Thành phố Hồ Chí Minh nằm trong vùng kinh tế trọng điểm phía Nam, là một trong những trung tâm kinh tế, chính trị, văn hóa, khoa học công nghệ, là đầu mối giao lưu của cả nước và quốc tế. Trong 5 năm qua, TP đã hoàn thành xuất sắc những nhiệm vụ đề ra, trong đó có sự đóng góp rất quan trọng của những người làm công tác Mặt trận.
Nhân dịp Đại hội đại biểu MTTQ Việt Nam TP HCM lần thứ XI, nhiệm kỳ 2019 - 2024, PV báo Đại Đoàn Kết đã có cuộc trao đổi với bà Tô Thị Bích Châu - Ủy viên Ban Thường vụ Thành ủy, Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam TP HCM.
Bà Tô Thị Bích Châu.
PV: Bà có thể cho biết tình hình chung của TP trong nhiệm kỳ qua?
Bà Tô Thị Bích Châu: Nhiệm kỳ qua, kinh tế TP HCM tiếp tục tăng trưởng khá cao và ổn định, môi trường đầu tư kinh doanh được cải thiện, công tác cải cách hành chính có nhiều chuyển biến tích cực, các chính sách an sinh xã hội gắn với thực hiện chương trình giảm nghèo bền vững được tập trung đem lại kết quả thiết thực, hoạt động thông tin, xúc tiến thương mại, giao lưu quốc tế, đối ngoại nhân dân được tăng cường, an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội được giữ vững. Đó là kết quả của những nỗ lực trong lãnh đạo, chỉ đạo và điều hành của Đảng bộ, chính quyền TP và của cả hệ thống chính trị từ TP đến cơ sở. Bên cạnh đó, dư luận nhân dân bày tỏ sự đồng tình việc kiên quyết xử lý kỷ luật đối với cán bộ giữ các vị trí lãnh đạo quản lý quan trọng vi phạm quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước, thể hiện sự quyết tâm của Đảng, Nhà nước trong đấu tranh phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực, củng cố lòng tin của người dân đối với sự lãnh đạo của Đảng bộ và chính quyền TP.
Nhiệm kỳ 2014-2019, MTTQ Việt Nam TP HCM và các tổ chức thành viên không ngừng đổi mới nội dung, phương thức hoạt động, trọng tâm hướng về cơ sở; tập hợp và phát huy sức mạnh khối đại đoàn kết toàn dân tộc, huy động nhiều nguồn lực chăm lo tốt đời sống vật chất, văn hóa tinh thần cho nhân dân; đồng thời, nâng cao vai trò giám sát, phản biện xã hội, tham gia xây dựng Đảng, xây dựng chính quyền. Các phong trào thi đua yêu nước, cuộc vận động do MTTQ Việt Nam TP phát động được sự đồng tình, hưởng ứng tích cực của các tổ chức thành viên và các tầng lớp nhân dân, góp phần thực hiện và hoàn thành nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội TP; qua đó, khẳng định vai trò, vị trí của Mặt trận TP trong hệ thống chính trị, trong xây dựng và củng cố khối đại đoàn kết toàn dân tộc trong tình hình hiện nay.
Trong những thành tựu trên, vai trò của MTTQ Việt Nam các cấp và các tổ chức thành viên trong TP được thể hiện thông qua những kết quả cụ thể nào, thưa bà?
- Các phong trào thi đua, các cuộc vận động được phát động, triển khai đã có bước phát triển mới, hướng về địa bàn dân cư với nhiều cách làm sáng tạo; xây dựng được các mô hình thực tiễn, hiệu quả, ngày càng đi vào chiều sâu; huy động được tiềm năng, sức sáng tạo, tinh thần tự nguyện tham gia của các tầng lớp nhân dân trên địa bàn TP.
Với phương châm lấy sức dân xây dựng cuộc sống cho dân, lấy lợi ích chung của cộng đồng dân cư làm điểm tương đồng, Cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh” đã phát huy vai trò tự quản của người dân. Việc lồng ghép nội dung thực hiện nếp sống văn minh - mỹ quan đô thị, xây dựng nông thôn mới, phong trào “Toàn dân bảo vệ môi trường”, “Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc trong tình hình mới” vào nội dung Cuộc vận động đã và đang là các giải pháp nâng cao chất lượng và hiệu quả Cuộc vận động ở cơ sở, nhiều mô hình, cách làm hay, có hiệu quả được nhân rộng.
