Dân Trung Quốc nản với thực phẩm bẩn
Ở đâu đó thuộc vùng ngoại ô của thủ đô Bắc Kinh đang mọc lên nhiều trang trại nhỏ trồng đủ loại rau củ hữu cơ. Những chủ trang trại này bắt đầu chuyển sang trồng trọt với một mục đích duy nhất: Tự cung cấp rau củ sạch cho gia đình mình và giúp mọi người tránh xa vấn nạn thực phẩm bẩn.
Vụ bê bối sữa bẩn hồi năm 2008 đã gây nỗi ám ảnh về thực phẩm bẩn
trong lòng người dân Trung Quốc.
Một trong số những trang trại nằm ở ngoại ô thủ đô Bắc Kinh, Trung Quốc như vậy thuộc về bà Liu Yujing. Bà Liu chủ yếu trồng khoai tây và một số loại rau hữu cơ ngắn ngày khác theo phương pháp thủ công. Khi mới bắt đầu trồng trọt, bà Liu chỉ mong rằng gia đình bà sẽ có rau sạch để ăn hàng ngày. Nhưng sau khi sản lượng tăng cao, bà đã mở ra hẳn một công ty sản xuất rau hữu cơ để cung cấp cho những khách hàng cũng có mong muốn như bà.
“Ngay từ lúc bắt đầu, tôi chỉ mong muốn có thực phẩm sạch cho con gái tôi mà thôi” – Bà Liu giải thích – “Tôi cùng một số bà mẹ khác đã đọc nhiều tài liệu nói về vấn đề thực phẩm bẩn và nhận thấy chúng quá nghiêm trọng. Chúng tôi sau đó quyết định tự làm ra thực phẩm sạch”.
Liu cùng một số bậc cha mẹ khác đã thành lập một công ty chuyên cung cấp rau hữu cơ có tên Liên minh Xanh. Công ty này không chỉ sản xuất, vận chuyển mà còn đấu tranh với thực phẩm bẩn bằng cách thu hút nhiều hộ nông dân cùng trồng rau hữu cơ với họ. Họ cũng tự tìm thị trường riêng cho mình, là những người sẵn sàng trả giá cao hơn để có được những thứ rau củ hoàn toàn sạch.
Hàng loạt bê bối thực phẩm bẩn
“Khi chúng tôi bắt đầu vào năm 2010, rất nhiều khách hàng thậm chí còn không biết từ hữu cơ có nghĩa ra sao” – bà Liu nói – “Họ từng hỏi tôi rằng liệu hữu cơ có phải một loại chất hóa học hay không? Nhưng giờ họ đã biết rồi. Ngày càng có nhiều người nắm bắt được khái niệm này”.
Thế nhưng không phải bất kỳ ai ở Trung Quốc cũng có thể tìm được một nhà cung cấp rau củ hữu cơ, dù giá sản phẩm có đắt hơn giá thực phẩm thông thường. Rất nhiều người phụ thuộc vào thực phẩm thông thường, và mòn mỏi chờ đợi chính phủ mau chóng giải quyết vấn nạn thực phẩm bẩn.
Gạo giả làm từ các hạt nhựa, trứng giả làm từ chất gelatine, hay thịt đông lạnh có từ nhiều thập kỷ trước… đã tuồn ra thị trường tiêu thụ của Trung Quốc và gây nên không ít vụ tai tiếng trong những năm gần đây. Nghiêm trọng nhất là vụ sữa công thức dành cho trẻ em có chứa độc chất melamine hồi năm 2008, khiến chức năng thận của trẻ bị hủy hoại, 6 trẻ sơ sinh thiệt mạng và 300.000 trẻ em khác phải nhập viện.
Một báo cáo của Trung tâm Nghiên cứu Pew mới đây cho thấy nỗi quan ngại về thực phẩm bẩn trong cộng đồng người dân Trung Quốc đã tăng gấp 3 lần kể từ sau vụ bế bối sữa bẩn hồi năm 2008. Hơn 1/3 dân số Trung Quốc tin rằng các vụ bê bối thực phẩm bẩn xảy ra liên tục ở nước này là một “vấn đề cực nghiêm trọng”.
Không quản lý nổi
Mới đây chính phủ Trung Quốc đã ban hành một bộ luật mới nhằm kiểm soát toàn bộ nguồn cung cấp thực phẩm – cấm các loại thuốc trừ sâu độc hại, bắt các cơ sở dán nhãn đảm bảo, và quan trọng là đưa ra hình phạt rất nặng đối với những người vi phạm luật. Nói chung, việc thắt chặt quản lý đã tạo một sức ép ghê gớm đối với những nhà cung cấp thực phẩm – từ trang trại, ruộng đồng, cho đến nhà hàng và các quầy bán thực phẩm.
Nhiều người hy vọng rằng luật mới có thể lấy lại niềm tin của người dân đối với thực phẩm có xuất cứ trong nước. Nhưng cũng có nhiều người nghi ngờ rằng luật An toàn thực phẩm mới khó mang lại lợi ích nhanh chóng.
Trung Quốc là một nước có diện tích rộng lớn cùng một số lượng khổng lồ các hộ nông dân, nên việc hành pháp sẽ rất khó khăn. Việc theo dõi từ điểm đầu đến điểm cuối trong chuỗi cung ứng thực phẩm cũng dường như là việc không thể.
Không còn lựa chọn
Thủ đô Bắc Kinh là khu vực tập trung đông đúc các nhà hàng. Người dân Trung Quốc đi ăn nhà hàng rất nhiều. Đa phần trong số những thực khách này đều tỏ ý bi quan về những thứ mà họ đang tiếp nhận từ những nhà hàng này, cũng như nghi ngờ rằng Luật An toàn thực phẩm khó có thể có hiệu quả ngay được.
Tuy nhiên, việc duy nhất họ có thể làm là hy vọng vào hành động của chính phủ để sớm chấm dứt những chuỗi ngày sống chung với thực phẩm bẩn.
