Năm nay, thời tiết thất thường, mưa rào đúng thời điểm trổ bông khiến người trồng điều tại tỉnh Đắk Lắk lo lắng vì điều vừa mất mùa lại rớt giá.
Huyện Buôn Đôn (tỉnh Đắk Lắk) là một trong những địa phương có nhiều diện tích điều, với gần 2.000 ha. Những năm qua, cây điều phát triển tốt, cho hiệu quả kinh tế cao, góp phần giúp người dân nâng cao thu nhập. Tuy nhiên, vụ thu hoạch năm nay, các hộ trồng điều trên địa bàn huyện rơi vào cảnh “đứng ngồi không yên” vì bông khô, không đậu quả.
Bà Hà Thị Ngọ, ở xã Ea Wer, huyện Buôn Đôn cho biết, gia đình bà có hơn 3 ha điều, năm nay thời tiết thất thường, mưa rào đúng thời điểm trổ bông khiến vườn điều của gia đình bà giảm năng suất gần một nửa so với năm ngoái, ước tính hết mùa gia đình bà cũng chỉ thu được khoảng 1 tấn hạt tươi.
Bà Ngọ buồn bã: "Thời điểm này bà mới chỉ bán được hơn 10 triệu tiền điều, nếu thu hết vụ chắc chỉ bán được hơn 10 triệu nữa. Trong khi mọi chi phí phân bón, làm cỏ, thuốc trừ sâu... gia đình đều nợ, chờ đến lúc mùa điều kết thúc mới hoàn trả. Thế nhưng với tình trạng mất mùa như năm nay thì chắc chắn vụ điều này gia đình cũng chỉ đủ trả nợ, không bõ công chăm sóc”.
Tương tự, nhiều vườn điều tại xã Hoà Phú, TP. Buôn Ma Thuột, (tỉnh Đắk Lắk) cũng rơi vào khó khăn vì điều vừa mất mùa, vừa rớt giá.
Ông Trương Văn Lợi, xã Hoà Phú, TP. Buôn Ma Thuột than thở, hơn 20 năm trồng điều nhưng chưa vụ nào mất trắng như năm nay: “Năm ngoái được một tấn thì năm nay chỉ được 3 tạ. Giá năm ngoái hơn 30 nghìn một ký năm nay chỉ còn có 20 đến 22 nghìn. Tình hình này nếu thuê công hái cũng chỉ đủ trả tiền công, thất thu nhiều lắm, chắc phải bù lỗ 20 đến 30 triệu đồng”.
Ông Lương Khắc Hồng, một chủ vựa thu mua điều trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk cũng cho biết, chưa năm nào điều mất mùa, rớt giá như năm nay. Năm ngoái mỗi ngày ông mua trung bình được 3 - 4 tấn, còn năm nay chỉ mua được 1 - 2 tấn là cao.
Ông Nguyễn Thành Trung, Phó chủ tịch Hội nông dân xã Hòa Phú (TP. Buôn Ma Thuột) cho biết, toàn xã có 800 ha điều. Nguyên nhân điều mất mùa là do năm nay thời tiết biến đổi lớn.
Vào cuối tháng 2, lúc điều ra hoa, đang là cao điểm mùa khô thì gặp những cơn mưa trái mùa đột ngột khiến hoa điều rụng, sau đó trời nắng khiến bông khô héo, bị "điếc" trái.
Khi những cơn mưa trái mùa xuất hiện đột ngột cũng là nguyên nhân khiến độ ẩm tăng cao, từ đó dễ xuất hiện sâu bệnh, nhiều cây bị bọ xít, sâu, kén tóc đục thân khiến cành khô gãy không thể phát triển.
Trước thực trạng trên, cán bộ của Hội Nông dân xã đã hướng dẫn bà con phun thuốc phòng trừ, tổ chức tập huấn trao đổi kinh nghiệm ứng phó với sâu bệnh hại cây. Tuy nhiên, do thời tiết cùng tình trạng sâu bệnh lây lan nhanh nên người dân không thể khống chế kịp.
Chính quyền địa phương khuyến cáo người dân nên "trẻ hóa" vườn điều, thay đổi các loại giống để kháng sâu bệnh, giảm sự tác động của thời tiết nhằm ổn định năng suất, chất lượng lại, không nên chặt phá điều để trồng ồ ạt các loại cây khác.
Theo thống kê của ngành nông nghiệp tỉnh Đắk Lắk, hiện toàn tỉnh trồng hơn 26.400 ha điều với sản lượng hàng năm đạt hơn 28.000 tấn. Tuy nhiên năm nay do mưa nhiều khiến cho điều bị khô bông, rụng quả. Với thực trạng vừa mất mùa, vừa mất giá như năm nay, sau khi trừ các chi phí chăm sóc, phân bón, bà con nông dân hầu như không có lãi. Nhiều nơi bà con nhổ bỏ số diện tích điều già cỗi để chuyển sang trồng các loại cây khác.