Phải hoàn thiện chính sách để thúc đẩy tăng trưởng xanh. Đó là nhận định của giới chuyên gia tại Diễn đàn Kinh tế TP Hồ Chí Minh (HEF) năm 2023 với chủ đề “Tăng trưởng xanh – Hành trình hướng tới giảm phát thải ròng bằng không” diễn ra ngày 15/9.
Lợi thế tăng trưởng xanh
Theo nhận định của các chuyên gia trong và ngoài nước, trên thế giới, các mô hình như kinh tế xanh, kinh tế phát thải carbon thấp, kinh tế chia sẻ, kinh tế số, kinh tế tuần hoàn tạo ra nhiều cơ hội kinh doanh mới. Xu hướng trên buộc Việt Nam nói chung và TPHCM nói riêng phải kiến tạo hành trình mới – hành trình phát triển xanh.
“TPHCM tiên phong trong phát triển kinh tế số, kinh tế tuần hoàn, tăng trưởng xanh là hướng đi đúng, phù hợp với xu thế mới của thế giới. Hướng đi này sẽ tạo ra động lực và không gian mới trong phát triển kinh tế - xã hội” - ông Nguyễn Đức Hiển – Phó Trưởng Ban Kinh tế Trung ương nhấn mạnh. Theo ông Hiển, TPHCM là đô thị đặc biệt, cực tăng trưởng kinh tế quan trọng, trung tâm dịch vụ - công nghiệp lớn và là địa phương có số lượng doanh nghiệp (DN) hoạt động lớn nhất cả nước. Ông Hiển mong, trong khung chiến lược về tăng trưởng xanh, TPHCM cần tiên phong trong phát triển một số ngành công nghiệp như công nghiệp công nghệ số, công nghiệp sinh học, công nghiệp công nghệ cao. Đi đầu trong phát triển, thử nghiệm các sản phẩm mới, sản phẩm xanh. Đồng thời là trung tâm khoa học, công nghệ, đổi mới, sáng tạo của khu vực.
“Trong giai đoạn tới, khả năng tiếp cận các công nghệ xanh là điều kiện tiên quyết để chuyển đổi xanh thành công và bền vững. Cuộc cách mạng chuyển đổi xanh đang diễn ra với mức độ và quy mô chưa từng có. Xu hướng này đặt Việt Nam trước ngưỡng cửa quyết định thay đổi theo hướng phát triển xanh. Việt Nam rất cần những mũi thuyền tiên phong để bứt phá, mở đường. TPHCM được lựa chọn tiên phong nhờ nhiều lợi thế” - ông Nguyễn Minh Vũ – Trợ lý Bộ trưởng Bộ Ngoại giao nhận định và cho rằng, thành phố cần tiếp tục cải thiện mạnh mẽ môi trường kinh doanh, các chính sách ưu đãi mới để tham gia sâu vào các chuỗi đầu tư xanh.
TPHCM là nơi thử nghiệm rất tốt các chính sách thúc đẩy kinh tế xanh
Kỳ vọng nhiều vào kế hoạch tăng trưởng xanh, ông Phan Văn Mãi – Chủ tịch UBND TPHCM cho rằng, thành phố mong muốn thực hiện thành công phát triển xanh. Thời gian tới, thành phố sẽ sớm hoàn thành khung chiến lược phát triển xanh của thành phố đến năm 2030 và tầm nhìn 2050. Nhanh chóng đề xuất ban hành các quy chuẩn dựa trên tiêu chuẩn, thông lệ quốc tế để có những khung chi phối từ sản xuất đến tiêu dùng, các yếu tố hỗ trợ phát triển xanh. Thành phố cũng nghiên cứu thêm các chính sách để đồng hành cùng quá trình chuyển đổi xanh. Song song đó sẽ cùng triển khai kế hoạch để nâng cao nhận thức trong cộng đồng.
Phát biểu tại diễn đàn, Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Minh Khái khẳng định: “Tăng trưởng xanh, kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, phát thải ròng bằng 0 là một thách thức không nhỏ nhưng cũng tạo ra những cơ hội lớn. Diễn đàn được coi như một khởi động. Sau diễn đàn, những hành động diễn ra trong thực tế tiếp theo mới quyết định sự thành công. Trong đó, hành động đòi hỏi một sự tương tác, phối hợp ở nhiều mức độ, cấp độ từ Trung ương đến địa phương, từ DN đến người dân”.
Phó Thủ tướng Lê Minh Khái chỉ đạo, Bộ Tài chính, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Tài nguyên Môi trường… đẩy nhanh tiến độ hoàn thiện các chính sách hỗ trợ, các tiêu chí xanh, các mô hình thử nghiệm. Trong đó, với đặc thù về đô thị, quy mô dân số, tính năng động của nền kinh tế, TPHCM là nơi thử nghiệm rất tốt các chính sách thúc đẩy kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, đặc biệt trong bối cảnh TPHCM có Nghị quyết 98 của Quốc hội về thí điểm một số cơ chế chính sách đặc thù. Phó Thủ tướng giao, TPHCM và các địa phương, cần phát huy tinh thần chủ động trong việc triển khai thực thi hiệu quả các chủ trương, chính sách và chiến lược từ Trung ương.
“TPHCM ý thức rõ rằng mô hình tăng trưởng kinh tế truyền thống không còn là lựa chọn tối ưu. Do vậy TPHCM đã chuyển hướng, kiến tạo một hành trình mới - hành trình tăng trưởng xanh với tầm nhìn cho tương lai bền vững” - ông Nguyễn Văn Nên – Bí thư Thành ủy TPHCM chia sẻ. Ông Nên cho biết, thành phố đang khẩn trương hoàn thiện khung chiến lược phát triển xanh nhằm xây dựng TPHCM trở thành đô thị văn minh, hiện đại, là điểm đến hấp dẫn của nhà đầu tư, du khách.
Ông Jeremy Jurgens - Giám đốc điều hành kiêm Giám đốc Trung tâm Cách mạng công nghiệp lần thứ tư của Diễn đàn Kinh tế thế giới (WEF) cho biết: Thế giới đang đối mặt với rất nhiều thách thức. Thiên tai xuất hiện ngày một nhiều, cùng với đó là những công nghệ đột phá, làm thay đổi những phương thức kinh doanh truyền thống. Cần áp dụng các sáng kiến về thành phố net-zero – hướng đến tương lai xanh hơn. Đó cũng là sáng kiến về nông nghiệp chính xác, giúp nông dân tiếp tục canh tác bền vững, góp phần xanh hóa kinh tế với những số liệu ấn tượng về lượng phát thải giảm. WEF sẵn sàng hợp tác, cùng TPHCM bước đi vững chắc trên hành trình xanh hóa.