Đầu tư công: Những nút thắt và giải pháp từ góc nhìn của Kiểm toán Nhà nước

Hội thảo với sự tham gia của hơn 200 đại biểu là lãnh đạo các Bộ, ngành, cơ quan trung ương và địa phương; các doanh nghiệp; ban quản lý các dự án giao thông; các chuyên gia, các nhà khoa học; Ngân hàng Thế giới và sự đồng hành của Tập đoàn Dầu khí Việt Nam.

Là một trong ba hội thảo chuyên đề quan trọng của diễn đàn “Thúc đẩy phục hồi và phát triển kinh tế - Những nút thắt và vai trò của KTNN” nhằm góp phần nhận diện, tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc của nền kinh tế, hướng tới một nền kinh tế phát triển bền vững, ổn định và nâng cao uy tín, hình ảnh của KTNN trong hoạt động giám sát, hỗ trợ, thúc đẩy quá trình phục hồi phát triển kinh tế.

Phát biểu đề dẫn hội thảo, Phó Tổng Kiểm toán Nhà nước Doãn Anh Thơ nêu rõ, đầu tư công có vai trò hết sức quan trọng trong việc giúp nền kinh tế đạt được các chỉ tiêu kinh tế - xã hội đề ra trong từng thời kỳ kế hoạch.

Hướng tới mục tiêu phát triển nhanh và bền vững, thực hiện công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, nguồn vốn đầu tư công trong thời gian qua đã được tập trung đầu tư cho các công trình kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội, công trình thiết yếu của nền kinh tế, các công trình giao thông then chốt và đã mang lại nhiều kết quả, tạo tác động tích cực, lan tỏa góp phần giải quyết những yêu cầu bức thiết trong đời sống kinh tế - xã hội, cải thiện đời sống nhân dân, cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh của nền kinh tế, mang lại kết tích cực cho tăng trưởng kinh tế trong dài hạn.

Sau đại dịch Covid-19, hiệu quả đầu tư công tại Việt Nam vẫn đối diện với nhiều thách thức. Các vấn đề bao gồm việc đầu tư công chưa tập trung đúng hướng, các dự án chưa hoàn thành đúng tiến độ, và tỷ lệ giải ngân vốn đầu tư công thấp. Trong bối cảnh khó khăn của nền kinh tế, đầu tư công đang được xem xét là một trụ cột quan trọng để thúc đẩy phục hồi và tăng trưởng kinh tế. Tuy nhiên, các hạn chế này cần được khắc phục ngay, đặc biệt là tình trạng chậm giải ngân vốn đầu tư và chậm hoàn thành các công trình đầu tư đã kéo dài nhiều năm.

Thực tiễn kiểm toán cho thấy, những hạn chế trong đầu tư công, nhất là việc giải ngân vốn đầu tư công chậm, không đạt kế hoạch bắt nguồn từ nhiều nguyên nhân: Thể chế pháp luật chưa đồng bộ giữa Luật đầu tư công với Luật Ngân sách Nhà nước cũng như các pháp luật chuyên ngành, pháp luật hiện hành chưa bao phủ hết hoạt động đầu tư; quy trình, trình tự, thủ tục còn chồng chéo, phức tạp.

Phó Tổng Kiểm toán Nhà nước Doãn Anh Thơ cho biết: Để có bức tranh tổng thể, toàn diện hơn, KTNN mong muốn được lắng nghe trực tiếp, cụ thể ý kiến chia sẻ của các quý vị đại biểu về những “nút thắt” trong đầu tư công và giải pháp trọng tâm, căn cơ nhất để nhanh chóng khơi thông dòng vốn, phát huy hiệu quả nguồn vốn đầu tư, tạo đà tăng tưởng, thúc đẩy và phục hồi kinh tế.

Tại hội thảo, Vụ Tổng hợp kinh tế quốc dân (Bộ Kế hoạch và Đầu tư), KTNN chuyên ngành IV và WB đã trình bày các tham luận về “Giải ngân vốn đầu tư công - Thực trạng và giải pháp”; “Những nút thắt trong giải ngân vốn đầu tư công dưới góc nhìn của KTNN”; vấn đề “Để đầu tư công thúc đẩy tăng trưởng”.

Những tham luận, ý kiến tại hội thảo chuyên đề được kỳ vọng sẽ làm rõ những vấn đề, tìm ra các giải pháp có tính khả thi cao, giúp cho các cơ quan nhà nước có thêm luận cứ khoa học và thực tiễn nhằm hoàn thiện cơ chế quản lý, vận hành các dự án đầu tư công để các dự án được triển khai đúng tiến độ, đảm bảo tính minh bạch, hiệu lực, hiệu quả; đồng thời giúp KTNN hoàn thành tốt chức năng, nhiệm vụ, đáp ứng sự kỳ vọng của Đảng, Quốc hội và Nhân dân các đại biểu tập trung tham luận, thảo luận về thực trạng, giải pháp thúc đẩy giải ngân vốn đầu tư công; những nút thắt trong giải ngân vốn đầu tư công dưới góc nhìn của KTNN…