Danh thắng Tràng An bị xâm hại nghiêm trọng

Chỉ trong 9 tháng đầu năm 2020, đã có tới 16 vụ vi phạm xây dựng trong vùng đệm và vùng lõi Tràng An. Điều này cho thấy còn có sự quản lý lỏng lẻo, dung túng của chính quyền địa phương.

16 vụ vi phạm trật tự xây dựng chủ yếu xảy ra trên địa bàn xã Ninh Xuân và Ninh Hải (huyện Hoa Lư). Riêng xã Ninh Xuân có 3 vụ, còn xã Ninh Hải 13 vụ. Có 4 vụ xảy ra trong vùng đệm, 12 vụ xảy ra trong vùng lõi Tràng An. Điều đáng nói là các vi phạm này vẫn ngang nhiên diễn ra trong khi trước đó đã có nhiều vụ xâm hại di sản, xây dựng trái phép đã bị UBND tỉnh Ninh Bình và các sở, ngành có liên quan xử lý.

Có rất nhiều vụ vi phạm cả trong vùng đệm và vùng lõi, đó là xây dựng theo mô hình homestay để kinh doanh lưu trú núp bóng xây dựng, cải tạo nhà ở. Cụ thể, hộ gia đình ông bà Nguyễn Bích Ngọc, thôn Đam Khê Trong, xã Ninh Hải vi phạm ngày 18/02/2020. Gia đình bà Ngọc đã ngang nhiên xây dựng và hoàn thiện các công trình trên đất thổ cư và các công trình trên đất vườn thuộc vùng lõi Di sản.

Một trường hợp khác là hộ gia đình ông Nguyễn Văn Loa, thôn Văn Lâm, xã Ninh Hải. Tại thời điểm kiểm tra ngày 7/2/2020, ông Loa đang cho thi công xây dựng 1 bể bơi kích thước 6x16 m trên đất ao thuộc vùng đệm. Tương tự là hộ bà Nguyễn Thị Hường, thôn Hải Nham, xã Ninh Hải, tại thời điểm kiểm tra đang thi công xây dựng thêm 2 căn nhà bằng hệ thống khung cột thép, xây tường bằng đá hộc 6x10 m/căn nằm trên 1 phần đất thổ cư và 1 phần đất vườn và tiếp tục xây dựng công trình trên đất vườn ao thuộc vùng lõi di sản.

Tại xã Ninh Xuân, sau khi tiến hành kiểm tra ngày 10/2/2020, đoàn kiểm tra liên ngành huyện Hoa Lư đã phát hiện hộ ông Lưu Đức Nam thi công đổ 16 đế bằng bê tông cốt thép kích thước 6,2x17 m, ngoài ra còn đổ 15 cột bê tông cốt thép khác, cao 2m trên đất ao vườn thuộc vùng lõi Di sản. Hộ ông Lê Thành Bảo, thôn Xuân Áng Nội kiểm tra ngày 11/6/2020 phát hiện đã thi công xây dựng 4 móng nhà kích thước 6,5x4 m trên nền móng cũ đất núi và đất vườn thuộc vùng lõi di sản.

Tính đến thời điểm hiện tại các vi phạm này không hề bị yêu cầu tháo dỡ. Sau khi vi phạm, các homestay đang thoải mái chào mời, đón du khách trong và ngoài nước đến lưu trú. Điển hình như vi phạm của hộ gia đình ông bà Nguyễn Bích Ngọc khi phát hiện mới chỉ có móng, cột bê tông thì nay đã thành một homestay quy mô, với 10 căn, giá thuê 800.000 đồng – 1.200.000 đồng/căn/ngày đêm và có cả bể bơi trong vùng lõi.

Được biết, ngày 22/6/2018 UBND tỉnh Ninh Bình có văn bản về tăng cường quản lý hoạt động xây dựng và dịch vụ du lịch trong Quần thể danh thắng Tràng An. Trong đó, yêu cầu UBND các huyện, thành phố phải kiên quyết xử lý hoặc đề nghị cơ quan có thẩm quyền xử lý nghiêm đối với các trường hợp vi phạm pháp luật.

Đến tháng 4/2019, UBND tỉnh Ninh Bình tiếp tục có văn bản chỉ đạo tăng cường quản lý về trật tự xây dựng và sử dụng đất đai trong Quần thể danh thắng Tràng An. Trong đó, yêu cầu UBND các huyện, thành phố kiểm soát chặt chẽ việc cấp phép xây dựng, các hoạt động xây dựng và sử dụng đất đai đối với tổ chức, cá nhân trong khu di sản. Không cấp mới Giấy đăng ký kinh doanh lưu trú của các hộ kinh doanh cá thể kinh doanh trong vùng lõi di sản. Trường hợp đối với các vụ việc sai phạm không xử lý dứt điểm theo quy định thì chủ tịch UBND cấp huyện, xã chịu trách nhiệm trực tiếp trước UBND tỉnh.

Trao đổi với chúng tôi về những vấn đề nêu trên, ông Nguyễn Văn Hoạt, Chủ tịch UBND xã Ninh Hải cho rằng: Năm 2019, xã đã giải quyết tương đối quyết liệt tình trạng xây dựng trái phép, xâm hại quần thể di sản Tràng An. Từ đầu năm 2020 đến nay, trên địa bàn xã không có vi phạm. Tuy nhiên, khi chúng tôi cung cấp toàn bộ danh sách các hộ vi phạm trên địa bàn xã thì ông Hoạt lại lý giải rằng: Chỉ là xây dựng bể bơi trên đất vườn, đất ao.

Phóng viên đặt câu hỏi: “Vậy đâu là trách nhiệm của chính quyền xã khi để xảy ra các sai phạm trong vùng đệm và vùng lõi của di sản?”. Ông Hoạt trả lời: “Xã có kiểm tra, xử phạt hành chính, yêu cầu tháo dỡ với những trường hợp vi phạm”. Trả lời là vậy thế nhưng khi phóng viên đề nghị tiếp cận thông tin chính xác, cụ thể từ các biên bản kiểm tra, xử phạt thì ông Hoạt từ chối, với lý do cán bộ chuyên môn đi vắng, sẽ cung cấp sau.