F0 điều trị tại nhà cần lưu ý gì?

Bộ Y tế mới ban hành hướng dẫn chăm sóc người mắc Covid-19 tại nhà, trong đó lưu ý đặc biệt với 5 trường hợp F0, đó là người khuyết tật, người cao tuổi, bệnh nhân tâm thần, trẻ em, và người có thai hoặc bệnh nền. Ngoài ra, Bộ Y tế cũng lưu ý: Để tránh căng thẳng tinh thần, các F0 điều trị tại nhà tránh tiếp xúc với tin tức về dịch Covid-19 trên mạng xã hội.

Người khuyết tật

Bộ Y tế cho hay, nếu là người khuyết tật mắc Covid-19, họ cần được chăm sóc, quan tâm đặc biệt. Bệnh nhân cần mạnh mẽ, tin rằng sẽ vượt qua đại dịch và nghe theo hướng dẫn của Bộ Y tế về cách ly, điều trị tại nhà. Người khuyết tật có nguy cơ cao mắc Covid-19 ở mức độ nặng. Vì vậy, người chăm sóc cần sẵn sàng các tình huống liên lạc với nhân viên y tế, theo dõi sát dấu hiệu của F0 và chuyển cấp cứu kịp thời đến cơ sở y tế để điều trị.

Người cao tuổi

Theo Bộ Y tế, người cao tuổi có nguy cơ mắc Covid-19 trong tình trạng nặng cao. Người chăm sóc cần theo dõi để phòng tránh nguy kịch. Họ cần cấp cứu kịp khi có các dấu hiệu cảnh báo khẩn cấp. Bệnh nhân thực hiện nếp sống, sinh hoạt lành mạnh, khoa học, ăn uống đủ dinh dưỡng cân đối, ăn nhiều rau xanh và sử dụng thuốc đang điều trị bệnh sẵn theo chỉ định của bác sĩ.

Bệnh nhân tâm thần

Ngoài thực hiện các điều tương tự trên, Bộ Y tế khuyến cáo người tâm thần là F0 nên chuẩn bị mọi thứ cần thiết khi phải cách ly, đặc biệt là thuốc điều trị bệnh dùng trong 1-3 tháng.

Người mắc Covid-19 không tự ý ngừng, bỏ thuốc đang điều trị. Nếu lịch tái khám bị hoãn do dịch, bệnh nhân nên kết nối tư vấn từ xa với nhân viên y tế theo đúng hẹn.

F0 tập luyện các bài tập thể chất, phục hồi chức năng đơn giản thường xuyên. Họ phải giữ thói quen hàng ngày và lịch trình của mình. Bệnh nhân tăng cường kết nối với người thân qua điện thoại, e-mail và phương tiện truyền thông xã hội khác.

Trẻ em

Cha mẹ hãy bình tĩnh nếu con mình mắc Covid-19. Chúng ta để ý xem trẻ có thay đổi các hành vi như khóc, cáu quá mức, lo lắng, buồn thái quá, mất ngủ. Hoặc bệnh nhân không chú ý, bỏ học online, nhức đầu, đau cơ thể.

Cùng với đó, người nhà nên tâm sự, trấn an, giải đáp thắc mắc và chia sẻ thông tin thực tế về dịch bệnh. Cha mẹ cần tránh tình trạng trẻ hiểu sai vấn đề và có thể dẫn đến hoang mang, hoảng sợ.

Trẻ cần có những thói quen như rửa tay thường xuyên, sử dụng khăn giấy khi ho, hắt hơi, sau đó vứt vào thùng rác. Cha mẹ nên tạo điều kiện cho trẻ tham gia các hoạt động giải trí như trò chơi online trong phòng cách ly hoặc có thể cùng nói chuyện với gia đình.

