Dự thảo Luật Báo chí sửa đổi có các quy định liên kết, cơ chế cho báo chí phát triển
Theo Bộ trưởng Bộ Văn hoá, Thể thao và Du lịch Nguyễn Văn Hùng, dự thảo Luật Báo chí (sửa đổi) không sử dụng thuật ngữ "kinh tế báo chí", nhưng đã có các quy định liên quan đến liên kết, cơ chế, chính sách cho báo chí. Tới đây, sẽ có các quy định hướng dẫn để làm rõ hơn trách nhiệm của người đứng đầu, tránh tình trạng tư nhân lợi dụng sản phẩm báo chí do cơ quan báo chí sản xuất để làm giàu.
Ngày 24/11, Quốc hội thảo luận ở hội trường về dự án Luật Báo chí (sửa đổi). Liên quan đến các vấn đề các đại biểu Quốc hội nêu ra, Bộ trưởng Bộ
Đối với việc quản lý thông tin và các sản phẩm trên không gian mạng, nhiều đại biểu Quốc hội bày tỏ lo ngại về các sản phẩm do cá nhân, tổ chức sản xuất trên không gian mạng gây tác động tiêu cực, cạnh tranh với thị phần của báo chí và vi phạm bản quyền.
Về vấn đề này Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng nêu rõ, dự thảo Luật lần này không điều chỉnh việc đưa thông tin trên không gian mạng của các cá nhân, tổ chức mà chỉ tập trung quy định về tổ chức và hoạt động báo chí; quyền và nghĩa vụ của cơ quan, tổ chức, cá nhân tham gia và có liên quan đến hoạt động báo chí. Các nội dung liên quan đến hoạt động của cá nhân, tổ chức trên không gian mạng đã được điều chỉnh đầy đủ tại Luật An ninh mạng và Nghị định 147/2024/NĐ-CP quy định về quản lý, cung cấp, sử dụng internet và thông tin trên mạng, trong đó đã có các chế tài xử lý cụ thể.
Về bảo vệ quyền lợi hợp pháp của nhà báo và quyền tự do báo chí của nhân dân, Bộ trưởng cho biết, trong quá trình xây dựng dự thảo, cơ quan soạn thảo đã xem xét kỹ lưỡng tính tương thích giữa Luật Báo chí với các luật khác như Luật An ninh mạng, Luật Quảng cáo, Bộ luật Hình sự, Luật Khoa học và Công nghệ. Những gì các luật khác đã quy định thì sẽ không viện dẫn lại trong luật này. Riêng về mô hình tổ chức, biên chế, định biên của các cơ quan báo chí, dự thảo Luật không quy định cụ thể, bởi đây là nội dung không thuộc phạm vi của luật.
Về mô hình cơ quan truyền thông chủ lực, đa phương tiện, Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng cho biết, theo
Về việc sử dụng trí tuệ nhân tạo (AI) trong hoạt động báo chí, theo Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng, dự thảo Luật đã có quy định về vấn đề này. AI trước hết là công cụ hỗ trợ cho quá trình làm báo. Sản phẩm báo chí, dù do con người hay AI tạo ra, khi đăng tải, phát sóng thì người đứng đầu cơ quan báo chí và tác giả phải chịu trách nhiệm về nội dung. Chính vì vậy, cơ quan soạn thảo đã thiết kế tại dự thảo Luật nội dung: "Cơ quan báo chí, tác giả, tác phẩm báo chí sử dụng AI để hỗ trợ hoạt động báo chí thực hiện quy định của Luật Sở hữu trí tuệ, về đạo đức nghề nghiệp, và cơ quan báo chí phải có quy định cụ thể về việc sử dụng AI".
Về quy định bồi dưỡng nghiệp vụ để cấp thẻ nhà báo lần đầu, Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng cho biết thêm, hiện nay cả nước có khoảng 21.000 nhà báo được cấp thẻ. Trong đó, có 31,25% (6.562 người) tốt nghiệp đại học chuyên ngành báo chí, còn lại 68,75% tốt nghiệp các chuyên ngành khác. Quy định về lớp bồi dưỡng nghiệp vụ được đưa ra sau khi cơ quan soạn thảo lấy ý kiến rộng rãi các cơ quan liên quan và thống nhất với Hội Nhà báo Việt Nam, nhằm mục đích bảo vệ uy tín nghề nghiệp, giữ vững chuẩn mực đạo đức, giúp các nhà báo mới vào nghề tránh được các vi phạm. Đồng thời, tạo điều kiện để các phóng viên được trang bị nghiệp vụ bài bản trong bối cảnh tác nghiệp hiện nay.
Quy định này tương tự như đối với một số ngành nghề khác như luật sư, công chứng viên đều phải qua lớp bồi dưỡng nghiệp vụ để hành nghề. Mục tiêu là để làm tốt hơn, không phải để gây khó khăn hay tạo ra "giấy phép con".
Về kinh tế báo chí, Bộ trưởng cho biết, dự thảo Luật không sử dụng thuật ngữ "kinh tế báo chí", nhưng đã có các quy định liên quan đến liên kết, cơ chế, chính sách cho báo chí. Tới đây, sẽ có các quy định hướng dẫn để làm rõ hơn trách nhiệm của người đứng đầu, tránh tình trạng tư nhân lợi dụng sản phẩm báo chí do cơ quan báo chí sản xuất để làm giàu. "Có thể thấy các nội dung thảo luận của các đại biểu là rất xác đáng. Sau phiên họp, cơ quan soạn thảo sẽ phối hợp với các Ủy ban của Quốc hội tiếp thu tối đa các ý kiến hợp lý của đại biểu để hoàn thiện dự thảo Luật, báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội trước khi trình Quốc hội xem xét, thông qua", Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng cho hay.
