Trong kiến nghị gửi Bộ Tài chính trước kỳ họp thứ 5, Quốc hội khóa XV, cử tri tỉnh Đồng Nai phản ánh, Nhà nước đã có nhiều biện pháp để kéo giảm giá xăng dầu, tuy nhiên, mức giá hiện tại còn cao, một phần là do nhiều loại thuế, phí chiếm tỷ lệ cao trong giá xăng, dầu. Cử tri kiến nghị giảm bớt một số loại thuế, phí trong giá xăng dầu để giá xăng dầu được ổn định, đáp ứng nhu cầu đời sống người dân.
Trả lời cử tri về vấn đề này, Bộ Tài chính cho biết, theo quy định hiện hành, Nhà nước thực hiện quản lý giá xăng dầu theo cơ chế thị trường; tôn trọng quyền tự do định giá, cạnh tranh về giá của tổ chức, cá nhân sản xuất, kinh doanh theo quy định pháp luật.
Với cơ chế điều chỉnh giá xăng dầu trong nước hiện nay, các chi phí hình thành giá cơ sở xăng dầu được công bố công khai, minh bạch. Theo Bộ Tài chính, các sắc thuế áp dụng đối với mặt hàng xăng dầu gồm: thuế nhập khẩu (đối với xăng dầu nhập khẩu), thuế GTGT, thuế tiêu thụ đặc biệt (đối với xăng) và thuế bảo vệ môi trường. Pháp luật về phí, lệ phí hiện hành không quy định thu phí, lệ phí đối với xăng dầu.
Bộ Tài chính đã liệt kê cụ thể từng mức thuế suất cũng như cách tính các loại thuế áp dụng đối với mặt hàng xăng dầu. Chẳng hạn, về thuế nhập khẩu, với thuế nhập khẩu ưu đãi đặc biệt, mặt hàng xăng dầu được thực hiện theo cam kết trong khuôn khổ một số Hiệp định thương mại tự do (FTA) mà Việt Nam đã ký kết. Đối với thuế nhập khẩu ưu đãi (thuế MFN), để đa dạng hóa nguồn cung xăng dầu nhập khẩu cho thị trường, Bộ Tài chính trình Chính phủ ban hành Nghị định về giảm thuế suất với một số nhóm xăng từ 20% xuống 10%. Việc này kỳ vọng sẽ hạ giá thành mặt hàng xăng sản xuất trong nước trong bối cảnh giá xăng dầu có thể diễn biến phức tạp trong tương lai.
Đối với mặt hàng xăng, thuế suất thuế tiêu thụ đặc biệt hiện ở mức trung bình thấp so với các nước. Mức thuế tiêu thụ đặc biệt với xăng sinh học cũng được quy định thấp hơn xăng khoáng nhằm góp phần khuyến khích sử dụng nguyên liệu sinh học, bảo vệ môi trường. Mức thu là 10% với xăng; xăng sinh học E5 là 8%; E10 là 7% và không quy định thu thuế này với dầu.
Còn thuế bảo vệ môi trường, từ cuối năm 2022, để ổn định giá, kiềm chế lạm phát, Bộ Tài chính đã nghiên cứu để tiếp tục giảm thuế này với xăng, dầu, mỡ nhờn trong năm nay.
Từ những phân tích trên, Bộ Tài chính khẳng định, so với nhiều nước trên thế giới, tỷ trọng thuế trong giá xăng, dầu bán ra của nước ta thấp hơn mức bình quân chung.
Tại kỳ điều chỉnh ngày 11/7/2023 tại Việt Nam, giá xăng E5 RON 92 bán ra tại thị trường trong nước là 20.410 đồng/lít, xăng RON 95 là 21.490 đồng/lít. Theo Bộ Tài chính, mức giá này thấp hơn đáng kể so với mặt bằng giá chung của các nước trong khu vực cũng như mức bình quân của thế giới (30.649 đồng/lít).