Đẩy mạnh kinh doanh tín chỉ carbon

Bàn về tín chỉ carbon, nhiều địa phương cũng như doanh nghiệp (DN) cho biết, chưa thực sự hiểu hết về vấn đề này. Giải đáp về những thắc mắc liên quan đến vấn đề về tín chỉ carbon, ông Vũ Tấn Phương - Giám đốc Văn phòng Chứng chỉ quản lý rừng bền vững (VFCO) cho biết: tín chỉ carbon rừng là chứng nhận có thể giao dịch thương mại và thể hiện quyền phát thải một tấn khí carbon dioxide (CO2) hoặc một tấn khí CO2 tương đương. Các dự án tín chỉ carbon rừng thường được triển khai ở các khu vực có nguy cơ mất rừng cao.

Còn theo Ths.Trần Hồng Nhung (Vụ Pháp chế, Bộ Tài chính) cho hay, hàng hóa trên thị trường carbon tại Việt Nam gồm 2 loại: thứ nhất là hạn ngạch phát thải khí nhà kính do Bộ Tài nguyên và Môi trường (TNMT) phân bổ cho cơ sở thuộc danh mục phải kiểm kê khí nhà kính. Thứ hai là tín chỉ carbon do Bộ TNMT xác nhận được giao dịch trên sàn giao dịch tín chỉ carbon; được tạo ra từ chương trình, dự án tạo tín chỉ trong nước và quốc tế.

Chia sẻ những bài học kinh nghiệm từ thương vụ bán thành công tín chỉ carbon rừng thu về 51,5 triệu USD trong năm 2023, ông Nguyễn Chiến Cường, cán bộ Quỹ Bảo vệ và Phát triển rừng Việt Nam cho biết, đó là kết quả từ thực hiện thoả thuận ERPA ký năm 2020. Toàn bộ giá trị hợp đồng mua bán tín chỉ carbon của ERPA là 51,5 triệu USD, với giá 5 USD/tCO2e. Đến nay, toàn bộ giá trị hợp đồng đã được thanh toán 100%, với 10,3 triệu tCO2e đã thực hiện thành công.

Để tạo thị trường thông thoáng cho thương mại tín chỉ carbon, ông Phạm Nam Hưng (Bộ TNMT) cho hay, ngày 7/1/2022, Chính phủ ban hành Nghị định 06/2022/NĐ-CP quy định giảm nhẹ phát thải khí nhà kính và bảo vệ tầng ozone. Nghị định này có quy định cụ thể về lộ trình phát triển, thời điểm triển khai thị trường carbon trong nước.

Trong đó, giai đoạn đến hết năm 2027 sẽ xây dựng quy định quản lý tín chỉ carbon, hoạt động trao đổi hạn ngạch phát thải khí nhà kính và tín chỉ carbon; xây dựng quy chế vận hành sàn giao dịch tín chỉ carbon; triển khai thí điểm cơ chế trao đổi, bù trừ tín chỉ carbon trong các lĩnh vực tiềm năng và hướng dẫn thực hiện cơ chế trao đổi, bù trừ tín chỉ carbon trong nước và quốc tế phù hợp với quy định của pháp luật và điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên... Giai đoạn từ năm 2028 sẽ tổ chức vận hành sàn giao dịch tín chỉ carbon chính thức trong năm 2028.

Theo các chuyên gia, đẩy mạnh kinh doanh tín chỉ carbon rừng sẽ là một yếu tố thúc đẩy có ý nghĩa đối với việc giảm nhẹ biến đổi khí hậu nói chung và quản lý rừng bền vững nói riêng. Lợi ích tài chính tiềm năng cần được tái đầu tư vào quản lý và bảo vệ rừng, đồng thời xem xét chia sẻ lợi ích công bằng để đạt được các mục tiêu giảm nhẹ đầy tham vọng của Việt Nam trong lĩnh vực lâm nghiệp.

Theo bà Nghiêm Phương Thúy, đại diện Cục Lâm nghiệp, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, đến nay tại Việt Nam đã có 11 tỉnh vùng Tây Nguyên và Nam Trung Bộ (Lâm Đồng, Đắk Nông, Đắk Lắk, Gia Lai, Kon Tum, Quảng Ngãi, Bình Định, Phú Yên, Khánh Hòa, Ninh Thuận, Bình Thuận) nộp hồ sơ bán tín chỉ carbon cho cơ chế LEAF với 4,26 triệu hecta rừng (trong đó 3,24 triệu ha rừng tự nhiên và 1,02 triệu ha rừng trồng). Dự kiến tổng số tiền bán tín chỉ carbon sẽ lên đến 500 triệu USD. Bên cạnh đó còn có Chương trình thí điểm chi trả kết quả thực hiện REDD+ của Quỹ Khí hậu xanh (GCF). Với tiềm năng lớn về carbon rừng, nhiều địa phương và khu vực tư nhân cũng đang nghiên cứu, đề xuất các dự án thí điểm khác trong lĩnh vực lâm nghiệp.