Đề xuất thắt chặt điều kiện tham gia đấu giá

Phát biểu tại hội nghị, ĐB Nguyễn Thị Việt Nga (đoàn Hải Dương) cho rằng, trong bối cảnh tình trạng lợi dụng tham gia đấu giá, sau đó thắng thầu bỏ cọc của nhà đầu tư để thổi giá đất thị trường lên cao diễn ra như hiện nay thì việc tăng cường quản lý, xử lý vi phạm trong đấu giá quyền sử dụng đất là cần thiết.
Tuy nhiên, theo bà Nga, bản chất quan hệ đấu giá tài sản là quan hệ dân sự, tôn trọng thoả thuận giữa các bên. Vì vậy nên cân nhắc kỹ lưỡng các biện pháp xử lý được đưa ra, tránh sự can thiệp quá sâu vào quan hệ dân sự nhất là khi chúng ta đã có những quy định để xử lý kỷ luật, xử phạt vi phạm hành chính hoặc hình sự nếu có vi phạm trong hoạt động đấu giá.

Đối với quy định cấm tham gia đấu giá, bà Nga đề nghị cân nhắc bổ sung cụ thể trường hợp áp dụng trong trường hợp người trúng đấu giá vi phạm nghĩa vụ thanh toán tiền trúng đấu giá dẫn đến quyết định công nhận đấu giá bị huỷ từ 2 lần trở lên trong thời hạn 1 đến 2 năm liên tục thì mới áp dụng quy định về cấm tham gia đấu giá.

“Điều này vẫn có ý nghĩa trong việc ngăn chặn các hành vi tiêu cực, tình trạng bỏ cọc thổi phồng giá trị tài sản mà vẫn có sự mềm mỏng hơn, tôn trọng thoả thuận dân sự giữa các bên trong hoạt động đấu giá”- bà Nga nhấn mạnh.

Nhắc đến một số vụ việc xảy ra tại một số địa phương thời gian qua như vụ đất Thủ Thiêm, vụ Tân Hoàng Minh tại TP Hồ Chí Minh; vụ đấu giá đất tại Mê Linh (TP Hà Nội) hay vụ đấu giá biển số xe ô tô 32 tỷ rồi bỏ cọc 40 triệu đồng, ĐB Nguyễn Tạo (đoàn Lâm Đồng) cho rằng để xảy ra những tình trạng đấu cao rồi bỏ cọc như vậy gây thất thoát, tốn kém thời gian và tiền bạc của xã hội.

Nhấn mạnh đây là hành vi cần lên án và đưa ra các hình thức răn đe thích đáng, ông Tạo cho rằng các hành vi như trên là hiện tượng thao túng giá khởi điểm để trả giá rất cao rồi thực hiện hành vi bỏ cọc, tạo hiệu ứng ảo giá. Từ đó cho thấy khung pháp lý quy định đối với công tác đấu giá tài sản còn nhiều hạn chế, chưa có quy định về trách nhiệm đối với người có hành vi vi phạm dẫn đến việc phải hủy kết quả đấu giá.

Nhằm hạn chế dần tình trạng bất cập này, ông Tạo đề nghị cần quy định ngay trong Luật một số hành vi có dấu hiệu vượt quá giá trị thực hoặc quá vô lý để xác thực, đảm bảo việc trả giá thực chứ không phải là trả giá ảo. Cần quy định cụ thể trách nhiệm về mặt dân sự, hình sự khi đối tượng đấu giá trả giá một cách xa vời thực tế nhưng khi đã được đấu giá viên giải thích tại phiên đấu giá trực tiếp và đối tượng vẫn tiếp tục chấp nhận đấu giá một cách chủ quan phi thực tế.

Bên cạnh đó, cần quy định việc trả giá vượt mức khởi điểm bao nhiêu lần mà khi trúng đấu giá lại thực hiện bỏ cọc, dẫn đến hủy kết quả đấu giá thì phải chịu số tiền phạt bằng bao nhiêu lần số tiền cọc. Đồng thời cần quan tâm đến điều kiện đăng ký tham gia đấu giá về năng lực tài chính, thời gian nộp tiền.

“Tuy khó nhưng việc thắt chặt điều kiện tham gia đấu giá, chứng minh năng lực tài chính là việc hết sức cần thiết để công tác đấu giá được thực hiện một cách hiệu quả”-ông Tạo cho hay.

Về chế tài xử lý vi phạm đối với người trúng đấu giá không nộp tiền trúng đấu giá giá, từ thực tế xảy ra trong thời gian qua, ĐB Phạm Văn Hòa (đoàn Đồng Tháp) cho rằng, việc có những quy định mới về chế tài đối với đối tượng này rất cần thiết.

Tuy nhiên theo ông Hoà, quy định những người trúng đấu giá mà không thực hiện đúng quy định về mặt tài chính chỉ là không cho tham gia đấu giá từ 6 tháng đến 5 năm là chưa hợp lý. Từ đó, ông Hoà đề nghị nâng lên là từ 1 năm trở lên, để chế tài có đủ sức răn đe, đặc biệt là đối với tài sản là bất động sản, khoáng sản. Cần có những biện pháp răn đe, ràng buộc như thế để khi người ta tham gia đấu giá cân nhắc rõ ràng việc tham gia đấu giá, đảm bảo pháp luật được nghiêm minh.

Bên cạnh đó, để đảm bảo công bằng, trong trường hợp này tổ chức đấu giá thành giá không đúng, không nghiêm theo ông Hoà phải có chế tài xử phạt việc tổ chức đấu giá một cách nghiêm minh hơn.