (tương đương khoảng 5 - 7%), có thời điểm chỉ còn trên dưới 1 triệu đồng/lượng (tương đương khoảng 1 - 2%) vào đầu năm 2025.
Tuy nhiên, từ giữa tháng 4/2025 đến nay, chênh lệch giá thế giới và trong nước tăng cao trên 10 triệu đồng/lượng (khoảng 12%). Nêu nguyên nhân, NHNN cho biết, thứ nhất, giá vàng thế giới liên tục tăng mạnh do ảnh hưởng tiêu cực từ diễn biến kinh tế toàn cầu; tình hình địa chính trị thế giới tiếp tục căng thẳng và tác động của chính sách thuế quan của Mỹ.
Thứ hai, tâm lý kỳ vọng giá vàng sẽ tiếp tục tăng cao trong bối cảnh đồng USD suy yếu và Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) đã giảm cắt giảm 0,25 điểm phần trăm lãi suất trong kỳ họp tháng 9/2025 khiến nhiều người dân tập trung mua vàng, trong khi nguồn cung hạn chế, dẫn đến mất cân đối cung - cầu.
Thứ ba, không loại trừ khả năng một số DN, cá nhân lợi dụng biến động của thị trường để đầu cơ, thao túng giá nhằm trục lợi bất chính…
Để phù hợp với bối cảnh mới của thị trường, cùng với các giải pháp đồng bộ về quản lý thị trường vàng, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 232/2025/NĐ-CP, xóa bỏ cơ chế độc quyền Nhà nước một cách có kiểm soát trên nguyên tắc Nhà nước vẫn quản lý hoạt động sản xuất vàng miếng. Việc chấm dứt cơ chế độc quyền thương hiệu vàng miếng, mở rộng đối tượng sản xuất vàng miếng và nhập khẩu vàng nguyên liệu sẽ giúp nguồn cung vàng trên thị trường đa dạng hơn. Người dân sẽ có nhiều sự lựa chọn hơn, thị trường cạnh tranh, minh bạch hơn, góp phần thu hẹp chênh lệch giữa giá vàng trong nước với giá vàng thế giới cũng như giữa các thương hiệu vàng.
Thực hiện ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ về định hướng chỉ đạo, điều hành chính sách tài khóa, chính sách tiền tệ, NHNN đã có Công văn gửi Bộ Công an, Bộ Tài chính, UBND các tỉnh, thành phố đề nghị phối hợp tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra hoạt động của các DN kinh doanh mua, bán vàng và các chủ thể khác tham gia thị trường; chỉ đạo các NHNN Khu vực thanh tra, kiểm tra đột xuất các DN kinh doanh mua, bán vàng miếng, vàng trang sức mỹ nghệ trên địa bàn; yêu cầu các tổ chức hoạt động kinh doanh vàng thực hiện nghiêm các quy định của pháp luật…
Mặc dù đã đưa ra nhiều biện pháp, song NHNN thừa nhận, thị trường vàng vẫn chưa thực sự ổn định bền vững. Do vậy, bên cạnh các giải pháp từ phía NHNN, để ổn định thị trường vàng cần có sự vào cuộc đồng bộ của các Bộ, ngành, địa phương theo chỉ đạo của Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ.
