Đạo diễn, NSND Đào Trọng Khánh qua đời

Sinh thời, đạo diễn, NSND Đào Trọng Khánh (sinh năm 1940 tại Kiến Thụy, Hải Phòng) là đạo diễn điện ảnh kỳ cựu ở mảng phim tài liệu. Ông từng đảm nhiệm nhiều vai trò của một nhà sản xuất như viết kịch bản, viết lời bình, làm đạo diễn cho hàng chục bộ phim tài liệu khác nhau. Ông nổi tiếng với các bộ phim tài liệu giàu chất thơ về các lãnh tụ, các bạn bè văn nghệ sĩ và về đề tài văn hóa. Phim của ông không chỉ giàu giá trị nghệ thuật mà còn đầy cảm xúc, với sự tinh tế từ tên gọi, lời bình tới hình ảnh.

Ông cũng là người trực tiếp cầm máy quay ghi lại những thước phim lịch sử về Hải Phòng trong những ngày bị máy bay Mỹ bắn phá. Hầu hết các phim ông làm đều nhận được các giải thưởng danh giá, với gần 20 giải cao cho các tác phẩm, trong đó có 7 giải cá nhân (3 giải kịch bản, 4 giải Đạo diễn xuất sắc nhất).

Tại Liên hoan phim Việt Nam lần thứ 8 (1985), đạo diễn Đào Trọng Khánh nhận 2 giải Bông sen vàng cho 2 phim tài liệu: 1/50 giây cuộc đời và Việt Nam - Hồ Chí Minh. Năm 2007, ông được trao tặng Giải thưởng Nhà nước cho cụm phim tài liệu gồm: 1/50 giây cuộc đời, Việt Nam - Hồ Chí Minh, Vũ nữ Trà Kiệu, Truyền kỳ sự thật, Hình bóng tổ tiên, Hồ Chí Minh - hình ảnh của Người. Cùng năm đó, ông được trao giải Đạo diễn xuất sắc nhất tại Liên hoan phim Việt Nam lần thứ 15.

Trong lĩnh vực thi ca, đạo diễn Đào Trọng Khánh còn được biết đến với bút danh Đào Nguyễn. Ông là bạn thân thiết của nhà viết kịch Lưu Quang Vũ, nhà văn Nguyễn Khắc Phục, họa sĩ Lê Đại Chúc. Năm 2020, ở tuổi 80, ông ra mắt truyện ký Đất và người dày 500 trang, tập hợp các bài viết, tư liệu thu thập được trên hành trình làm phim, về những nhân vật lớn như Chủ tịch Hồ Chí Minh, Đại tướng Võ Nguyên Giáp, Thủ tướng Phạm Văn Đồng. Ngoài ra, ông dành một phần viết về những bạn văn nghệ như Lưu Quang Vũ, Võ An Ninh, Nguyễn Tư Nghiêm, Thi Hoàng…

Từ giữa năm 2023, sức khỏe của đạo diễn, NSND Đào Trọng Khánh đã yếu, khoảng 10 ngày trước khi qua đời, ông ốm nặng phải nhập viện, có vợ và con gái túc trực chăm sóc. Chiều ngày 20/9, ông ra đi ở tuổi 83, để lại nỗi xót thương cho gia đình và bạn bè đồng nghiệp.