Thảo luận về kết quả giám sát chuyên đề “Việc huy động, quản lý và sử dụng các nguồn lực phục vụ công tác phòng, chống dịch Covid-19; việc thực hiện chính sách, pháp luật về y tế cơ sở, y tế dự phòng”, ĐB Nguyễn Anh Trí (đoàn Hà Nội) cho rằng, tham ô, tham nhũng trong hoạt động phòng, chống Covid-19 cần phải xử lý thật nghiêm khắc.
Ngày 29/5, Quốc hội thảo luận về kết quả giám sát chuyên đề “Việc huy động, quản lý và sử dụng các nguồn lực phục vụ công tác phòng, chống dịch Covid-19; việc thực hiện chính sách, pháp luật về y tế cơ sở, y tế dự phòng”. Liên quan đến công tác phòng, chống đại dịch Covid-19, ĐB Nguyễn Anh Trí (đoàn Hà Nội) cho biết, Việt Nam là một trong những quốc gia đã khống chế thành công nhất đại dịch Covid-19. Trong đó, chiến lược ngoại giao vắc xin rất tốt, rất nhanh và rất thành công, nên đã có ngay vắc xin để tiêm phòng cho nhân dân.
Đồng thời, đã nhanh chóng thành lập Quỹ vaccine để kịp thời bổ sung nguồn lực chống dịch. Nhờ có vaccine kịp thời, đầy đủ mà chúng ta đã chặn đứng được đại dịch, cứu được sinh mạng của nhân dân. Đó thực sự là hiệu quả vô giá về nguồn lực trong phòng, chống dịch Covid-19.
Nhấn mạnh đến yếu tố Quốc hội trân trọng sự chung sức, đồng lòng của nhân dân và những cá nhân, tập thể đã đóng góp vào công cuộc phòng, chống Covid-19. Đây là thông điệp lớn lao và đầy ý nghĩa về tinh thần đại đoàn kết toàn dân tộc, tình thương yêu, lòng nhân ái, ông Trí đề nghị Chính phủ lấy đúng tinh thần của Nghị quyết 30 và Nghị quyết 43 của Quốc hội để thanh quyết toán kinh phí phòng, chống dịch cho các lực lượng, các địa phương, các đơn vị. Đồng thời, làm tốt hơn nữa công tác biểu dương, khen thưởng cho các đơn vị, các cá nhân đã tham gia chống đại dịch Covid-19.
Theo ông Trí: Đại dịch Covid-19 ác liệt không khác gì một cuộc chiến tranh, đóng góp của nhân dân vừa qua rất lớn. Tuy nhiên bên cạnh đó, ông Trí lo ngại khi có những sai phạm nghiêm trọng trong hoạt động phòng, chống dịch Covid-19 vừa qua. Thậm chí, có những sai phạm xảy ra trong những lĩnh vực rất ít có sai phạm như nghiên cứu khoa học, nghiệm thu, chuyển giao công nghệ.
“Có những cú lừa ngoạn mục sắc như dao cắt của Công ty Việt Á trong tổ chức cơ sở sản xuất, test kit thật đau đớn, đáng lên án và sự trả giá là quá đắt, quá lớn. Tham ô, tham nhũng trong hoạt động phòng, chống Covid-19 cần phải xử lý thật nghiêm khắc. Tuy nhiên, cũng cần xem xét thật có lý, có tình, công bằng với những ai có sai sót nhưng không phải vụ lợi mà vì để kịp thời chống dịch nhằm lợi ích của cộng đồng theo đúng tinh thần chỉ đạo của Đảng, của Quốc hội”-ông Trí cho hay.
Là một trong những GS đầu ngành trong lĩnh vực y tế, ông Trí mong Bộ Y tế chú ý đến công tác sản xuất test kit và sản xuất vaccine. Việt Nam không thể kém hơn quốc tế, nhất là các nước quanh ta. Test kit và vaccine đang cần và cần nhiều cho việc chẩn đoán và phòng ngừa nhiều bệnh khác, nhất là các bệnh dịch mới nổi.
Bên cạnh đó nên ngừng nghiên cứu sản xuất vaccine phòng Covid-19 ở Việt Nam bởi bây giờ đã quá muộn để nghiên cứu sản xuất loại vaccine này. Thay vào đó, cần tìm mua loại vaccine chống Covid-19 tốt với giá cả hợp lý và đủ để tiêm phòng cho nhân dân.
Về việc thực hiện chính sách pháp luật và y tế cơ sở, y tế dự phòng, đại biểu Nguyễn Anh Trí nhất trí với tất cả các nội dung trong báo cáo của Đoàn giám sát, đồng thời nhận định, tổ chức hệ thống y tế cơ sở cần ổn định nhưng linh hoạt và phải đến gần dân nhất, bao gồm cả y tế trường học, y tế cơ quan, y tế trong doanh nghiệp và nên tạo điều kiện cho y tế tư nhân tham gia sâu, rộng trong hệ thống y tế cơ sở.
Cùng với đó, cần đảm bảo kinh phí cho y tế dự phòng hoạt động và kinh phí này phải được sử dụng vào chính các hoạt động chuyên môn tại các cơ sở y tế, như vậy sẽ rất hiệu quả trong công tác bảo vệ, chăm sóc sức khỏe nhân dân và tạo ra nguồn thu cho cho y tế cơ sở, đảm bảo thu nhập cán bộ y tế cơ sở.
Ngoài ra, cần tạo thêm các cơ chế linh hoạt, hiệu quả cho y tế cơ sở, đặc biệt y tế trường học, doanh nghiệp, cơ quan trong việc hợp tác với các cơ sở y tế khác để thuê mướn người làm việc là bác sĩ giỏi từ tuyến trên, từ trường đại học, thuê mướn dịch vụ nhằm nâng cao chất lượng chẩn đoán và điều trị ở y tế cơ sở cũng như để thực hiện các chương trình y tế do cấp trên phân công.
Với việc ra đời của Nghị định 07 của Chính phủ và Nghị quyết 30 của Chính phủ, về cơ bản việc mua sắm thuốc không còn ách tắc, nhưng đề nghị Bộ trưởng Bộ Y tế kiểm tra để không xảy ra thiếu thuốc cho bệnh nhân, đặc biệt ở tuyến cơ sở.
Ông Trí cũng đề nghị, Chính phủ tăng mức phụ cấp của cán bộ làm công tác dân số, công tác tại y tế cơ sở lên 100% như tinh thần của Nghị định 05 Chính phủ ngày 15/2/2023 và đề nghị Quốc hội có 1 chương trình mục tiêu quốc gia để đủ nguồn lực tạo ra sự chấn hưng rõ ràng của ngành y tế Việt Nam.