Người có thai hoặc bệnh nền

Bộ Y tế cho biết người mắc Covid-19 có bệnh nền hoặc có thai, béo phì, trên 50 tuổi và trẻ em dưới 12 tháng đều phải điều trị tại bệnh viện. Trong thời gian chờ đợi đưa đến bệnh viện, bệnh nhân cần được chăm sóc, theo dõi sát để phát hiện những bất thường. Nếu có, người nhà cần gọi ngay nhân viên y tế đang phụ trách.

Khi đến bệnh viện, bệnh nhân cần mang theo thuốc đang sử dụng, điều trị về bệnh của mình và trình báo với bác sĩ. Thêm vào đó, gia đình tích cực động viên người nhiễm.

Tránh xem-nghe-đọc tin tức xấu

Trong thời gian điều trị Covid-19 ở nhà, tránh xem, đọc hoặc nghe những câu chuyện tin tức về dịch bệnh, nhất là trên các mạng xã hội: zalo, facebook, youtube, tiktok...

Chăm sóc cơ thể và sức khỏe tinh thần của bản thân như hít thở sâu hoặc thực hành thiền; Cố gắng ăn uống lành mạnh, cân bằng dinh dưỡng; Tập thể dục thường xuyên, vừa sức, không thức khuya.

Đồng thời tránh sử dụng rượu/bia, thuốc lá, ma túy, các loại thức ăn nước uống có chất kích thích. Dành thời gian nghỉ ngơi thư giãn. Cố gắng thực hiện một vài hoạt động mà bản thân yêu thích như: đọc sách, vẽ, xem phim, nghe nhạc, làm mô hình, nấu ăn (nếu có thể)...

“Gọi cho nhân viên y tế phụ trách nếu căng thẳng tinh thần ảnh hưởng đến các hoạt động hàng ngày trong nhiều ngày liên tiếp”- Bộ Y tế lưu ý.

Khi F0 có một trong các dấu hiệu sau đây phải báo ngay với nhân viên y tế phụ trách theo dõi sức khỏe của gia đình:

1) Khó thở, thở hụt hơi, hoặc ở trẻ em có dấu hiệu thở bất thường: thở rên, rút lõm lồng ngực, phập phồng cánh mũi, khò khè, thở rít thì hít vào.

2) Nhịp thở tăng:

- Người lớn: nhịp thở ≥ 21 lần/phút

- Trẻ từ 1 đến dưới 5 tuổi: Nhịp thở: ≥ 40 lần/phút,

- Trẻ từ 5 - dưới 12 tuổi: nhịp thở: ≥ 30 lần/phút

(Lưu ý đếm nhịp thở ở trẻ em: đếm đủ trong 1 phút khi trẻ nằm yên không khóc).

3) SpO2 ≤ 95% (nếu có thể đo). Khi phát hiện bất thường đo lại lần 2 sau 30 giây đến 1 phút, khi đo yêu cầu giữ yên vị trí đo. Tẩy sơn móng tay (nếu có) trước khi đo.

4) Mạch nhanh > 120 nhịp/phút hoặc dưới 50 lần/phút.

5) Huyết áp thấp: huyết áp tối đa < 90 mmHg, huyết áp tối thiểu < 60 mmHg (nếu có thể đo).

6) Đau tức ngực thường xuyên, cảm giác bó thắt ngực, đau tăng khi hít sâu.

7) Thay đổi ý thức: Lú lẫn, ngủ rũ, lơ mơ, rất mệt/mệt lả, trẻ quấy khóc, li bì khó đánh thức, co giật.

8) Tím môi, tím đầu móng tay, móng chân, da xanh, môi nhợt, lạnh đầu ngón tay, ngón chân.

9) Không thể uống. Trẻ em bú kém/giảm, ăn kém, nôn.

10) Trẻ có biểu hiện: Sốt cao, đỏ mắt, môi đỏ, lưỡi đỏ, ngón tay chân sưng phù nổi ban đỏ, nốt hoặc mảng xuất huyết...
11) Bất kỳ tình trạng nào mà bạn cảm thấy không ổn, lo lắng.

