Trong năm 2020 thế giới có 8 triệu người tử vong vì thuốc lá và các vấn đề liên quan đến thuốc lá. Việt Nam là 1 trong 15 nước có tỷ lệ hút thuốc lá nhiều nhất trên thế giới.
Thông tin này được đưa ra tại Hội nghị tập huấn nâng cao năng lực truyền thông phòng, chống tác hại của thuốc lá, diễn ra sáng 4/11.
Theo nghiên cứu của ngành Y tế, trong khói thuốc lá chứa khoảng 7.000 chất; trong đó có hàng trăm loại có hại cho sức khỏe và 69 chất gây ung thư. Nghiện thuốc lá (nghiện nicotine) là một bệnh có tên trong danh mục phân loại bệnh tật quốc tế. Nicotine là chất rất dễ nghiện và tất cả những người thử hút đều trở thành người hút thuốc.
Hít khói thuốc lá nguy cơ gây bệnh rất cao, đặc biệt là các bệnh về đường hô hấp, ung thư,tim mạch, sức khỏe sinh sản. Những người hút thuốc ở tuổi càng trẻ thì thời gian hút để gây ra bệnh liên quan đến đường hô hấp càng ngắn so với những người bắt đầu hút ở tuổi muộn hơn.
Điều đáng lưu tâm, hút thuốc lá là nguyên nhân của 75% các ca bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính. Ngoài ra, hút thuốc lá còn làm tăng nhiễm vi rút, tăng nhiễm vi khuẩn, tăng lao phổi và tăng các bệnh phổi mạn tính.
Bà Nguyễn Thị Thu Hương, Đại diện Quỹ Phòng chống tác hại của thuốc lá, Bộ Y tế cho biết, trong năm 2020 thế giới có 8 triệu người tử vong vì thuốc lá và các vấn đề liên quan đến thuốc lá. Việt Nam là 1 trong 15 nước có tỷ lệ hút thuốc lá nhiều nhất trên thế giới. Theo điều tra trên toàn quốc năm 2015, số nam thanh niên ở độ tuổi trưởng thành hút thuốc chiếm 45.3%, tương đương với 15 triệu người (bình quân cứ 2 người thì sẽ có 1 người hút thuốc lá) và 33 triệu người Việt Nam đang bị hút thuốc thụ động.
Hiện WHO đã đưa ra Công ước khung kiểm soát thuốc lá, lần lượt các nước trên thế giới cũng đưa ra những quy định nhằm hạn chế dần người hút thuốc lá trong cộng đồng.
Việt Nam đã tham gia Công ước khung kiểm soát thuốc lá và ban hành Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá có hiệu lực thi hành từ ngày 1/5/2013. Đến nay, 100% tỉnh, thành phố đã thành lập Ban chỉ đạo Phòng chống tác hại thuốc lá, đưa nội dung của phòng chống tác hại thuốc lá vào kế hoạch hoạt động hàng năm, cụ thể như: Xây dựng bệnh viện, nơi làm việc, nhà hàng, khách sạn, du lịch không khói thuốc lá.
Mặc dù tỷ lệ sử dụng thuốc lá trong nam giới trưởng thành ở Việt Nam đã giảm nhưng vẫn ở mức cao (45,3%); tỷ lệ tiếp xúc thụ động với khói thuốc còn cao tại nhà hàng, quán bar...; tình trạng vi phạm quy định cấm hút thuốc lá nơi công cộng vẫn diễn ra…
Đáng lưu tâm, gần đây trên thị trường xuất hiện một số sản phẩm thuốc lá mới, thường gọi là “thuốc lá điện tử”, “thuốc lá làm nóng”. Các sản phẩm này cũng gây hại đến sức khỏe như thuốc lá điếu thông thường. Nguy hiểm hơn, thuốc lá điện tử, thuốc lá làm nóng hiện đang nhắm tới giới trẻ, tiềm ẩn nguy cơ sử dụng ma túy và các chất kích thích khác ảnh hưởng xấu đến lối sống, hành vi của giới trẻ, gây nhiều hệ lụy cho xã hội. Hiện nay, nhiều quốc gia đã cấm mua bán, sử dụng đối với sản phẩm này.
Theo khuyến cáo từ WHO, các quốc gia cần có hành động kịp thời để giúp thế hệ trẻ không bị lừa dối bới các quảng cáo gây nhầm lần rằng có loại thuốc lá ít hại cho sức khỏe, xây dựng một thế hệ trẻ khỏe mạnh.
Đồng thời WHO cũng kêu gọi một thế hệ trẻ không sử dụng thuốc lá và các sản phẩm gây nghiện như nicotine; cần chủ động, tích cực tham gia các hoạt động tuyên truyền nhằm chỉ rõ sự thật về những chiến thuật quảng cáo thuốc lá gây nhầm lẫn cho người sử dụng để bảo vệ sức khỏe bản thân, gia đình và cộng đồng.
Hiện số lượng các đơn vị xây dựng môi trường không khói thuốc đã đạt con số đáng khích lệ: 1.560 cơ quan hành chính; 3.778 trường mẫu giáo; 3.577 trường tiểu học; 2.502 trường trung học cơ sở; 1.010 trường trung học phổ thông; 508 bệnh viện tuyến tỉnh, huyện; 169 trường đại học, cao đẳng; 208 công ty xe khách; 4.442 nhà máy, xí nghiệp; 305 nhà hàng; 400 khách sạn.