Các chuyên gia cho rằng, trong vụ thảm sát tại lớp học, sự chần chừ của cảnh sát ở Uvalde đã tạo điều kiện cho kẻ sát nhân tiếp tục phạm tội.
Ánh nắng chói chang ở thành phố Uvalde đã che lấp đi đám mây giận dữ và đau khổ bao trùm lên người dân bang Texas.
Những gì thực sự đã xảy ra?
Các nhà tang lễ địa phương tại thành phố Uvalde hiện đang rơi vào tình trạng quá tải và sẽ mất nhiều tuần để chôn cất một số trong số 19 đứa trẻ cùng hai giáo viên đã thiệt mạng trong vụ xả súng tại Trường Tiểu học Robb.
Những ngày sau vụ thảm sát, gia đình các nạn nhân đã biết thêm thông tin về những gì thực sự đã xảy ra trong lớp học 111 và 112, giữa những giây phút cuối cùng đối với những người thân yêu của họ.
Những đứa trẻ bị mắc kẹt gần tay súng đã cố gắng gọi 911 (cảnh sát) nhiều lần, cầu xin sự giúp đỡ. Nhưng cảnh sát lại đợi bên trong trường khoảng một giờ đồng hồ trước khi thực sự đối đầu với kẻ xả súng.
Không rõ có bao nhiêu người trong số 19 đứa trẻ hoặc hai giáo viên thiệt mạng có thể đã được cứu nếu như cảnh sát vào cuộc ngay lúc đó.
Nhà phân tích thực thi pháp luật Charles Ramsey, một cựu ủy viên cảnh sát thành phố Philadelphia, nhấn mạnh: “Những đứa trẻ tội nghiệp đã phải gánh chịu vô số thương tích nặng nề, không còn nghi ngờ gì nữa, một số đứa trẻ đã chảy máu đến chết trong khi chờ cảnh sát vào cuộc”.
“Không một trường hợp nào trong đầu tôi có thể đã xảy ra”, ông Ramsey khẳng định. “Không có bất cứ lý do nào có thể biện minh cho hành động của cảnh sát ngày hôm đó”.
Nhưng thật sự sẽ không công bằng khi đổ mọi trách nhiệm về phía cảnh sát trưởng quận, người mà chính quyền cho biết đã đưa ra quyết định không phá cửa lớp học ngay lập tức, Thượng nghị sĩ Roland Gutierrez, D-San Antonio, bang Texas nêu rõ.
“Vào cuối ngày, tất cả mọi người ở đây đều thất bại”, ông nói. “Chúng tôi đã thất bại trong việc cứu sống những sinh mạng vô tội này”.
Không rõ những thay đổi nào sẽ xảy ra ở cấp tiểu bang hoặc liên bang để giúp hạn chế các vụ xả súng trong trường học hoặc các vụ thảm sát nơi công cộng. Vụ thảm sát tại trường tiểu học ở thành phố Uvalde là cột mốc đánh dấu vụ xả súng thứ 30 tại một trường K-12 chỉ trong năm tháng tính từ đầu năm 2022.
Tổng thống Joe Biden đã đến thăm thành phố Uvalde vào ngày 29/5 để bày tỏ sự cảm thông và ủng hộ của ông đối với người dân. Nhưng chỉ 12 ngày trước đó, ông Biden đã từng đến thăm bang New York sau vụ thảm sát phân biệt chủng tộc tại một cửa hàng tạp hóa Buffalo khiến 10 người thiệt mạng.
Các nghi phạm trong cả hai vụ thảm sát đều mới 18 tuổi và đã mua vũ khí hợp pháp.
Sự trì hoãn "đáng lo ngại"
Các chuyên gia cho rằng sự chần chừ của cảnh sát ở Uvalde đã tạo điều kiện cho kẻ sát nhân tiếp tục phạm tội.
Trong nhiều tình huống có sử dụng súng, tất cả các nhân viên thực thi pháp luật ở bang Texas đều được đào tạo để di chuyển và đối đầu với kẻ tấn công, theo hướng dẫn về các trường hợp nổ súng trong sổ tay đào tạo của Ủy ban thực thi pháp luật năm 2020 của tiểu bang.
Sách hướng dẫn viết: “Là những người đầu tiên nhận được trách nhiệm, chúng tôi phải nhận ra rằng sự sống vô tội phải được bảo vệ. Người không muốn đặt tính mạng của những người vô tội lên trên sự an toàn của chính họ nên tìm nghề khác”.
Những hướng dẫn đó rõ ràng đã không được tuân theo trong vụ thảm sát tại Uvalde.
Sau nhiều ngày xôn xao dư luận, các nhà chức trách ở bang Texas đã đưa ra một mốc thời gian rõ ràng hơn về diễn biến của thảm kịch.
Đại tá Steven McCraw, Giám đốc Sở An toàn Công cộng Texas (DPS) cho biết, các cảnh sát viên của Uvalde đã vào trường khoảng 2 phút ngay sau khi xảy ra vụ xả súng.
Nhưng người chỉ huy vụ việc tại hiện trường - cảnh sát trưởng quận - tin rằng tình hình đã chuyển từ một tay súng chủ động sang một “đối tượng phòng thủ”, Đại tá McCraw nói rõ.
Không rõ tại sao cảnh sát trưởng quận, ông Pedro "Pete" Arredondo, có thể tin điều đó. Các quan chức cho biết ông Arredondo kêu gọi các sĩ quan không nên vào trong lớp học trong khi họ đợi lấy chìa khóa và các thiết bị cần thiết.
Trong khoảng thời gian khoảng 70 phút, các sĩ quan đã tiến vào bên trong tòa nhà và kêu gọi thêm nguồn lực, chẳng hạn như thiết bị và người đàm phán, ông McCraw nhấn mạnh.
