Đặc quyền luật sư-khách hàng là gì? đặc quyền này có thể tác động thế nào đến cuộc điều tra hồ sơ Trump?
Ngày 6/9, Thẩm phán liên bang Mỹ đã bổ nhiệm một chuyên gia đặc biệt để xem xét hồ sơ bị FBI thu giữ trong cuộc khám xét chưa từng có tiền lệ hôm 8/8 đối với khu dinh thự ở Florida của cựu Tổng thống Donald Trump.
Cựu Tổng thống Trump đã yêu cầu xem xét lại để xác định xem các tài liệu bị thu giữ có chứa các tài liệu được bảo vệ bởi đặc quyền của luật sư-khách hàng hay không.
Vậy đặc quyền luật sư-khách hàng là gì? đặc quyền này có thể tác động thế nào đến cuộc điều tra tài liệu?
Quyền sở hữu khách hàng là gì?
Đặc quyền luật sư-khách hàng là một học thuyết lâu đời trong luật pháp Mỹ, cho phép mọi người giữ thông tin liên lạc với luật sư của họ ở chế độ riêng tư.
Các luật sư trích dẫn đặc quyền từ chối chia sẻ thông tin về các cuộc trò chuyện của họ với khách hàng. Tuy nhiên, nó chỉ áp dụng cho tư vấn pháp lý chứ không áp dụng cho các cuộc trò chuyện khác của khách hàng với luật sư, ông Peter Joy, giáo sư tại Trường Luật Đại học Washington ở St. Louis cho biết.
Các tài liệu được đánh giá riêng tư chưa?
Bộ Tư pháp cho biết, họ đã tạo ra một nhóm "bộ lọc" riêng biệt để xem các tài liệu bị thu giữ và đặt chúng sang một bên nếu chúng có thể được đặc quyền.
Bộ Tư pháp cho biết trong một văn bản gửi lên tòa án vào tháng trước, nhóm nghiên cứu đã tìm thấy chỉ một tập hợp con các hồ sơ có thể có được đặc quyền. Nguồn tin cho biết, họ đã chuẩn bị để thực hiện các bước như yêu cầu thẩm phán đã phê chuẩn lệnh khám xét quyết định xem đặc quyền có được áp dụng hay không.
Nhóm nghiên cứu cũng có thể tìm cách đàm phán với cựu Tổng thống Trump và yêu cầu tòa án đưa ra quyết định về bất kỳ tài liệu nào mà họ không thể đồng ý, Bộ Tư pháp cho biết.
Trong quyết định của mình hôm 6/9, Thẩm phán liên bang Mỹ Aileen Cannon, đã trích dẫn ít nhất hai trường hợp, trong đó các thành viên của nhóm điều tra đã tiếp xúc với tài liệu mà sau đó được chỉ định là tài liệu có khả năng đặc quyền.
Chuyên gia đặc biệt là gì?
Trong hệ thống tòa án liên bang, một chuyên gia đặc biệt là một bên thứ ba trung lập được chỉ định để hỗ trợ thẩm phán.
Thế nhưng tại vụ việc trên, ông Trump lập luận rằng, cần phải có một bên độc lập để xác định xem các tài liệu do các đặc vụ liên bang thu giữ có thuộc đặc quyền và cần được trả lại hay không.
Trước đó, các chuyên gia đặc biệt đã được chấp thuận để tiến hành các cuộc đánh giá như vậy sau khi thực hiện lệnh khám xét liên bang đối với nhà và văn phòng của hai cựu luật sư của ông Trump, Michael Cohen và Rudy Giuliani.
Ngoài lập luận rằng ông Trump không có tư cách để yêu cầu một chuyên gia đặc biệt, các luật sư của Bộ Tư pháp cho rằng, việc bổ nhiệm một người như vậy sẽ cản trở cuộc điều tra của họ.
Giáo sư Joy cho rằng, động thái này sẽ giống như "ném cát vào bánh răng" của cuộc điều tra, vì đơn giản là cựu Tổng thống Trump có thể chỉ đang tìm cách làm chậm tiến độ.
Điều gì xảy ra nếu nhà điều tra xem các tài liệu riêng tư?
Theo ông Daniel Richman, giáo sư luật tại Đại học Columbia, nếu nhóm điều tra Trump nhìn thấy bất kỳ thông tin đặc quyền nào, những tài liệu đó sẽ không thể được sử dụng trong phần còn lại của cuộc điều tra hoặc trong bất kỳ trường hợp nào mà chính phủ liên bang tìm cách đưa.
Giáo sư Joy cho biết, nếu các nhà điều tra liên bang thấy nhiều hồ sơ đặc quyền, điều đó có thể dẫn đến việc đội điều tra hiện tại bị loại và một nhóm mới sẽ được thay thế.
Một tình huống như vậy cũng sẽ thúc đẩy cựu Tổng thống Trump tuyên bố về một cuộc điều tra thiên vị.
Có ngoại lệ với đặc quyền riêng tư hay không?
Theo ông Brandon Fox, một cựu công tố viên liên bang, có những trường hợp chọn lọc, trong đó thông tin đặc quyền có thể được chia sẻ với các công tố liên bang. Một là nếu giao tiếp giữa luật sư và khách hàng là bằng chứng cho thấy một hành vi phạm pháp sẽ được thực hiện trong tương lai.
“Điều này sẽ bao gồm bất kỳ nỗ lực nào để che đậy hành vi phạm pháp. Các luật sư của chính phủ sẽ phải chứng minh thành công với thẩm phán liên bang về mối liên hệ giữa các tài liệu đặc quyền và một tội danh bị cáo buộc”, giáo sư Joy nói.