Để trẻ em yêu và hiểu lịch sử hơn
Chúng ta vẫn than phiền rằng bây giờ lớp trẻ ít biết về lịch sử nước nhà trong khi lại rành rẽ lịch sử Trung Quốc và Hàn Quốc vì suốt ngày xem phim truyện lịch sử của họ phát trên truyền hình. Người ôn hòa hơn thì bảo đừng trách trẻ em mà hãy trách người lớn, trách phim lịch sử của ta không thu hút khán giả.
Ảnh minh họa. (nguồn Internet).
Mới đây, phát biểu tại Đại hội Hội Điện ảnh Việt Nam, đạo diễn - NSƯT Trần Vịnh chua chát nói: “Hôm trước xem truyền hình nghe câu chuyện học sinh không biết Quang Trung là ai hoặc bảo Quang Trung là anh em với Nguyễn Du, trong khi hằng giờ, hằng ngày, hằng tháng, hằng năm truyền hình suốt ngày bắt khán giả học lịch sử Trung Quốc qua phim, thấy nhục lắm các đồng chí ạ”.
Lời nói bộc trực đó đã bộ lộ một hiện trạng chua xót là hiện nay lớp trẻ và một bộ phận người lớn đang thờ ơ với lịch sử, quá khứ của dân tộc. Họ ít quan tâm và không nhớ về lịch sử. Hiện trạng này không còn mới nữa mà đã lộ diện từ lâu, cũng đã được báo động nhiều lần. Nhưng vấn đề đáng nói là lẽ ra tình hình đó phải thay đổi theo hướng tích cực, thì nó lại diễn biến ngược lại. Chúng ta nói nhiều đến hiện trạng đó, nhưng giải pháp đưa ra thì chưa có.
Nhiều bộ phim lịch sử được đầu tư tiền tỷ, nhưng khi làm xong cũng chỉ chiếu lấy lệ rổi thôi, không phát huy tác dụng gì, ít ra là về mặt tuyên truyền cho lịch sử nước nhà. Nguyên nhân của nó, cũng có thể tóm gọn trong mấy chữ: do phim không hấp dẫn. Và sóng truyền hình của ta vẫn bình thản dành thời lượng phát phim sử nước ngoài!
Đặt trong bối cảnh như thế, việc nhiều năm gần đây, sân khấu kịch IDECAF (TP.HCM) đã tổ chức dựng và biểu diễn nhiều vở kịch lịch sử cho thiếu nhi xem như: “Trần Quốc Toản - Lá cờ thêu sáu chữ vàng”, “Thánh Gióng”, “Sơn Tinh - Thủy Tinh”, “Đinh Bộ Lĩnh” và mới đây nhất là “Trưng Nữ Vương”; điều đó cho thấy những người làm sân khấu ở đây đã dành nỗi ưu tư lớn và tấm lòng dành cho lịch sử, cho trẻ em.
Để đầu tư cho những vở kịch lịch sử này rất tốn kém, nhất là về đạo cụ. Trong vở kịch này, êkip thực hiện đã kỳ công tạo hình 2 con voi ra trận của hai bà Trưng khá chân thật với chi phí lên đến 20 triệu đồng.
Theo ông bầu Huỳnh Anh Tuấn, tính luôn lưu diễn đến các trường và diễn định kỳ lúc 9g sáng Chủ nhật tại sân khấu Trần Cao Vân (Q.1, TP.HCM), vở kịch “Trưng Nữ Vương” đã biểu diễn được khoảng 80 suất đến khoảng 60 trường tiểu học. Với vở kịch “Trưng Nữ Vương” lần này IDECAF đang lên kế hoạch sẽ diễn tại học đường từ khoảng 15-8. Họ tâm huyết với dòng kịch này để mong các em nhỏ hiểu và yêu thêm lịch sử Việt.
Và như thế, trong khi truyền hình gần như bất lực để phim sử ngoại đè bẹp phim sử nội, thì với những vở kịch lịch sử như thế này đã âm thầm nhen lên ngọn lửa yêu nước trong lòng trẻ em. Nhưng dẫu gì nếu so với phim hay truyền hình thì loại hình sân khấu này vẫn có những hạn chế trong việc truyền bá rộng rãi lịch sử cho công chúng am tường và để lại những ấn tượng sâu rộng.
Và trách nhiệm tuyên truyền lịch sử nước nhà không chỉ dành riêng cho một ai hay một lĩnh vực nghệ thuật nào mà nó cần sự quan tâm, vào cuộc quyết liệt của toàn xã hội, trong đó yếu tố tiên quyết là sách lược thiết thực từ Nhà nước. Bởi lẽ, thờ ơ với quá khứ của dân tộc, anh sẽ đánh mất tương lai.