7 loại vật dụng cần chuẩn bị

Ngay khi được thông báo về việc F0 cách ly, điều trị tại nhà, các thành viên trong gia đình chuẩn bị các vận dụng tối thiểu sau:

- Khẩu trang y tế dùng 1 lần (đủ dùng cho cả nhà trong 2 - 3 tuần);

- Găng tay y tế sạch (tối thiểu đủ dùng cho người chăm sóc trong 2 - 3 tuần);

- Nhiệt kế thủy ngân hoặc điện tử, máy đo huyết áp;

- Thùng đựng chất thải lây nhiễm có nắp đậy và các túi nilon màu vàng để lót bên trong thùng;

- Dụng cụ cá nhân dùng riêng cho người nhiễm: bàn chải răng; khăn tắm; khăn mặt; chậu tắm, giặt; bộ đồ dùng ăn uống; xà phòng (tắm, giặt); máy giặt (nếu có); dụng cụ phơi, sấy trang phục cá nhân;

- Các thuốc đang sử dụng cho người trong nhà có bệnh sẵn có như: cao huyết áp, đái tháo đường, gút… với số lượng có thể dùng trong ít nhất 30 ngày;

- Các thuốc và đơn thuốc (toa) của bác sĩ đối với người nhiễm (nếu có).

Ngoài chuẩn bị các vật dụng tối thiểu như trên, người trong gia đình cần lưu lại các số đường dây nóng phòng, chống dịch, số điện thoại của người được phân công hỗ trợ theo dõi sức khỏe người nhiễm và các số điện thoại cần thiết khác

Đồng thời, cả gia đình nên xác định và thống nhất về vùng không gian dành riêng cho người nhiễm. Nếu cần có thể phân công một người phù hợp nhất chăm sóc người nhiễm.

Ngoài ra, hướng dẫn của Bộ Y tế cũng yêu cầu F0 cách ly, theo dõi sức khỏe tại nhà phải đảm bảo dinh dưỡng như: Ăn đủ 3 bữa chính và tăng thêm các bữa phụ; đảm bảo đa dạng các nhóm thực phẩm như tinh bột, sữa, dầu mỡ, rau củ, thịt cá, trứng, các loại hạt…; Không ăn quá nhiều đồ ngọt; không ăn kiêng thực phẩm nếu không bị dị ứng hoặc chỉ ăn theo lời khuyên của bác sĩ; không dùng thực phẩm ôi, thiu, quá hạn sử dụng…

Lưu ý khi sử dụng túi thuốc dành cho F0 điều trị tại nhà

Hiện nay TPHCM đã triển khai phát các túi thuốc A, B, C cho bệnh nhân F0 đang điều trị tại nhà. Trong đó, gói thuốc A là những thuốc thông dụng bao gồm thuốc hạ sốt và vitamin nâng cao thể trạng.

Gói thuốc B bao gồm các loại thuốc kháng viêm có chứa corticoid và thuốc chống đông, đủ dùng trong 3 ngày. Đây là những loại thuốc đặc trị, phải có ý kiến chỉ định của bác sĩ. Nếu chưa liên hệ được bác sĩ, người bệnh có thể tự uống thuốc kháng viêm và thuốc chống đông nhưng không quá 3 ngày. Trong thời gian này người bệnh cần tiếp tục liên hệ bác sĩ để được hỗ trợ.

Cuối cùng là gói thuốc C có thuốc Molnupiravir. Đây là thuốc kháng virus đang ở trong giai đoạn thử nghiệm trong chương trình nghiên cứu của Bộ Y tế. Thuốc hiện chưa được Cục quản lý Dược của Bộ Y tế cấp phép lưu hành. Thuốc đã được thử nghiệm lâm sàng tại Bệnh viện Thống Nhất và đã cho những kết quả khả quan.