Định vị lại khái niệm trường học hạnh phúc

Tôn trọng sự khác biệt

Viện Khoa học giáo dục Việt Nam vừa phối hợp với Quỹ Happy Lof Schools tổ chức chương trình tọa đàm về trường học hạnh phúc với sự tham dự của các chuyên gia trong và ngoài nước. Tọa đàm hướng đến mục tiêu xây dựng mô hình trường học hạnh phúc, từ đó nhân rộng để trường học hạnh phúc không chỉ là mô hình trường học trong mơ, giúp học sinh mỗi ngày đến trường là một ngày vui.

GS Lê Anh Vinh - Viện trưởng Viện Khoa học giáo dục Việt Nam cho hay trường học hạnh phúc không phải là khái niệm mới mà đã được GS Hồ Ngọc Đại đề cập từ cách đây 45 năm với mô hình trường thực nghiệm. Khi đó, nhiều người cho rằng đây là điều không tưởng nhưng ngày nay trường học hạnh phúc là khái niệm rất được quan tâm ở Việt Nam và đã được triển khai ở nhiều nơi. Trường học hạnh phúc không chỉ mang đến niềm vui cho học sinh mà cho chính mỗi cán bộ, giáo viên nhà trường, từ đó thúc đẩy sự phát triển giáo dục mạnh mẽ hơn.

Cũng theo ông Vinh, trường học hạnh phúc là nơi tôn trọng sự khác biệt của mỗi học sinh, chấp nhận sự đa dạng, nuôi dưỡng sức khỏe thể chất, sức khỏe tâm thần, phát huy trí tuệ từng trường, từng thầy cô và từng học sinh. Tuy nhiên, vẫn sẽ có những “mẫu số chung.” Theo đó, sự hiểu biết có hệ thống, toàn diện các thành tố tạo ra một trường học hạnh phúc là vấn đề không chỉ các nhà giáo dục, các nhà quản lý, cha mẹ học sinh mà cả cộng đồng quan tâm. Bởi vậy, xây dựng chương trình giáo dục hướng đến trường học hạnh phúc tại Việt Nam một cách khoa học, hiện đại, được chuẩn hóa phù hợp với xu thế các nước trên thế giới là một vấn đề cần được ưu tiên.

Giảm bớt áp lực thi đua, xếp loại

Ông Vũ Minh Đức - Cục trưởng Cục Nhà giáo và Cán bộ quản lý giáo dục (Bộ GDĐT) cho hay, trường học hạnh phúc được Bộ GDĐT phát động và khuyến khích các nhà trường triển khai. Theo đó, đến nay trường học hạnh phúc là nhu cầu tự thân của mỗi nhà trường, không phải phong trào, nhất thời áp chỉ tiêu thi đua. Tuy nhiên, ông Đức lo ngại cách làm của nhiều trường khác nhau, có những nơi đi chệch hướng và bị lợi dụng vào mục đích thương mại. Theo ông Đức, rất cần "định vị" lại khái niệm trường học hạnh phúc để dù cách triển khai khác nhau nhưng cần tuân thủ những nguyên tắc, giá trị mang tính cốt lõi.

Bà Louise Aukland, chuyên gia nghiên cứu về khoa học thần kinh, Đại học Oxford (Anh), cho rằng ngành giáo dục cần có trách nhiệm xây dựng một môi trường học tập tốt hơn cho học sinh. Dẫn số liệu của Tổ chức giáo dục, khoa học và văn hóa Liên hợp quốc (UNESCO) và Quỹ Nhi đồng Liên hợp quốc (UNICEF), bà Aukland cho biết cứ ba học sinh có một em bị bạo hành hằng tháng tại trường và 20% thanh thiếu niên toàn cầu gặp vấn đề rối loạn tâm thần.

"Chúng ta không chỉ là khiến học sinh cười, mà phải giúp các em thích đến trường, có cảm xúc, suy nghĩ và tư duy tích cực. Những người trẻ hạnh phúc sẽ đạt kết quả tốt hơn" - bà Aukland nói.

Các diễn giả đã trao đổi về tầm quan trọng của các giá trị hạnh phúc trong cuộc sống của mỗi cá nhân, đặc biệt là sự ảnh hưởng của những rối loạn tâm thần ở trẻ em với cuộc sống sau này. Các diễn giả cũng đưa ra những đề xuất và kế hoạch hành động cụ thể như giáo trình, giáo án và các chương trình huấn luyện dành cho giáo viên; các bộ công cụ dành cho giáo viên khi triển khai trong giảng dạy và ứng dụng các nội dung cho học sinh; danh mục các hoạt động cụ thể dành cho học sinh.

“Trường học hạnh phúc là nơi tôn trọng sự khác biệt của mỗi cá nhân học sinh, là nơi ngập tràn yêu thương, chấp nhận sự đa dạng, tôn trọng tính cá nhân, hòa nhập, nuôi dưỡng sức khỏe thể chất, sức khỏe tâm thần, phát huy trí tuệ của mỗi nhà trường, mỗi thầy cô và mỗi em học sinh” - GS Lê Anh Vinh, Viện trưởng Viện Khoa học giáo dục Việt Nam.