Đề xuất hỗ trợ tài chính cho phụ nữ sinh đủ 2 con ở tất cả các độ tuổi

Ngày 10/11, Quốc hội thảo luận tại hội trường về: Dự án Luật Dân số; Dự án Luật Phòng bệnh. Góp ý cho dự án Luật Dân số, Đại biểu Tô Văn Tám (Đoàn Quảng Ngãi) cho rằng, về duy trì mức sinh thay thế tại Điều 13 có hai vấn đề. Theo đó, có 3 đối tượng được hỗ trợ tài chính gồm: phụ nữ dân tộc thiểu số, phụ nữ dân tộc ít người; phụ nữ sinh đủ hai con trước 35 tuổi; và phụ nữ ở địa phương có mức sinh thay thế thấp. Như vậy chỉ phụ nữ sinh đủ 2 con trước 35 tuổi mới được hỗ trợ tài chính, còn lại thì không được.

Theo ông Tám, cần làm rõ cơ sở của quy định này. Quy định này nhằm khuyến khích người trong độ tuổi sinh đẻ để đảm bảo nguồn nhân lực cho tương lai. Nhưng nếu như thế thì cũng chưa ổn.

Ông Tám phân tích: Nếu như nhìn dưới góc độ tính hợp lý, tính công bằng thì chưa hợp lý và có vấn đề. Bởi nó tạo ra sự phân biệt đối với những người sinh đủ 2 con sau độ tuổi 35. Chưa tính đến hoàn cảnh cá nhân của người phụ nữ sinh con sau độ tuổi 35. Những người phụ nữ này có thể muốn sinh trước 35 tuổi, thế nhưng vì nhiều điều kiện do sự nghiệp, áp lực công việc, điều kiện kinh tế, tìm kiếm việc làm, tìm kiếm bạn đời phù hợp, hay những yếu tố về khách quan của bản thân khác mà họ chưa sinh được trước 35 tuổi. Sau đó họ sinh đủ 2 con sau 35 tuổi thì lại không được hỗ trợ. 

“Chúng tôi thấy chưa công bằng. Cũng sinh đủ 2 con nhưng chỉ vì sinh sau 35 tuổi lại không được hỗ trợ. Cho nên chưa công bằng và thiếu tính toàn diện. Do đó cần hệ thống lại quy định này cho đồng bộ hơn theo hướng hỗ trợ cho phụ nữ sinh đủ 2 con ở tất cả các độ tuổi”, ông Tám nói và đề nghị cần chính sách bảo vệ sức khỏe bà mẹ và trẻ em, hỗ trợ các dịch vụ về bảo đảm quyền bình đẳng trong lao động bằng một chính sách dân số, việc làm thích hợp chứ không chỉ quy định đơn thuần là sinh trước 35 hay sau 35 tuổi. 

Ông Tám cũng đề xuất, có thể quy định cho phép hỗ trợ phụ nữ sinh đủ 2 con. Cụ thể, Luật chỉ quy định cho phép chứ còn đối tượng như thế nào?, cách hỗ trợ làm sao có thể giao quyền cho địa phương để tuỳ mỗi địa phương quy định đối tượng và mức hỗ trợ. 

Về các biện pháp duy trì mức sinh thay thế, theo ông Tám, những nội dung này thuộc về trách nhiệm của chủ thể là chính quyền nhà nước. Do đó nên nghiên cứu có thêm quy định mở cho các chủ thể khác trong trách nhiệm về tạo điều kiện thực hiện duy trì mức sinh thay thế là một chính sách quan trọng của nhà nước. Có thể mở thêm quy định các chủ thể khác như các tổ chức kinh tế. Bởi chính sách dân số là một chính sách quan trọng của nhà nước trong đảm bảo dân số. Cho nên có thể mở theo hướng khuyến khích các tổ chức kinh tế có các hoạt động hỗ trợ, tạo điều kiện cho việc thực hiện các biện pháp duy trì mức sinh thay thế đối với người lao động làm việc tại tổ chức của mình. Như vậy ngoài trách nhiệm của nhà nước thì có thể mở thêm trách nhiệm của các tổ chức này. 

Ông Tám phản ánh rằng: Trên thực tế nhiều lúc người phụ nữ đang nuôi con nhỏ có thể được nghỉ nhưng cũng không dám nghỉ bởi áp lực của thu nhập. 

Về các hành vi nghiêm cấm tại khoản 4 Điều 16 quy định: "Cưỡng bức, ép buộc, khuyến khích, động viên, tư vấn, nạo phá thai vì lý do giới tính", ông Tám cũng đề nghị quy định rõ hơn hành vi ép buộc, cưỡng bức. Bởi hành vi ép buộc, cưỡng bức phá thai không cần vì lý do phân biệt giới tính cũng phải bị cấm. Bởi vì có những người phụ nữ không muốn phá thai, không phải vì phân biệt giới tính. Thế nhưng có những hành vi cưỡng bức, buộc họ phải phá thai. Bất kỳ hành vi nào cưỡng bức, hoặc là ép buộc thì đều là phải cấm chứ không cần phải do yếu tố giới tính, cưỡng bức và ép buộc.