Đảm bảo chất lượng nguồn nhân lực ngành y, luật

Thống kê cho thấy cả nước hiện có 111 cơ sở đào tạo ngành Luật, chiếm khoảng một nửa số trường đại học. Trong đó, 90 trường có khoa Luật.

Nhiều ý kiến quan tâm đến câu chuyện này bởi y và luật là những ngành liên quan trực tiếp đến sức khỏe, tính mạng, quyền lợi và công lý của người dân. Chất lượng đào tạo nguồn nhân lực sẽ không chỉ ảnh hưởng đến từng cá nhân hành nghề mà còn tác động tới niềm tin của toàn xã hội.

Ủng hộ chủ trương siết đào tạo các ngành chuyên sâu, đặc thù trong đó có ngành y, GS Trần Diệp Tuấn – Chủ tịch Hội đồng Trường Đại học Y Dược TPHCM nhìn nhận, hiện nay việc mở mã ngành tương đối dễ dàng, tiêu chuẩn mở mã ngành được sử dụng chung cho tất cả các ngành. Điều này không phù hợp với ngành y. Bên cạnh đó, tiêu chuẩn kiểm định cũng không phù hợp với chương trình đào tạo bác sĩ y khoa.

“Thời gian qua việc mở mã ngành đào tạo ngành y, đặc biệt là bác sĩ y khoa chưa thật sự chặt chẽ và nghiêm ngặt. Nhiều trường được thành lập mà chưa đảm bảo được chất lượng đào tạo” – GS Tuấn nói và đề xuất cần phải có bộ chuẩn riêng về chương trình đào tạo bác sĩ y khoa.

PGS.TS Đỗ Văn Dũng - nguyên Hiệu trưởng Trường Đại học Sư phạm Kỹ thuật TPHCM chỉ ra thực tế các trường hiện nay là trường đa ngành. Trước đó, khi mở ngành, trường đã đáp ứng đầy đủ tiêu chuẩn về giảng viên, cơ sở vật chất và có khả năng phối hợp liên ngành để đào tạo phong phú, đa dạng hơn. Nếu sau đây cấm đào tạo thì những trường này sẽ ra sao? Họ cũng đáp ứng yêu cầu mở ngành nên nếu cấm thì tại sao lại cấm?

PGS.TS Đỗ Thanh Nhỏ - Đại học New South Wales (Úc) cũng nhấn mạnh trong xu thế hiện nay, nhiều bài toán trong y học cần sự phối hợp liên ngành để giải quyết. Ông lấy ví dụ trong nghiên cứu về trái tim nhân tạo mềm của ông và các cộng sự đang triển khai, cần phối hợp liên ngành với robotic, hình ảnh, y học… để cùng phát triển thành công công nghệ này cũng như hướng tới chi phí hợp lý để đông đảo người dân có thể sử dụng.

Dù vậy, với mục tiêu nâng cao chất lượng đào tạo của các ngành đặc thù nói riêng và chất lượng giáo dục đại học nói chung, cần tiếp tục nâng cao về cơ sở vật chất và đội ngũ giảng viên, đặc biệt là giảng viên cơ hữu. Việc có đủ bệnh viện thực hành hoặc phòng thí nghiệm đạt chuẩn đối với cơ sở đào tạo ngành y cần được đặt ra để tăng cơ hội thực hành lâm sàng cho người học. Tương tự, với sinh viên ngành luật cũng cần tăng cơ hội thực hành cho sinh viên, tăng kết nối với các cơ quan tư pháp để sinh viên sớm tiếp cận thực tiễn xét xử, thi hành án, công chứng hay giải quyết tranh chấp, từ đó có định hướng đúng trong việc học tập, rèn luyện, đáp ứng yêu cầu của thị trường lao động.

Nhiều ý kiến cũng đề xuất về việc thi chứng chỉ hành nghề sau khi tốt nghiệp để mọi sinh viên dù học ở trường nào, hệ thống đào tạo trong nước hay quốc tế, muốn hành nghề cần phải đạt tiêu chuẩn hành nghề. Kinh nghiệm ở nhiều nước phát triển đó là các tổ chức hiệp hội nghề nghiệp sẽ tổ chức kỳ thi này và công nhận người đủ tư cách hành nghề. Khi đó, chất lượng sẽ đảm bảo và các trường cũng sẽ tự động thay đổi để đáp ứng yêu cầu của kỳ thi cấp chứng chỉ hành nghề.

Ông Phạm Thái Sơn - Giám đốc Tuyển sinh Trường Đại học Công thương TPHCM cũng đề xuất phương án hợp lý nhất hiện nay, đó là với các ngành Y và Luật đã mở vẫn được tiếp tục đào tạo; Bộ ban hành bộ tiêu chuẩn mới, cao hơn và đặc thù hơn; các trường không đáp ứng trong 3 - 5 năm sẽ buộc phải chuyển đổi, liên kết đào tạo hoặc bị ngừng tuyển sinh. Việc cấp phép mới cho hai ngành này gần như chỉ còn dành cho các trường có năng lực chuyên sâu.