Dấu hiệu báo dông bão

Quân đội Thổ Nhĩ Kỳ đảo chính đêm hôm 15/7.

Người dân đã cứu ông Erdogan. Có thể vì tự tin là vị thế quyền lực được gia tăng nhờ cuộc đảo chính thất bại hoặc lợi dụng ngay sự việc này, ông Erdogan gần như ngay lập tức đã tiến hành cuộc thập tự chinh nhằm vào những kẻ đảo chính và cả những ai chống đối mình ở trong giới quân sự và tư pháp.

Cho dù thất bại, bản thân cuộc đảo chính quân sự này cùng với hệ lụy của những biện pháp trả thù của ông Erdogan đều là những dấu hiệu cho thấy dông bão chính trị và xã hội, an ninh và ổn định đang hình thành ở nơi này. Giới quân sự đã bộc lộ rõ sự phân rẽ giữa phe thụ động và ủng hộ, hoặc chấp nhận ông Erdogan với phe bất bình với ông Erdogan và muốn hành động lật đổ ông Erdogan.

Người dân ở xứ này cứu ông Erdogan không phải vì hoàn toàn ủng hộ ông Erdogan mà vì không chấp nhận và hậu thuẫn đảo chính quân sự. Ông Erdogan vừa đã gặp may hơn khôn. Cuộc đảo chính này còn cho thấy sự phân hoá giữa phe chủ trương tách biệt Nhà nước với tôn giáo và phe theo đuổi mục tiêu dần dần Hồi giáo hoá Thổ Nhĩ Kỳ như ông Erdogan thực hiện kể từ khi lên cầm quyền ở nước này năm 2004 đến nay trở nên sâu sắc hơn.

Tương tự như vậy là vấn đề người Cuốc. Ông Erdogan không chủ trương khắc phục mối bất hoà và xung khắc nội bộ này bằng hoà hợp và hoà giải dân tộc và tôn giáo mà bằng trấn áp và tiêu diệt. Những mâu thuẫn xã hội và tôn giáo ấy cho thấy nền tảng quyền lực của ông Erdogan không vững bền như biểu hiện ra bên ngoài.

Đảo chính quân sự vẫn luôn có thể xảy ra và cuộc đảo chính quân sự tới chắc chắn sẽ không được tổ chức tồi tệ và thất bại nhanh chóng như lần này. Tuy thất bại nhưng cuộc đảo chính quân sự vừa qua đã cho thấy an ninh chính trị ở Thổ Nhĩ Kỳ không được đảm bảo, nền dân chủ ngày càng bất cập và Thổ Nhĩ Kỳ trở thành nhân tố rủi ro cho NATO và cho cuộc chiến chống khủng bố ở khu vực.