Giả mù chữ để thi giấy phép lái xe

Ngày 21/10/2020, Sở Giao thông vận tải - Xây dựng (GTVT-XD) tỉnh Lào Cai có văn bản số 3804/SGTVTXD-QLVT về việc xin UBND tỉnh chấp thuận về hình thức đào tạo, nội dung và phương án tổ chức sát hạch lái xe mô tô hai bánh (hạng A1) cho đồng bào dân tộc thiểu số không biết đọc, viết tiếng Việt trên địa bàn.

Đến ngày 27/10/2020, UBND tỉnh Lào Cai có văn bản số 4955/UBND-QLĐT đồng ý với Sở GTVT-XD về phương án trên. “Đối tượng áp dụng là người đủ 18 tuổi trở lên, là đồng bào dân tộc thiểu số không biết đọc, viết tiếng Việt hoặc chưa hoàn thành chương trình giáo dục tiểu học của hệ thống giáo dục quốc dân, có hộ khẩu thường trú tại các xã, phường, thị trấn thuộc các huyện, thị, thành phố trên địa bàn Lào Cai. Hình thức đào tạo linh hoạt, giảng dạy chủ yếu bằng hình ảnh trực quan, tranh vẽ hệ thống biển báo hiệu đường bộ, mô hình, sa hình và kỹ năng xử lý tình huống giao thông đường bộ; hỏi - đáp là chính và thực hành làm mẫu để thực hiện nội dung chương trình đào tạo lái xe” - văn bản nêu.

Được biết, phần thi lý thuyết giấy phép lái xe (GPLX) hạng A1 với những đối tượng trên gồm 14 câu hỏi lý thuyết nhận biết sa hình và biển báo. Đối với người biết chữ bộ đề gồm 25 câu hỏi. Để giảm bớt phần thi lý thuyết, tại Lào Cai một số người đã giả mù chữ với chi phí khoảng 2 triệu đồng. “Tôi sẽ bao thầu hồ sơ GPLX và lý thuyết, các anh chỉ cần đến nhà chụp ảnh, đi học 1 buổi ở trung tâm, sau đó tham gia thi thực hành đạt sẽ có bằng. Chi phí trọn gói cho một người là 2,3 triệu đồng, nhiều người cùng làm thì 2,2 triệu đồng” - người tự nhận tên C. (thôn 1, xã Bản Vược, huyện Bát Xát) nói khi chúng tôi tỏ ý muốn thi GPLX.

Ông V.A.S. (57 tuổi) - người dân trú tại Bản Vền, xã Bản Phiệt, huyện Bảo Thắng cho biết, cuối năm 2022, tôi được một người tên Th. giới thiệu có thể làm được GPLX nhưng phải xin xác nhận mù chữ từ chính quyền địa phương, chi phí 2,2 triệu đồng. “Khi thi lý thuyết tôi chỉ phải nhận biết các biển báo hiệu giao thông, nếu cái nào đúng thì chỉ cho giám thị điền vào giúp, tôi đã qua phần này. Tuy nhiên, đến phần thực hành thì tôi bị trượt, hiện đang chờ để thi lại” - ông Th. nói.

Còn theo T.S.C. (20 tuổi) - thôn Pạc Tà, xã Bản Phiệt, cuối năm 2022, khi biết có nhu cầu thi sát hạch GPLX, một người cùng thôn bày cho C. cách giả mù chữ rồi lên xin giấy xác nhận của xã nhưng khi kiểm chứng C. có thể đọc thành thạo, đồng thời viết đầy đủ tên, tuổi, ngày tháng, năm sinh và nơi cư trú của mình nên cơ quan chức năng đã từ chối.

“Sau khi nắm được thông tin có 4 người dù biết chữ nhưng vẫn được xác nhận là mù chữ, chính quyền địa phương đã tiến hành rà soát thì thấy 2 người có trình độ văn hóa 5/12, 1 người 9/12 và 1 người 0/12” - ông Nguyễn Anh Tú - Chủ tịch UBND xã Bản Phiệt thừa nhận. Cũng theo ông Tú, hiện chính quyền xã đang tiếp tục xác minh, sau đó sẽ báo cáo lên huyện để xử lý theo quy định.

Theo lãnh đạo Sở GTVT - XD tỉnh Lào Cai, sau khi thấy có thông tin về việc dùng giấy xác nhận mù chữ để giảm bớt phần thi lý thuyết, ngày 31/1/2023, Sở đã ban hành công văn đề nghị xác minh 127 hồ sơ lái xe mô tô hạng A1. Đến ngày 7/3, Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Lào Cai đã có kết quả xác minh được 123 người thì có đến 77 người biết chữ. Cụ thể, huyện Mường Khương (6 người), Bắc Hà (2 người), Si Ma Cai (1 người), Bảo Thắng (9 người) và Bát Xát (59 người).

Ngày 15/3, Sở GTVT - XD Lào Cai đã có văn bản số 734 yêu cầu các huyện kiểm tra, xem xét làm rõ trách nhiệm của cá nhân, tổ chức có liên quan đối với việc các xã để học viên biết đọc, viết tiếng Việt nhưng vẫn được xác nhận mù chữ.

Đến ngày 29/3, Cục Đường bộ Việt Nam cũng có văn bản yêu cầu Sở GTVT - XD Lào Cai tổ chức kiểm tra, xác minh, có giải pháp ngăn chặn tình trạng trên. “Trường hợp phát hiện có vi phạm thì xử lý nghiêm theo thẩm quyền hoặc kiến nghị cấp có thẩm quyền xử lý theo quy định của pháp luật. Kết quả gửi về Cục Đường bộ Việt Nam trước ngày 10/4.