Năm 2018, Ủy ban MTTQ các cấp của TP phối hợp với chính quyền tổ chức lễ ra quân thực hiện Cuộc vận động người dân TP HCM không xả rác ra đường và kênh rạch, vì thành phố sạch và giảm ngập nước, được sự đồng tình và hưởng ứng của nhân dân TP. Qua 6 tháng thực hiện, đã có trên 1.200 công trình, mô hình đã được đăng ký, triển khai thực hiện mang lại hiệu quả thiết thực.
Thông qua Cuộc vận động “Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam” đã tạo sự chuyển biến sâu sắc trong nhận thức của các cơ quan, đơn vị và nhân dân về ý thức mua sắm hàng Việt. Cuộc vận động còn mang lại lợi ích thiết thực cho các doanh nghiệp sản xuất trong nước. Qua khảo sát cho thấy, khuynh hướng chọn dùng hàng sản xuất trong nước ngày càng gia tăng, có hơn 80% người tiêu dùng trên địa bàn TP ưu tiên mua sắm hàng Việt.
Hệ thống MTTQ TP tổ chức nhiều hoạt động thiết thực “Hướng về biên giới, biển, đảo Tổ quốc”, gắn với tuyên truyền vận động Quỹ “Vì Trường Sa thân yêu - Vì tuyến đầu Tổ quốc” nay là Quỹ “Vì biển, đảo quê hương - Vì tuyến đầu Tổ quốc” với nhiều hình thức vận động sáng tạo. Qua 5 năm, Quỹ “Vì biển đảo quê hương - Vì tuyến đầu Tổ quốc” TP đã vận động được trên 209 tỷ đồng và thực hiện chăm lo các đối tượng của Quỹ với số tiền trên 186 tỷ đồng.
Nhiệm kỳ qua, MTTQ chủ trì, phối hợp với các tổ chức thành viên tổ chức giám sát ở 15 nội dung, lĩnh vực mà người dân quan tâm hoặc còn bức xúc. Sau giám sát, có thông báo kết quả giám sát và các kiến nghị gửi đến các cơ quan có liên quan để xem xét giải quyết. Nhiều ý kiến kiến nghị sau giám sát được tiếp thu và phản hồi, góp phần tạo niềm tin của nhân dân. Các chương trình, quy chế phối hợp giám sát giữa MTTQ TP với Ủy ban Kiểm tra Thành ủy, Ban Nội chính Thành ủy, với các tổ chức chính trị - xã hội, các sở ngành TP đã giúp cho vai trò giám sát của MTTQ TP và các tổ chức chính trị - xã hội ngày càng có hiệu quả hơn.
Được đánh giá là đơn vị “đầu tàu” cả nước về công tác an sinh xã hội, bà có thể điểm qua những kết quả cơ bản trong nhiệm kỳ vừa qua?
-Hoạt động “Đền ơn đáp nghĩa” tại TP HCM được tiếp tục đẩy mạnh. Kết quả đã cơ bản hoàn thành việc hỗ trợ xây nhà tình nghĩa cho các gia đình chính sách; phụng dưỡng 235 Mẹ Việt Nam Anh hùng; chăm lo 30 thương binh đặc biệt nặng có hoàn cảnh khó khăn với mức ít nhất 2 triệu đồng/người/tháng và 45 thương binh nặng có hoàn cảnh khó khăn với mức ít nhất 1 triệu đồng/người/tháng. Các hoạt động tuyên dương gương điển hình thương binh vượt khó, tri ân các tổ chức, cá nhân nhận phụng dưỡng Mẹ Việt Nam Anh hùng, các gia đình chính sách được tổ chức trang trọng, thể hiện sự quan tâm chăm lo và sự ghi nhận của các cấp ủy Đảng, chính quyền, MTTQ các cấp.
Công tác vận động ủng hộ Quỹ “Vì người nghèo” tiếp tục được triển khai sâu rộng, nhận được sự quan tâm chỉ đạo của các cấp ủy Đảng, sự phối hợp của chính quyền, sự tham gia của các tổ chức thành viên, sự nhiệt tình ủng hộ của đông đảo các tổ chức, cá nhân và các tầng lớp nhân dân TP. Tháng cao điểm “Vì người nghèo”, chương trình truyền hình trực tiếp “Giai điệu tình thương - Chung tay vì người nghèo” nay là chương trình “Thành phố nghĩa tình - Kết nối yêu thương” và nhiều cách làm sáng tạo, hiệu quả của các địa phương đã tạo nên những dấu ấn tốt đẹp, sâu đậm trong xã hội, thu hút được sự ủng hộ về nguồn lực giúp đỡ hữu hiệu, kịp thời cho người nghèo, người tàn tật, người nhiễm chất độc da cam, trẻ em cơ nhỡ, người có hoàn cảnh khó khăn. Bên cạnh đó, phát huy truyền thống đoàn kết, nhân ái, nghĩa tình, TP luôn quan tâm chia sẻ, hỗ trợ chăm lo đồng bào nghèo ở vùng sâu, vùng xa, đồng bào dân tộc thiểu số ở các tỉnh còn gặp nhiều khó khăn; tổ chức nhiều đoàn công tác do lãnh đạo thành phố dẫn đầu trực tiếp đi thăm hỏi, hỗ trợ đồng bào bị thiên tai, hỏa hoạn ở 30 tỉnh, thành trong cả nước, với tổng số tiền trên 117 tỷ đồng.
