Những ngày này, diêm dân ở phường Phổ Thạnh, thị xã Đức Phổ, tỉnh Quảng Ngãi rất phấn khởi vì giá muối liên tục tăng. Điều này khác hẳn với thời gian trước, khi mà lao động cực nhọc, nhưng thu nhập từ nghề muối của diêm dân rất bấp bênh.
Cánh đồng muối Sa Huỳnh (phường Phổ Thạnh) có diện tích khoảng 105ha, đây là vựa muối lớn nhất miền Trung. Tại đây, khoảng 2.000 diêm dân sinh sống, thu nhập chính bằng nghề làm muối. Mỗi năm nghề làm muối muối Sa Huỳnh bắt đầu từ tháng 2 đến tháng 8, năng suất làm muối cao nhất là vào tháng 5 và tháng 6, vì đây là thời điểm nắng ráo, rất thuận lợi cho sản xuất của bà con diêm dân.
Trước đây, bà con diêm dân thu nhập rất bấp bênh. Có thời điểm, giá 1 bao muối 50kg chỉ khoảng 40.000 đồng, thậm chí còn thấp hơn. Đã thu nhập thấp, nghề làm muối còn phải phụ thuộc vào khí hậu, thời tiết. Thời tiết nắng ráo, thuận lợi thì thu hoạch muối ổn thỏa, còn nếu mưa dông liên tục, muối bị tan chảy, diêm dân thất thu.
Thế nhưng, tin vui là năm nay vụ muối của bà con huyện Sa Huỳnh được mùa, được giá. Chia sẻ với chúng tôi, diêm dân Nguyễn Thành Út (trú tổ dân Thạnh Đức) cho biết, gia đình ông có 7 sào ruộng muối, vụ sản xuất năm 2022 ông thu được hơn 20 tấn muối, thấp hơn so với năm ngoái, tuy nhiên, giá muối tăng cao nên ông Út rất phấn khởi. “Mấy năm trước thu hoạch được nhiều muối nhưng giá bán chỉ từ 400 đến 800 đồng/kg, có lúc còn giảm sâu hơn. Thế nhưng từ niên vụ năm 2022 tới nay, giá đã lên từ mức 1.800 đồng/kg lên 4.000 nghìn đồng/kg” – ông Út chia sẻ.
Còn diêm dân Lê Thị Diệu (trú phường Phổ Thạnh) cho hay, với khoảng 8 sào ruộng làm muối, vụ muối này, gia đình bà thu được gần 30 tấn muối, dù sản lượng thu về so với trước đây thấp hơn chừng 5 tấn, nhưng đổi lại, giá lại bật tăng nên thu nhập cao hơn.
“Hồi đầu vụ, giá muối gần 2.000 đồng/kg rồi sau đó cứ nhích dần lên. Với sản lượng muối gia đình thu hoạch được gần 30 tấn, vụ mùa này chúng tôi cũng có lãi mấy chục triệu đồng từ nghề muối” - bà Diệu nói.
Bà con diêm dân nơi đây cho biết, nghề làm muối rất vất vả, song dù phải nai lưng ra sản xuất dưới cái nắng cháy bỏng họ không ngại, chỉ lo nhất là trời mưa dông. Bởi đến lúc thu hoạch mà gặp mưa lớn thì coi như mất mùa, trắng tay.
“Do nghề muối vất vả nên hiện nay chỉ còn người lớn tuổi là bám nghề. Tụi trẻ, thanh niên đều đi tứ phương làm nghề khác hết cả” – bà Diệu tâm sự và cho biết thêm, nghề muối dù cực nhọc là vậy nhưng đây là nghề truyền thống của cha ông để lại nên bà con diêm dân vẫn luôn cố gắng giữ gìn.
Sáng 12/2, ghi nhận thực tế của chúng tôi trên cánh đồng muối Sa Huỳnh, rất đông bà con diêm dân đang cần mẫn làm muối, người thì tìm cách đắp bờ rồi dùng trang để làm bằng phẳng mặt nền, người lót bạc, người đưa nước biển vào ruộng...
Theo ông Nguyễn Hữu Chánh - Chủ nhiệm Hợp tác xã (HTX) Muối 2 ở thị xã Đức Phổ, chỉ tính riêng HTX Muối 2 đã bán 1.500 tấn muối với mức cao nhất là 4.000 đồng/kg. Trong khi đó, nhu cầu thị trường hiện đang rất cao nhưng diêm dân lại không còn muối để bán.
“Sau Tết Nguyên đán Quý Mão 2023, thời tiết diễn biến thất thường, mưa lạnh kéo dài nên việc sản xuất muối ở vùng muối Sa Huỳnh gặp nhiều khó khăn. Thế nhưng diêm dân đang tích cực cải tạo đồng ruộng và tiến hành sản xuất. Ước tính phải hơn 1 tháng nữa mới có muối để cung ứng ra thị trường” - ông Chánh cho biết.
Theo ông Võ Minh Vương - Phó Chủ tịch UBND thị xã Đức Phổ, năm 2022 do mưa nhiều nên tổng lượng muối ở địa phương chỉ đạt khoảng 6.000 tấn muối. Tuy nhiên giá bán muối lại cao nên bà con diêm dân rất phấn khởi.
“Riêng cánh đồng muối Sa Huỳnh thì đã được UBND tỉnh Quảng Ngãi có kế hoạch hỗ trợ như: Hỗ trợ chi phí lót bạt và chỉnh trang, sửa chữa lại ruộng muối để giúp cho người dân có điều kiện thuận lợi sản xuất. Ngoài ra, chính quyền địa phương đang kêu gọi đầu tư nhà máy tinh chế muối ở Sa Huỳnh, qua đó giúp tăng cường đầu ra cho nghề muối” - ông Vương thông tin.