Có tới 19 sĩ quan đã đứng ở hành lang trong hơn 45 phút trước khi cảnh sát ập vào lớp học.
Cuối cùng, các thành viên của một đội phản ứng chiến thuật đã đến hiện trường, tiến thẳng vào lớp học đồng thời tiêu diệt tay súng - hơn một giờ đồng hồ sau khi vụ nổ súng bắt đầu.
Nghi phạm xả súng tại trường học thành phố Uvalde là một kẻ cô độc đã mua súng trường tấn công trong sinh nhật 18 tuổi của mình.
Ông McCraw, Giám đốc DPS tin rằng, các sĩ quan lẽ ra phải đối đầu với kẻ xả súng ngay lập tức.
Ông nhấn mạnh: “Đó là một quyết định sai lầm. Không có lý do gì biện minh cho điều đó”.
Hôm 29/5, Bộ Tư pháp Mỹ thông báo họ sẽ điều tra phản ứng của cảnh sát đối với vụ xả súng tại trường tiểu học Robb.
Nhưng đối với Alfred Garza, người mẹ đã mất cô con gái 10 tuổi Amerie Jo đã thiệt mạng trong vụ xả súng, “không cần phải là thiên tài cũng biết được rằng, cảnh sát đã mất quá nhiều thời gian chỉ để vào được đó”.
“Nếu họ đến đó sớm hơn”, Garza nghẹn lời, “và ai đó đã hành động ngay lập tức, sẽ có nhiều đứa trẻ được cứu ở đây ngày hôm nay - có thể bao gồm cả con gái tôi”.
Một cộng đồng sát cánh
Kể từ sau vụ thảm sát, lễ tốt nghiệp cùng các sự kiện kỷ niệm khác đều đã bị hủy bỏ trong khoảng thời gian cộng đồng Uvalde chìm trong thương tiếc trước sự mất mát đau thương của gia đình các nạn nhân.
Các nhà tang lễ ở thành phố Uvalde đã cam kết hỗ trợ chi phí cho gia đình của 21 nạn nhân. Một số dịch vụ đã bắt đầu vào ngày 30/5.
Trẻ em là niềm tự hào và niềm vui của cộng đồng Uvalde. Sau vụ xả súng ở trường học Robb, thành phố này đã quay cuồng với thảm kịch hàng loạt.
“Chúng tôi đã chiến đấu cùng nhau như một cộng đồng và chúng tôi sẽ đoàn kết lại ngay lúc này, trong thời điểm cần thiết nhất”, Nhà tang lễ Hillcrest Memorial viết trên trang Facebook của mình.
Nhà tang lễ Rushing-Estes-Knowles đã lên tiếng ủng hộ cộng đồng Uvalde ngay ngày xảy ra vụ nổ súng: “Hôm nay, quyết tâm của chúng tôi trở nên mạnh mẽ hơn bao giờ hết. Chúng tôi ở đây vì người dân Uvalde”.
Anh Omar Rodriguez, chủ một cửa hàng kinh doanh linh kiện xe hơi, đã làm 250 chiếc bánh hamburger để gây quỹ cho gia đình các nạn nhân.
Tại khu nhà của một người bạn trên phố Main, Rodriguez đã dựng một bếp nướng lớn, bàn và vật dụng để nấu ăn trong khi gia đình và bạn bè của anh lấy giẻ lau và xà phòng để rửa xe quyên góp.
Chàng trai 24 tuổi cho biết anh không thể chỉ ở nhà mà biết rằng mình có thể làm gì đó để giúp đỡ. “Đây là một thành phố nhỏ ấm áp”, Rodriguez nói. “Không có gì khác tồn tại ngoài tình yêu ở nơi đây”.
Ông Carlos Hernandez, chủ nhà hàng Carlito's Way ở Uvalde, đã nấu và tặng hơn 60 bữa cơm quy mô gia đình hôm 26/5 để cung cấp thức ăn cho các gia đình có tang giữa thảm kịch đã gây ra cho cộng đồng mà họ đã cùng nhau gắn bó lâu đời.
Hernandez nhấn mạnh: “Giúp đỡ cho những gia đình chúng tôi quan tâm là điều chúng tôi làm. Tôi muốn họ nhớ rằng chúng tôi đã ở bên cạnh nhau như thế nào vào lúc cần thiết nhất”.
Thậm chí, những người xa lạ đã lặn lội từ hàng tiếng đồng hồ để tới giúp đỡ những người đau khổ nhất ở Uvalde.
Ông Patrick Johnson, 58 tuổi, đã lái xe 7 giờ đồng hồ từ quê nhà Harleton, bang Texas, đến thành phố Uvalde và dọn một bàn đầy đồ chơi cho những đứa trẻ "không thể cười" trong nhiều ngày.
“Có rất nhiều cách để trở thành phước lành cho một ai đó”, ông nói. “Bất cứ khi nào có chuyện như thế này xảy ra, tôi đều nghiên cứu và liên hệ với cơ quan thực thi pháp luật địa phương và hỏi 'tôi có thể làm gì?' Cộng đồng của bạn cần gì ngay bây giờ?”.
Ông Johnson, một ông bố 4 con, cho biết bản thân đã suy sụp và khóc khi nghe tin về vụ xả súng.
“Tôi thậm chí không sinh sống tại cộng đồng này, nhưng tôi đang bị tổn thương nặng nề. Vụ thảm sát này sẽ khiến bạn suy nghĩ về những đứa trẻ của chính mình”, Johnson nói. “Nó khiến bạn nhận ra, một ngày nào đó, có thể sẽ là chính mình đang phải để tang con cái”.