Doanh nghiệp bẻ kèo, ‘cò lúa’, nông dân khốn đốn

Dọc theo tuyến đường Vĩnh Mỹ - Phước Long chạy qua địa bàn 2 huyện Hoà Bình, Phước Long tỉnh Bạc Liêu những ngày này không khó bắt gặp những bao lúa chất đóng chạy dài được tập kết từ ngoài đồng ra đây chờ bán mà chẳng thấy bóng dáng của những chiếc ghe như mọi khi mà thay vào đó là nét mặt ủ rũ, lo lắng của các “cò lúa”.

Anh N. M. Đ., một “cò lúa” ấp Bình Minh, xã Vĩnh Mỹ B, huyện Hoà Bình, Bạc Liêu chuyên thu gom lúa của nông dân rồi bán lại cho các thương lái, nghẹn họng cho hay, nhiều ngày qua chờ thương lái xuống thu mua lúa mà không thấy bóng dáng của chiếc ghe nào, liên lạc thì họ nói là không có dầu chạy xuống thu mua, mỗi chiếc ghe chỉ bán có 100 ngàn đồng tiền dầu nên họ không xuống được.

“Ban đầu phía Công ty đặt cọc thu mua 5.300 đến 5.400 đồng/kg nhưng không xuống mua, “cò” như chúng tôi điêu đứng mua rồi bán ra 5.000 đồng/kg cho người ngoài, thua lỗ quá trời nhưng trước đó đã đặt cọc rồi đành phải mua lại rồi bán tháo chứ chờ hoài không thấy phía công ty xuống mua”, anh N. M. Đ. ngậm ngùi cho hay.

Anh L.V.T., một “cò lúa” hành nghề lâu năm ở xã Vĩnh Bình, huyện Hoà Bình không giấu được nỗi buồn cho hay, năm nay tình hình máy cắt nằm bờ do không có dầu chạy, cộng thêm thời tiết mưa gió nhiều lúa chín rục ngoài đồng mà máy cắt vùng trên không về khiến lúa tồn đọng trong khi công ty nói không có tiền xuống mua, đặt cọc nông dân rồi chúng tôi phải ráng kiếm máy cắt cho dân rồi bán tháo chịu lỗ một kg lúa vài trăm đồng.

“Do tin tưởng vào “cò lúa” lớn, người làm trung gian chúng tôi và một số “cò lúa” nhỏ khác ở địa phương đã hứa miệng, viết giấy tay sẽ gom bán từ vài trăm đến cả ngàn tấn lúa cho thương lái vào thời điểm thu hoạch này. Nhưng hiện nay cả thương lái và người trung gian lặn mất tăm khiến chúng tôi khốn đốn” anh L.V.T. chia sẻ.

Theo như lời của một số “cò lúa” ở đây, trước kia họ đã từng làm ăn nhiều lần với phía trung gian. Dù chỉ là hợp đồng miệng, song phía trung gian thực hiện rất tốt những giao kèo khi giao nhận lúa. Còn hiện tại, lợi dụng vào lòng tin của nông dân và cánh “cò lúa” địa phương, phía trung gian đã đơn phương bẻ kèo vì cho rằng không đủ tiền thu mua.

Cùng với sự hoang mang của cánh “cò lúa”, người nông dân cũng đang trong tâm trạng lo lắng từng ngày. Ông Nguyễn Công Dân - nông dân ở ấp Tường Thắng B, xã Vĩnh Thanh, huyện Phước Long không giấu được sự bức xúc cho biết, ban đầu thoả thuận với nhau, phía công ty sẽ thu mua 1kg lúa giá 5.700 đến 5.800 đồng/kg. Vào vụ thu hoạch, lúa sụt thương lái bỏ chạy, cò lúa phải ôm, bố trí máy cắt rồi thu mua với giá 5.400 đồng/kg rồi lại bán lại cho công ty với giá 5.000 đồng/kg.

“Nông dân cũng khốn khổ, "cò" lúa cũng bị thiệt hại. Công ty bẻ kèo lúc lúa đã thu hoạch rồi khiến nông dân tụi tui rơi vào thế kẹt, phải bán đổ, bán tháo", ông Dân nói.

Anh Trần Văn Lý một nông dân ở xã Vĩnh Bình chia sẻ, “làm kiểu này không khác gì đem con bỏ chợ, lúa đã thu hoạch vào bao hẳn hoi mà không ai mua. Mùa này cầm lỗ chắc rồi...".