Đưa dần chung cư ra khỏi nội đô

Nhiều chung cư mới xuất hiện trong nội đô. (Ảnh: Xuân Phương).

Chung cư “hút” dân vào nội đô

Tại cuộc giám sát, dẫn lại nhận xét của Chủ tịch UBND TP Nguyễn Đức Chung về tình trạng “quy hoạch đang băm nát Thủ đô”, nhiều thành viên của đoàn giám sát đề nghị làm rõ trách nhiệm của Sở Quy hoạch Kiến trúc (QHKT) trong việc tham mưu cho TP thực hiện chính sách, pháp luật quy hoạch xây dựng đô thị, nhất là trước tình trạng nhà chung cư cao tầng vẫn đang tiếp tục được xây dựng và kéo theo số lượng lớn dân cư. Hiệu trưởng Trường Đại học Kinh tế Quốc dân Hà Nội Hoàng Văn Cường băn khoăn, vì sao theo quy định, khu vực nội đô (từ nam sông Hồng đến Vành đai 2) là khu vực hạn chế phát triển nhà cao tầng (tối đa chỉ 21 -29 tầng, kể cả cải tạo chung cư, nhà tập thể cũ) nhưng trong Quy hoạch lại nổi lên một vài khu vực có nhiều công trình quá tầng.

Về vấn đề này, ông Lê Vinh- Giám đốc Sở QHKT khẳng định, chính quy mô dân số tăng đã “phá vỡ” quy hoạch chung. Nhiều năm TP luôn quy hoạch hạn chế phát triển nhà cao tầng. Hiện TP không cấp phép xây dựng chung cư cao tầng tại khu lõi mà chỉ cấp phép cho các dự án chung cư cao tầng ngoài vành đai 2. Các dự án chung cư cao tầng trong khu lõi hiện là các dự án cải tạo chung cư cũ. Ngay trong nội đô lịch sử có đến 17 khu cao tầng xây dựng từ những thế kỷ trước nên cơ bản đã hết hạn sử dụng. Trong hơn 1.000 nhà chung cư cũ đã được rà soát để cải tạo thì TP mới cải tạo được vài cái ở khu Giảng Võ, Kim Liên…

Phủ nhận việc “chung cư hút dân về nội đô” làm ảnh hưởng đến chủ trương giãn dân, Giám đốc Sở QHKT nhấn mạnh, “do năng lực đầu tư hạ tầng ra bên ngoài chưa đáp ứng để giãn dân”. Còn nếu không xây cao tầng thì không thể đáp ứng nhu cầu nhà ở khi mức tăng dân số cơ học của TP rất cao. Dân số Hà Nội hiện đã đạt mức tương ứng với mức dự kiến cho năm 2030.

Ông Ngọ Duy Hiểu- Trưởng đoàn giám sát đặt vấn đề: “TP nghĩ sao về đề xuất đưa dần chung cư ra khỏi khu vực lõi?”. Theo ông Hiểu, chủ đầu tư thường nghĩ đến lợi nhuận nhưng quy hoạch “cho tương lai” thì phải hài hòa lợi ích của nhà nước, chủ đầu tư và người dân, thậm chí thời gian đầu Nhà nước “cũng phải chịu thiệt một chút”.

Xem xét 30 dự án cải tạo chung cư cũ

Báo cáo của Sở QHKT cho biết, trong khu vực nội đô lịch sử của TP hiện có khoảng 308 công trình cao tầng (nhóm 1) hiện hữu hoặc đã được cấp phép xây dựng và đang thi công (70 công trình được xây dựng hoặc cấp phép xây dựng từ thời điểm sau Quy hoạch chung đến nay). Khoảng 205 dự án công trình và tổ hợp công trình (nhóm 2) đang xem xét theo các quy hoạch, trong đó có 30 dự án cải tạo, xây dựng chung cư, tập thể cũ.

Giải thích rõ thêm về tình hình nhà chung cư cũ, ông Trần Việt Trung - Phó Giám đốc Sở Xây dựng Hà Nội cho biết, “vướng lớn nhất” là chính sách cấp sổ đỏ vĩnh viễn cho nhà chung cư”. Số liệu của Sở Xây dựng khẳng định TP có 1.567 nhà chung cư, đã kiểm tra 179 nhà chung cư, trong đó có 103 chung cư phải kiểm định. Quá trình kiểm định xác định 4 nhà chung cư cần đầu tư ngay tại D8 Giảng Võ, A2 Ngọc Khánh, G6A Thành Công và Nhà tập thể của Bộ Tư pháp (quận Ba Đình).

Báo cáo của Sở Xây dựng TP khẳng định, các trường hợp xây dựng không phép, trái phép “không còn tràn lan như trước” song do quản lý không chặt nên thời gian gần đây vẫn còn xuất hiện nhiều công trình vi phạm trật tự xây dựng. Không ít trường hợp chủ đầu tư coi thường pháp luật, cố tình vi phạm nhưng việc xử lý còn chưa kiên quyết, chưa đáp ứng yêu cầu, tiến độ, chế tài chưa đủ mạnh, chỉ mang tính răn đe.

Tình trạng khiếu kiện liên quan đến vi phạm trật tự xây dựng đô thị vẫn xảy ra ở nhiều nơi. Số lượng giấy phép xây dựng do Sở cấp cho các công trình cấp trên địa bàn các quận huyện là 602 giấy phép. Kiểm tra 56.339 công trình thì có 6.627 vi phạm trật tư xây dựng, trong đó 2.623 công trình xây dựng không phép; 1.622 vi phạm sai phép, quy hoạch, thiết kế.