Đề xuất hạ tuổi hưởng trợ cấp hưu trí xã hội từ 80 tuổi xuống 75 tuổi: Người dân phấn khởi

700.000 người cao tuổi vào lưới an sinh

Cụ thể tại dự thảo Luật Bảo hiểm xã hội (BHXH) sửa đổi mới nhất gửi Bộ Tư pháp thẩm định, Bộ LĐTB&XH đề xuất điều chỉnh giảm độ tuổi hưởng trợ cấp hưu trí xã hội từ 75 tuổi trở lên mà không có lương hưu, trợ cấp BHXH hàng tháng khác, sẽ được hưởng trợ cấp hưu trí xã hội do ngân sách nhà nước đảm bảo với mức 500.000 đồng/người/tháng (thay vì mức 360.000 đồng/người/tháng hiện nay)...

Theo tính toán của Bộ LĐTB&XH, với việc tăng mức trợ cấp hằng tháng với người cao tuổi từ 75 tuổi trở lên từ 360.000 đồng lên 500.000 đồng, kinh phí phát sinh thêm ước tính khoảng hơn 7.100 tỷ đồng/năm.

Đáng chú ý, quy định này không phát sinh tăng nhiều ngân sách nhà nước, do ngân sách nhà nước chỉ hỗ trợ bảo hiểm y tế, còn trợ cấp hằng tháng do Quỹ BHXH đảm bảo từ thời gian đóng BHXH của người lao động.

Nếu đề xuất này được thông qua, Bộ LĐTB&XH ước tính, sẽ có thêm 700.000 người cao tuổi vào lưới an sinh. Cơ quan soạn thảo cho rằng, giảm tuổi hưởng trợ cấp hưu trí giúp người già có thêm tiền cải thiện cuộc sống. Chính sách cũng giảm áp lực cho các địa phương có ngân sách hạn hẹp do tiền chi trợ cấp cho người trên 80 tuổi hiện do các tỉnh thành đảm nhiệm. Song nâng mức tiền trợ cấp dễ gây so sánh với nhóm đang hưởng chính sách bảo trợ xã hội, tạo áp lực phải tăng mức trợ giúp.

Trợ cấp hưu trí xã hội là khoản tiền ngân sách nhà nước cấp cho người già trên 80 tuổi không có lương hưu cũng như trợ cấp bảo hiểm xã hội hằng tháng. Tổ chức Lao động quốc tế dự báo nếu không có sự hỗ trợ từ ngân sách nhà nước thì năm 2030 Việt Nam sẽ có hơn 16 triệu người cao tuổi không có lương hưu do tốc độ già hóa xảy ra nhanh hơn cả tốc độ phát triển kinh tế.

Nguyện vọng của người cao tuổi

Trên thực tế, theo thống kê của ngành BHXH Việt Nam, độ bao phủ an sinh cho người già sau tuổi nghỉ hưu của cả nước mới đạt 35%, trong đó 2,7 triệu người hưởng lương hưu, 630.000 người hưởng trợ cấp BHXH hàng tháng và hơn 1,8 triệu người hưởng trợ cấp hưu trí xã hội. Chính vì vậy, đề xuất của Ban soạn thảo đã nhận được nhiều ý kiến đồng tình từ giới chuyên gia, người dân... Góp ý vào Dự thảo luật BHXH sửa đổi, Hội Liên hiệp phụ nữ Việt Nam cho rằng, quy định lộ trình giảm độ tuổi hưởng trợ cấp hưu trí xã hội là phù hợp với quy định tại Hiến pháp 2013, công dân có quyền được bảo đảm an sinh xã hội. Những người cao tuổi từ 60 - 69 tuổi sẽ là nhóm đông nhất có nhu cầu về trợ cấp hưu trí xã hội, trong khi lại không đủ điều kiện để hưởng.

Đánh giá đề xuất hạ độ tuổi nhận trợ cấp xã hội của Ban soạn thảo, ông Bùi Sỹ Lợi - nguyên Phó chủ nhiệm Ủy ban xã hội khẳng định, việc đề xuất giảm tuổi trợ cấp hưu trí xã hội tại Luật Bảo hiểm xã hội sửa đổi từ 80 xuống 75 tuổi là hoàn toàn phù hợp, đáp ứng nguyện vọng của cử tri, người dân.

Thời gian tới nếu nguồn lực có đủ, nên tiếp tục hạ xuống 70 tuổi. Cùng với hạ tuổi thì việc đề xuất nâng mức hỗ trợ từ 360.000 đồng lên 500.000 đồng/tháng cũng xác đáng trong lúc giá cả, chi phí sinh hoạt tăng cao như hiện nay.

Trước thông tin này, ông Nguyễn Văn Phẩm (Hà Đông, Hà Nội) rất phấn khởi cho biết, với nhiều người số tiền trợ cấp hàng tháng 500.000 đồng rất nhỏ nhưng với những người cao tuổi không lương hưu thì đó là “món quà” có ý nghĩa rất lớn. “Nếu như đề xuất giảm độ tuổi nhận trợ cấp xuống còn 75 tuổi thì sang năm mỗi tháng hai vợ chồng tôi sẽ có thêm 1 triệu đồng, ngoài ra còn được cấp thẻ bảo hiểm y tế miễn phí. Đây thực sự là món quà rất có ý nghĩa với chúng tôi” - ông Phẩm giãi bày.

Theo Trung ương Hội Người cao tuổi Việt Nam, hiện nay, các chính sách an sinh xã hội như BHXH, trợ giúp xã hội vẫn chưa bao phủ hết. Thêm vào đó, việc quy định 80 tuổi dẫn đến một nhóm đối tượng đã hết tuổi lao động nhưng không có lương hưu, chưa nhận được hỗ trợ an sinh thì sẽ gặp nhiều khó khăn. Do đó, việc hạ tuổi, sẽ giúp các chính sách an sinh xã hội bao phủ rộng hơn.

Theo mục tiêu Trung ương giao tại Nghị quyết số 28-NQ/TW phấn đấu đến năm 2030 khoảng 60% số người sau độ tuổi nghỉ hưu được hưởng lương hưu, BHXH hàng tháng và trợ cấp hưu trí xã hội, tương đương 8,94 triệu người. Để đạt mục tiêu Trung ương giao, trong 6 năm tới phải tăng 25% số người sau độ tuổi nghỉ hưu được hưởng lương hưu, BHXH hàng tháng và trợ cấp hưu trí xã hội tương đương 3,84 triệu người.

Dự thảo Luật BHXH sửa đổi đã hoàn thiện lấy ý kiến lần đầu, dự kiến trình Chính phủ vào tháng 6, trình Quốc hội thảo luận cho ý kiến tại kỳ họp tháng 10, thông qua tại kỳ họp tháng 5/2024 và có hiệu lực từ 1/1/2025.