Kết quả, toàn TP đã vận động được trên 900 tỷ đồng để chăm lo cho người nghèo TP, như: Hỗ trợ phương tiện làm ăn, trợ vốn không tính lãi, mở rộng học bổng Nguyễn Hữu Thọ, trợ vốn học nghề, xây dựng nhà tình thương. Ngoài ra, còn rất nhiều các hoạt động chăm lo của các tổ chức thành viên, Hội Bảo trợ bệnh nhân nghèo TP, báo, đài, các tổ chức tôn giáo và nhiều mô hình tương trợ trong cộng đồng tại cơ sở được hình thành và hoạt động rất có hiệu quả, góp phần cùng với TP hoàn thành mục tiêu cơ bản không còn hộ nghèo theo chuẩn nghèo TP giai đoạn 2016-2020 trước hạn 2 năm.
Phương hướng, mục tiêu hoạt động của MTTQ Việt Nam TP trong thời gian tới sẽ được triển khai như thế nào để phát huy hơn nữa thành quả đã đạt được?
-Chúng tôi sẽ tiếp tục đẩy mạnh, phát huy vai trò đoàn kết, tập hợp nhân dân của UBMTTQ Việt Nam các cấp, tăng cường sự đồng thuận, thắt chặt mối quan hệ gắn bó mật thiết giữa Đảng, Nhà nước với nhân dân; tạo sự chuyển biến thực sự trong đổi mới nội dung phương thức tập hợp vận động nhân dân; hướng mạnh về cơ sở nắm chắc tình hình nhân dân, hiểu được dân, phục vụ dân, được dân tin cậy; phát huy dân chủ, thực hiện giám sát và phản biện xã hội, tích cực tham gia xây dựng Đảng, chính quyền vững mạnh. Đồng thời, thúc đẩy phong trào thi đua sáng tạo gắn với các cuộc vận động do MTTQ chủ trì và phối hợp sâu rộng, mạnh mẽ, liên tục, góp phần thực hiện thành công Nghị quyết Đại hội Đảng bộ Thành phố lần thứ X và những năm tiếp theo, xây dựng TP có chất lượng sống tốt, văn minh, hiện đại, nghĩa tình.
Chúng tôi đã thống nhất đề ra những chỉ tiêu cho nhiệm kỳ tới, cụ thể là nâng cao hiệu quả hoạt động hệ thống MTTQ Việt Nam TP. Phấn đấu hàng năm, MTTQ Việt Nam TP đạt danh hiệu Đơn vị xuất sắc toàn diện; 80% trở lên Mặt trận quận, huyện, phường, xã, thị trấn đạt danh hiệu xuất sắc; 90% Ban Công tác Mặt trận đạt loại xuất sắc. Không có đơn vị yếu kém. Phối hợp với chính quyền và các tổ chức thành viên tuyên truyền, vận động xây dựng 1.000 khu dân cư sạch đẹp. Hằng năm, Ủy ban MTTQ Việt Nam các cấp của TP tập trung tổ chức các cuộc giám sát ở những lĩnh vực mà người dân quan tâm và bức xúc, trong đó phường, xã, thị trấn tổ chức giám sát ít nhất từ 1 đến 2 cuộc; quận, huyện từ 2 đến 3 cuộc, TP từ 3 đến 5 cuộc.
Bên cạnh đó, sẽ phấn đấu trong nhiệm kỳ vận động ủng hộ Quỹ “Vì biển đảo quê hương - Vì tuyến đầu Tổ quốc” đạt 150 tỷ đồng để góp phần cùng với các tổ chức thành viên chăm lo nhân dân, cán bộ, chiến sĩ huyện đảo Trường Sa, Nhà giàn DK1, ở Vùng 5 Hải quân, các đảo thuộc vùng biển Tây Nam và thực hiện tốt công tác hậu phương quân đội. Đối với Quỹ “Vì người nghèo” cả nhiệm kỳ phấn đấu đạt 625 tỷ đồng, góp phần cùng với TP thực hiện có hiệu quả chương trình giảm nghèo bền vững trên địa bàn.
Trân trọng cảm ơn bà!