Đánh thức Khuôn Thần
Nói đến Lục Ngạn (Bắc Giang), người ta thường nghĩ ngay đến những chùm vải thiều đỏ ối khắp các khu vườn. Ít ai biết rằng, giữa vùng bán sơn địa này lại có một thắng cảnh đẹp mê hồn, đó là hồ Khuôn Thần. Có lẽ là do hồ Khuôn Thần nằm quá xa đường quốc lộ mà việc quảng bá danh thắng này lại hầu như không được quan tâm.
Một góc hồ Khuôn Thần.
Có rất ít người biết và đến du ngoạn tại hồ Khuôn Thần, nhưng bất cứ ai đã đến rồi thì sẽ đồng ý rằng sức hấp dẫn của địa danh này chính là vẻ nguyên sơ, yên ả của nó.
Chúng tôi đến Khuôn Thần vào cuối mùa vải. Thị trấn Chũ đã giảm hẳn nhịp sôi động. Con đường từ phố Chũ rẽ vào khu du lịch dài chừng 10km vắng hiu. Qua một cung đường ngoằn ngoèo nằm giữa những vườn cây trĩu quả rợp bóng, vượt lên một con dốc dài, hồ Khuôn thần hiện ra thật bất ngờ. Một vùng hồ xanh thẳm, bao quanh là những đồi thông, đồi vải bạt ngàn. Mặt hồ trong vắt rộng ngút ngát, in rõ cả nền trời xanh, nhìn được từng viên sỏi nằm lấp lóa ven mặt nước. Vài con thuyền mộc ngủ yên bên mặt hồ, dưới bóng mát những tán thông vi vút. Không gian tuyệt đối yên ắng, như cả trăm năm nay vẫn vậy, như chưa từng bị nền văn minh hiện đại “làm phiền”. Bãi đá nâu ven hồ, con đường dẫn xuống hồ… tất cả đều như chưa có dấu chân người. Trong lòng hồ, thong dong vài con thuyền đơn lẻ của người dân bản địa đánh bắt cá. Cả vùng rừng núi bao quanh hồ cũng yên lặng. Chỉ có nắng, gió và vài tiếng chim kêu thảng thốt. Chúng tôi thỏa sức hít căng lồng ngực không khí trong trẻo, mát lành hiếm có của vùng hồ. Thú vị nhất là chẳng phải đến tận Đà Lạt mới có thể nghe tiếng thông reo rì rào, mà còn được khám phá sự kỳ thú của thiên nhiên hoang dã với những con đường mòn vắt qua các sườn núi, khe suối trong vắt quanh co, uốn khúc.
Đường vào Khuôn Thần.
Và trong không gian yên tĩnh ấy bỗng cất lên làn điệu sli đắm say trong bản Khuôn Thần- bản của người Nùng. Người đàn ông trông coi khu Khuôn Thần có tên là Hiền cho biết: bản đang diễn ra đám cưới của một cặp đôi người Nùng, và mọi người đang tụ tập để chúc tụng đám cưới này. Ông Hiền nói, điệu sli của người Nùng thể hiện sự ứng đối tài hoa của mỗi người với những lời sli ví von, bóng bẩy, tinh nghịch, xa xôi, ẩn chứa rất nhiều hàm ý. Trong các ngày hội, ngày chợ, ngày cưới, ngày vào nhà mới… hát sli có một ý nghĩa quan trọng, nó như một sợi dây vô hình kết nối giữa các nhóm người mà có thể chưa quen biết với nhau. Từ xa xưa, biết bao các các thế hệ người Nùng đã duy trì loại hình hát sli trong các sự kiện, hát sli để tỏ tình yêu nhau, thông qua hát sli tại lễ hội, biết bao nam thanh nữ tú đã bày tỏ tình cảm qua các làn điệu dân ca đằm thắm mà nên vợ, nên chồng...
Hiện Khuôn Thần chưa xuất hiện những khách sạn sang trọng, những nhà hàng, nhà nghỉ với đầy đủ tiện nghi, nhưng du khách vẫn có cảm giác thoải mái, nhẹ nhàng với trải nghiệm homestay tại nhà dân. Trong 3 bản Cấm Vải (dân tộc Sán Chí), bản Hà, bản Khuôn Thần (dân tộc Nùng) có khoảng 15 hộ gia đình để cho du khách nghỉ lại. Chọn bản Khuôn Thần làm chốn nghỉ chân, người dân thân thiện, không gian sống trong lành, khí hậu mát mẻ do rừng nguyên sinh còn nhiều và luôn lồng lộng gió hồ. Trong nhà sàn chúng tôi ở, các dụng cụ sản xuất nông nghiệp, cày bừa, khung cửi dệt vải và các công cụ săn bắt: cung, nỏ, chài lưới...của người Nùng được bày trí khéo léo. Chủ nhà đồng thời cũng là hướng dẫn viên đã giới thiệu để chúng tôi hiểu thêm về đời sống sản xuất người Nùng tại Khuôn Thần. Chúng tôi thích thú khi được cùng người dân đánh cá trên hồ, vào rừng lấy trứng kiến, lên nương trồng trọt, đi rừng tìm cây thuốc. Và buổi tối thì cùng chủ nhà uống rượu bên bếp lửa bập bùng, rồi thưởng thức món cá bống nướng hồ Khuôn Thần đặc biệt thơm ngon.
Mùa vài chín ở Khuôn Thần.
Vào những buổi chiều tà, hồ Khuôn Thần in ráng chiều đỏ ối, một dải nước bỗng nhiên vàng rực lên như được dát vàng. Hồ Khuôn Thần rộng 240ha, sâu khoảng 5m. Lòng hồ có 5 đảo nhỏ trồng toàn thông xanh. Bên cạnh hồ có đền Từ Mã thờ danh tướng đời Trần đã được xếp hạng di tích văn hóa và nhiều nét đẹp văn hóa truyền thống của các dân tộc thiểu số như: Sán Chí, Cao Lan, Nùng, Tày… Nhiều người ví hồ Khuôn Thần giống như biển Hồ của Tây Nguyên thơ mộng. Nhưng nếu Biển hồ có vẻ hùng vĩ, bí ẩn thì hồ Khuôn thần lại mang vẻ hiền hòa và thân thiện hơn nhiều. Tuy vậy, để giữ chân du khách lâu dài ở Khuôn Thần quả là khó, bởi cơ sở hạ tầng ở đây còn nghèo nàn. Thật tiếc cho một tiềm năng du lịch còn đang bị bỏ ngỏ.
| Từ TP Bắc Giang đi ngược lên vùng Đông Bắc 40km (phố Chũ) rồi rẽ trái 10km là tới khu du lịch Khuôn Thần thuộc địa phận huyện Lục Ngạn, tỉnh Bắc Giang. Khu du lịch có 2 điểm nhấn là hồ và rừng Khuôn Thần. Hồ Khuôn Thần rộng 240ha, lòng hồ có 5 đảo nhỏ được trồng thông xanh có tuổi từ 15-20 năm. Hồ thích hợp cho việc dạo chơi trên hồ, câu cá… Rừng Khuôn Thần rộng khoảng 700ha, trong đó rừng tự nhiên là 300ha, rừng thông 400ha. Du khách đến đây có thể cắm trại, thưởng thức vài thiều, mật ong, rượu tắc kè, hạt dẻ… hay trải nghiệm sống trong các gia đình người Nùng, Tày, Sán Chí, Cao Lan. |
