Nhắc đến các loại rau củ đặc sản của Mộc Châu (Sơn La) không thể không kể đến khoai sọ. Những củ khoai tròn lông lốc, dẻo thơm đặc biệt được đồng bào dân tộc Dao trồng và thuần dưỡng ở vùng đất Mộc Châu, có hương vị thơm, bùi rất đặc trưng.
Khoai sọ là một loại khoai dẻo thơm được người dân tộc Dao vùng cao nguyên Mộc Châu trồng từ rất lâu đời và được coi là một loại đặc sản. Khoai sọ bình thường có thể trồng được ở bất cứ đâu thế nhưng khoai sọ trồng ở Mộc Châu (Sơn La) và một số huyện ở Hòa Bình thì rất ngon. Củ khoai sọ to hơn bình thường, bổ củ khoai ra bên trong có màu vàng như nghệ, càng già màu vàng càng đậm hơn.
Tháng 9 đến tháng 12 âm lịch là thời điểm bà con thu hoạch khoai sọ. Giống khoai này không thể để lâu như khoai sọ bình thường nên khi thu hoạch xong bà con thường chế biến ngay. Chỉ những củ khoai già mới để được lâu. Những củ khoai ngon phải là những củ được trồng từ 2-3 năm có màu vàng, ngọt và ngậy. Người dân vẫn có cách giữ những củ khoai này để ăn dần bằng cách gọt vỏ, lau khô (không được rửa bằng nước) sau dùng giấy quấn chặt lại cho vào ngăn mát.
Khoai sọ ở đây ngọt thơm và ngậy nên có thể chế biến thành nhiều món ngon, như khoai sọ hấp cơm. Gọt khoai, rửa sạch, cắt miếng nhỏ, đến khi cơm cạn thì cho vào hấp. Cơm chín cũng là lúc miếng khoai bở thơm. Khoai hấp cơm chấm muối vừng hoặc ăn không đều rất ngon. Khoai sọ mán có đặc điểm là rất bở, nếu chọn được củ khoai ngon không cần phải nhai, vừa đưa vào miệng đã tan hết.
Canh khoai sọ hầm xương cũng rất ngon. Khoai rửa sạch, thái miếng nhỏ, xào qua cho ngấm mắm muối rồi đổ vào nồi xương hầm. Khi miếng khoai chín, ngấm đều gia vị và bở thơm là được. Trước khi múc canh ra bát rắc chút thì là, mùi tàu, hành hoa. Bát canh khoai ăn vừa bổ, vừa thơm, miếng khoai màu vàng ruộm cũng vô cùng hấp dẫn.
Ai thích ăn chiên cũng có thể làm như đối với cách chiên khoai tây, cũng rất thơm ngon.
Một món ăn từ khoai sọ nữa cũng không thể bỏ qua đó là chè khoai sọ. Khoai cạo vỏ, rửa sạch, thái miếng. Gạo nếp vo sạch, để ráo, trút lẫn vào nồi khoai. Bắc nồi lên bếp đun, khi thấy gạo nở, khuấy nhẹ đừng để bén nồi. Khi gạo nở bung, khoai chín mềm, cho thêm đường kính, bớt lửa, tiếp tục khuấy cho tan đường, tưới nước cốt dừa và vani vào là có một nồi chè thơm ngon, rất tuyệt vời trong tiết trời mùa đông. Mùi vị của cốt dừa quyện với vị bùi của khoai sọ chắc chắn sẽ khiến bạn nhớ mãi.