Giải bài toán niềm tin
Theo chuyên gia kinh tế Vũ Đình Ánh, vấn đề của thị trường vốn giai đoạn hiện nay là bài toán niềm tin. Để khôi phục niềm tin cho nhà đầu tư, cần nhiều biện pháp hơn nữa đến từ cơ quan quản lý.
Thị trường vốn, đặc biệt là thị trường trái phiếu doanh nghiệp (TPDN) đã phát triển ở nhiều quốc gia trên thế giới và trở thành kênh dẫn vốn hiệu quả cho doanh nghiệp (DN). Nhìn sang các nước láng giềng như Thái Lan, dư nợ TPDN/GDP là 25%, Singapore 37%, Malaysia là 17%. Như vậy việc phát triển thị trường trái phiếu là tất yếu và Việt Nam không nằm ngoài xu hướng này.
Theo ông Ánh, việc cần làm là phát triển một thị trường TPDN ổn định, bền vững, như thế không chỉ giúp cho vấn đề huy động vốn, tạo lập kênh đầu tư, mà còn đóng góp cho sự phát triển bền vững trong cả hệ thống tài chính của nền kinh tế.
Vẫn theo ông Ánh, TPDN là kênh huy động vốn trụ cột cho DN, nhất là trong bối cảnh nền kinh tế đang phụ thuộc lớn vào vốn tín dụng ngân hàng, có thể gây ra những rủi ro hệ thống nếu như các kênh dẫn vốn không phát triển đồng đều. Mặc dù thị trường nhiều biến động nhưng không xảy ra đối với tất cả các loại TPDN, mà có sự phân hóa đối với những trái phiếu phát hành riêng lẻ của các tổ chức uy tín thông qua tổ chức phân phối chuyên nghiệp. TPDN vẫn hấp dẫn khi nhà đầu tư đánh giá được mức độ rủi ro, cân đối giữa rủi ro và lợi nhuận thu được. Đây là căn cứ giúp thị trường phát triển trong tương lai.
Theo TS Vũ Đình Ánh, vấn đề hiện nay là giải quyết bài toán “niềm tin” dành cho thị trường. Tâm lý là yếu tố quan trọng trên thị trường tài chính. Bởi không phải nhà đầu tư nào cũng đủ tỉnh táo để phân biệt đâu là tin thật, đâu là tin giả. Trong khi đó, TPDN là một kênh đầu tư, không phải kênh tiết kiệm. Nếu là kênh đầu tư, sẽ có mức độ rủi ro nhất định và để hạn chế rủi ro đòi hỏi nhà đầu tư phải tự mình tìm hiểu thông tin, tự chịu trách nhiệm.
“Để khôi phục niềm tin bền vững cho nhà đầu tư, cần nhiều biện pháp hơn nữa đến từ cơ quan quản lý” – ông Ánh nhấn mạnh đồng thời đưa ra đề xuất, cần tạo quỹ để xử lý các vấn đề trước mắt liên quan đến thị trường trái phiếu. Quỹ này sẽ giúp giữ ổn định thị trường trước các biến cố. Ngoài ra, cần quản lý chặt chẽ mối quan hệ phát hành giữa các công ty mẹ - công ty con. Nghị định 65 đã ban hành có xu hướng siết chặt hơn đối với việc phát hành, phân phối trung gian cũng như cả nhà đầu tư, tuy có ý nghĩa nhiều trong trung và dài hạn nhưng sẽ gây khó khăn cho thị trường trong việc giải quyết các vấn đề ngắn hạn như đáo hạn trái phiếu hay rút trái phiếu trước hạn. Do đó, các giải pháp cấp thiết là vô cùng quan trọng.
Nói về thông tin trên thị trường, ở đây ông Ánh nhấn mạnh đến sự am hiểu của nhà đầu tư trước các luồng thông tin đa chiều. “Nhà đầu tư cần bình tĩnh, phân tích, đánh giá thông tin trước những tin đồn tiêu cực. Nếu như các nhà đầu tư hành xử theo đám đông sẽ ảnh hưởng đến uy tín của nhà phát hành, nhà phân phối. Vô hình trung, tình hình bị đẩy lên khi chưa thực sự căng thẳng và gây thiệt hại cho tất cả các bên tham gia vào thị trường” – ông Ánh nhấn mạnh.
