2 đập ngăn mặn ở huyện Bình Sơn, tỉnh Quảng Ngãi được xây dựng để trữ nước ngọt phục vụ sản xuất nông nghiệp cho người dân địa phương. Thế nhưng sau nhiều năm hoạt động, 2 đập này đang xuống cấp nghiêm trọng.
Đập ngăn mặn trữ nước ngọt Quỳnh Lưu nằm gần quốc lộ 24B được xây dựng cách đây hơn 20 năm, với mục đích ngăn mặn và tiêu thoát nước lũ, đồng thời phục vụ sản xuất cho hơn 100ha lúa của bà con xã Bình Châu. Thế nhưng qua nhiều năm đưa vào sử dụng và tác động của nước biển cùng với thời gian thì đến nay đập này đã dần xuống cấp.
Ông Trần Châu Dũng - người dân ở thôn Phú Quý, xã Bình Châu cho hay, hiện nay đập ngăn mặn Quỳnh Lưu bị hư hỏng làm ảnh hưởng đến việc canh tác hoa màu của bà con địa phương. Do đập bị xuống cấp nên 2 năm qua triều cường dâng cao, khiến nước biển xâm nhập ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất của nhân dân. Trước đây, bà con làm 2 vụ, nhưng bây giờ chỉ làm 1 vụ, năng suất cũng không đạt. “Chúng tôi mong các cấp chính quyền quan tâm, sớm sửa chữa lại đập để điều tiết nước, ngăn mặn, tạo thuận lợi cho bà con canh tác hoa màu” - ông Dũng nói.
Ông Võ Văn Hải - cán bộ UBND xã Bình Châu cho biết, hiện nay các cửa van của đập ngăn mặn Quỳnh Lưu đã hỏng nên không thể vận hành tự động, vì vậy vào mùa mưa lũ nếu muốn tiêu thoát nước kịp thời phải dùng sức người để kéo van lên. Còn khi triều cường dâng thì nước mặn tự tràn vào đồng ruộng. Do đó từ khi đập ngăn mặn trữ ngọt Quỳnh Lưu hư hỏng làm ảnh hưởng trực tiếp đến khoảng 30ha ruộng của gần 200 hộ dân ở thôn Châu Thuận Nông và thôn Phú Quý, thuộc xã Bình Châu.
Ông Phùng Bá Vương - Chủ tịch UBND xã Bình Châu cho biết: Trước thực trạng trên, chính quyền xã đã kiểm tra và làm tờ trình gửi UBND huyện Bình Sơn để xin kinh phí sửa chữa. Hiện tại UBND huyện Bình Sơn đang xem xét bố trí vốn, ước tính tổng kính phí duy tu, sửa chữa lại đập ngăn mặn này khoảng 500 triệu đồng.
Tương tự, tại đập ngăn mặn Đồng Hương ở thôn Châu Tử, xã Bình Nguyên, huyện Bình Sơn được đưa vào sử dụng từ năm 2007. Đến nay đập ngăn mặn này đã bị hư hỏng, cống điều tiết nước không còn năng lực vận hành. Do đó nước mặn tràn lên cánh đồng, khiến cho 100ha lúa của người dân bị ảnh hưởng. Trong đó, có hơn 30ha đất nông nghiệp của bà con bị nhiễm mặn không thể canh tác được đành bỏ hoang.
Ông Nguyễn Mạnh - Giám đốc Hợp tác xã nông nghiệp 2, xã Bình Nguyên cho biết: 10 năm qua, hệ thống mở của đập ngăn mặn Đồng Hương bị xuống cấp, không sử dụng được. Mỗi lần thủy triều lên, nước mặn tràn vào cánh đồng khiến diện tích lúa của người dân bị chết dần. Ngoài 30ha ruộng bà con không sản xuất được thì còn khoảng 70ha khác cũng bị ảnh hưởng, năng suất giảm rất nhiều so với trước đây.
Ông Đồng Huân Chương - Chủ tịch UBND xã Bình Nguyên cho biết: Trước thực trạng đập Đồng Hương xuống cấp, chính quyền xã đã có báo cáo với UBND huyện Bình Sơn đề nghị sớm sửa chữa đập nhằm phát huy tác dụng, giúp người dân canh tác hoa màu được thuận lợi. Hiện nay chính quyền huyện quyết định chuẩn bị kinh phí duy tu, sửa chữa lại đập này.
Ghi nhận thực tế của chúng tôi, tại đập ngăn mặn Quỳnh Lưu và đập Đồng Hương hiện nay đều bị hư hỏng. Nhiều hạng mục như cửa van bị gỉ sắt, ván gỗ mục nát, hư hỏng, các mảng bê tông xung quanh bong tróc nứt nẻ, xuống cấp nghiêm trọng, đồng thời không còn phát huy được hiệu quả, khiến cho hàng trăm héc ta đất lúa, đất hoa màu của người dân bị ảnh hưởng nhiễm mặn. Bên cạnh đó, một số diện tích đất canh tác hoa màu đành phải bỏ hoang.
Trước thực trạng này, ông Nguyễn Văn Thắng - Trưởng phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Bình Sơn cho biết, UBND xã Bình Châu và UBND xã Bình Nguyên đã có báo cáo về vấn đề này cũng như dự trù kinh phí sửa chữa đập ngăn mặn, trữ ngọt gửi về UBND huyện Bình Sơn.
“Hiện UBND huyện Bình Sơn giao cho đơn vị và Phòng Tài chính kiểm tra hồ sơ trình lên cấp trên xem xét hỗ trợ kinh phí trong thời gian tới để sửa chữa các đập này nhằm phục vụ bà con sản xuất nông nghiệp, đảm bảo đời sống” - ông Thắng thông tin.