Doanh nghiệp Việt tiến sâu vào chuỗi cung ứng toàn cầu

Chinh phục nhiều thị trường

Thời gian qua, hàng hóa của Việt Nam đã thâm nhập nhiều thị trường trên thế giới với kim ngạch xuất khẩu gia tăng theo từng năm. Cùng với đó, việc tham gia các hiệp định thương mại tự do với các đối tác lớn đã góp phần tăng vị thế của hàng Việt trên trường quốc tế.

Tại các thị trường truyền thống như Hoa Kỳ, EU, Nhật Bản... nhiều sản phẩm xuất xứ từ Việt Nam được người tiêu dùng hết sức ưa chuộng như các sản phẩm dệt may, giày dép, đồ gỗ và các sản phẩm nông sản...

Theo nhận định của Thứ trưởng Bộ Công thương Đỗ Thắng Hải, hiện Việt Nam là nước xuất khẩu lớn thứ 2 thế giới về da giày, thứ 3 về dệt may và thứ 5 về gỗ, sản phẩm từ gỗ. Việt Nam cũng là nhà cung ứng trong top 3 thế giới về cà phê; thứ nhất về hạt điều và hạt tiêu; thứ 3 về gạo. Cung ứng nguồn hàng dồi dào ra thế giới, Việt Nam đã vào nhóm 20 nền kinh tế hàng đầu về thương mại quốc tế.

Tại sự kiện “Kết nối chuỗi cung ứng hàng hóa quốc tế” do Bộ Công thương tổ chức mới đây, các tập đoàn hàng đầu thế giới như: Aeon, Uniqlo (Nhật Bản); Walmart, Amazon, Boeing, AES (Mỹ); Carrefour, Decathlon (Pháp); Central Group (Thái Lan)... cùng hàng trăm doanh nghiệp (DN), nhà thu mua quốc tế tới từ hơn 25 quốc gia và vùng lãnh thổ đã trực tiếp tham gia mua hàng hóa của Việt Nam. Các tập đoàn, kênh phân phối bán lẻ, bán buôn có chung nhận định Việt Nam là địa điểm chiến lược trong việc tái cơ cấu chuỗi cung ứng toàn cầu.

Có thể thấy, cơ hội để hàng hóa Việt thâm nhập vào chuỗi cung ứng toàn cầu là rất lớn. Tuy nhiên, nhiều chuyên gia cho rằng, bên cạnh cơ hội thì cũng có không ít thách thức. Theo đó, vẫn nhiều mặt hàng của chúng ta chưa đáp ứng tiêu chí về chất lượng, nguồn gốc sản phẩm, chưa thu hút về bao bì, nhãn mác; nhất là các tiêu chí mới đây về môi trường, cắt giảm phát thải cacbon, chống suy thoái rừng… tại một số thị trường.

Thu hút nhiều tập đoàn lớn

Thời gian qua, nhiều tập đoàn lớn tiếp tục tin tưởng lựa chọn Việt Nam là nơi để đưa dòng vốn vào phát triển các nhà máy, khu công nghiệp. Cuối năm 2022, Sam Sung Việt Nam đã khánh thành Trung tâm Nghiên cứu và Phát triển (R&D) Samsung tại Khu đô thị Tây Hồ Tây, Hà Nội. Trung tâm có quy mô đầu tư 220 triệu USD, được thiết kế với 16 tầng nổi và 3 tầng hầm, với tổng diện tích xây dựng hơn 11.600m2 và diện tích sàn trên 79.500m2; là tòa nhà cao tầng có quy mô lớn chuyên về phát triển công nghệ đầu tiên tại Việt Nam được thành lập bởi một DN có vốn đầu tư nước ngoài (FDI).

Mới đây, Ban Quản lý Khu Công nghiệp và Chế xuất Hà Nội cũng vừa trao Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư dự án cho Công ty TNHH Inventec Techlonogy Việt Nam tại khu công nghiệp hỗ trợ Nam Hà Nội, giai đoạn 1 (huyện Phú Xuyên, Hà Nội). Dự án có quy mô 16,1ha, tổng vốn đầu tư 125 triệu USD. Cơ sở này chuyên sản xuất các sản phẩm phục vụ xuất khẩu như: Điện thoại thông minh, máy chủ, thiết bị ngoại vi máy tính; bảng mạch điện tử, đầu chuyển các thiết bị thông minh khác.

Đây là 2 trong số hàng nghìn dự án đầu tư vào Việt Nam cho thấy ngành công nghiệp hỗ trợ, công nghiệp chế biến, chế tạo của Việt Nam đang ngày càng có “lực hấp dẫn” thu hút vốn đầu tư nước ngoài, tạo cơ hội trở thành trung tâm sản xuất lớn của khu vực. Từ đây mở ra những cơ hội lớn để các DN trong nước tham gia sâu hơn vào chuỗi cung ứng của các tập đoàn lớn trên thế giới.

Tuy nhiên, để có thể tận dụng được những cơ hội đó, các DN còn rất nhiều việc phải làm. Theo nhận định của Hiệp hội Công nghiệp hỗ trợ Việt Nam, khó khăn của các DN nhỏ và vừa Việt Nam khi tham gia vào mạng lưới sản xuất toàn cầu là không đáp ứng được giá theo yêu cầu do chi phí sản xuất cao. Bên cạnh đó, phần lớn DN có quy mô nhỏ nên chỉ đáp ứng được đơn hàng nhỏ, khó đáp ứng được đơn hàng lớn khi thiếu các công đoạn gia công có chất lượng…

Theo chuyên gia kinh tế Võ Trí Thành, để tham gia sâu hơn vào chuỗi cung ứng toàn cầu, các DN Việt cũng đang nỗ lực hợp tác với nhau để mở rộng thêm nguồn cung ứng cũng như phụ liệu nhằm bảo đảm nguồn cung nguyên vật liệu không bị đứt gãy.

Trong khi đó, về phía quản lý nhà nước, Bộ Công thương đã và đang tích cực hợp tác với cơ quan Chính phủ các nước (Hàn Quốc, Nhật Bản, Thụy Điển...), các tổ chức quốc tế và một số tập đoàn đa quốc gia lớn triển khai các dự án hợp tác nhằm cải tiến DN công nghiệp hỗ trợ trong nước và tăng cường kết nối DN nội địa với các chuỗi sản xuất toàn cầu.

Thứ trưởng Bộ Công thương Đỗ Thắng Hải cũng cho biết, Bộ đang tiếp tục hoàn thiện cơ chế, chính sách hỗ trợ để luôn đồng hành cùng DN nâng cao năng lực, tham gia sâu vào chuỗi cung ứng toàn cầu.