Đại học ngoài công lập đối mặt nhiều thách thức

Nhiều ý kiến của các trường tham dự hội nghị cho rằng, mặc dù có những phát triển nhảy vọt thời gian qua nhưng ĐH ngoài công lập vẫn gặp nhiều khó khăn thách thức, nhất là các rào cản về chính sách, ưu đãi cũng như nguồn vốn đầu tư của Nhà nước. Thậm chí, nhiều trường ngoài công lập còn đối mặt với các rủi ro thua lỗ nếu không tuyển sinh đủ số chỉ tiêu.

Cũng tại Hội nghị, lãnh đạo một số trường kiến nghị cần có chính sách bình đẳng giữa các trường ĐH trong và ngoài công lập, tránh tình trạng “con nuôi, con đẻ”. Các trường ngoài công lập mong muốn được tạo cơ chế để có thể tiếp xúc với các nguồn vốn vay ưu đãi giáo dục, nguồn vốn của Nhà nước đầu tư cho giáo dục, nghiên cứu khoa học, nâng cao chất lượng…

Nếu không có những đổi mới chính sách, rất có thể các trường ngoài công lập sẽ tiếp tục tụt hậu so với các trường công lập và mặt bằng chung của giáo dục. Đây không phải là do các trường ngoài công lập yếu kém mà chủ yếu là chưa được quan tâm đúng mức. Tình trạng các trường ngoài công lập phải tự chủ hoàn toàn sẽ không thể cạnh tranh được với các trường công lập, được Nhà nước chủ động ưu đãi nhiều nguồn vốn, cơ sở hạ tầng, vật chất…

Phát biểu tại Hội nghị, Bộ trưởng Bộ GD-ĐT Phùng Xuân Nhạ cho biết, chủ trương của Bộ là tạo cơ chế bình đẳng, môi trường phát triển thuận lợi cho tất cả các trường trong và ngoài công lập. Tuy nhiên, điều đó không có nghĩa các trường ngoài công lập có thể ỷ lại các cơ chế của Bộ. Về cơ bản, các trường vẫn phải tự vận động, tự tạo thương hiệu riêng với chất lượng, cơ chế đặc thù để thu hút người học và cung cấp nguồn lao động tốt cho xã hội. Trong thời gian qua, một số trường ngoài công lập đã vươn lên mạnh mẽ, trở thành những trường ĐH hàng đầu của cả nước chỉ từ một nguồn vốn rất ít ỏi, bằng những nỗ lực rất đáng khâm phục. Đó chính là tấm gương để các trường ngoài công lập có thể nhìn thấy, học tập.

Giáo dục ngoài công lập, về cơ bản cũng như cơ chế thị trường, tồn tại sự cạnh tranh để đòi hỏi sự phát triển nên bên cạnh những đơn vị vươn lên mạnh mẽ, sẽ có những đơn vị phải chấp nhận thua thiệt nếu không có những bước đi đúng đắn. Vì thế, vai trò của Bộ là sẽ tạo môi trường cạnh tranh bình đẳng giữa các khối trường, tạo điều kiện cho những trường có điều kiện để vươn lên, phát triển.

Cũng theo Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ, dự kiến tới năm 2020, khối các trường ngoài công lập phải đào tạo 40% tổng số sinh viên ĐH. Tuy nhiên, với thực tế như hiện nay, khối các trường ngoài công lập chưa đáp ứng được kỳ vọng ấy.