Giữ chốn bình yên cho đàn cò
Từ bãi đất bồi hoang sơ ven sông Hoàng Long, ông Hà Văn Lâm ở xã Gia Phong (tỉnh Ninh Bình) đã biến thành “ngôi nhà an toàn” cho hàng nghìn con cò trắng, cò bợ suốt hơn mười năm qua.
Trên dòng sông Hoàng Long, đoạn chảy qua xã Gia Phong, người dân quen gọi một khu đất bãi bồi xanh rợp cây cối là “đảo cò”. Đây là chốn trú ngụ bình yên của hàng nghìn con cò trắng, cò bợ. Ít ai biết rằng, phía sau không gian sinh thái tự nhiên này là công sức, tâm huyết bền bỉ của vợ chồng ông Hà Văn Lâm và bà Nguyễn Thị Luyện.
Câu chuyện bắt đầu từ năm 2006, khi ông Lâm thuê hơn 10ha đất bãi bồi ven sông để sản xuất nông nghiệp và chăn thả bò. Trong đó, phần đất ngoài đê vốn là khu vực sình lầy, lau sậy mọc um tùm, ít giá trị sản xuất. Thay vì bỏ mặc, ông cùng vợ thuê người đắp bờ, trồng cây chắn sóng, trồng thêm nhiều loại cây xanh để giữ đất và tạo bóng mát.
Chính những tán cây và mặt nước rộng đã hình thành một môi trường tự nhiên, thu hút cò và chim trời tìm về. Từ vài chục con ban đầu, đàn cò ngày một đông hơn. Khoảng năm 2015, số lượng cò trú ngụ đã tăng mạnh, có khi lên tới hàng vạn con. Hầu hết là cò trắng, cò bợ, làm tổ ken dày trên các cành cây.
Vào mùa sinh sản từ tháng 11 đến tháng 4 âm lịch, cò kéo nhau về đây sinh sôi, tạo nên cảnh quan sống động hiếm thấy giữa vùng nông thôn. Để bảo vệ đàn cò, vợ chồng ông Lâm không quản khó khăn. Ban đêm, phát hiện có người lạ săn bắn, ông phải chạy ra can ngăn. Có khi cò non rơi khỏi tổ, ông lại nhặt lên đặt trở lại. Tổng chi phí cho việc thuê đất, đắp bờ, trồng cây ban đầu đã gần 100 triệu đồng, chưa kể công sức chăm sóc suốt nhiều năm. Ông coi đàn cò như những “đứa con nuôi” cần che chở, giữ an toàn.
“Việc bỏ tiền túi để dụ cò về làm tổ khiến nhiều người trong xã nói tôi khùng, điên mới làm như thế nhưng tôi đều bỏ ngoài tai. Được vợ và các con động viên, tôi cố gắng trồng thêm nhiều cây xanh, chăm sóc tốt vì tin rằng cò sẽ kéo về ngày càng đông” - ông Lâm chia sẻ.
Hiện tại, khoảng 2ha cây rừng và bãi bồi được ông Lâm dành riêng cho cò trú ngụ. Hàng ngày, khi mặt trời lặn, hàng nghìn cánh cò trắng nối đuôi bay về, phủ trắng tán cây, tạo nên khung cảnh yên bình. Người dân quanh vùng và cả du khách ghé thăm đều ngỡ ngàng trước “bản hòa ca” của thiên nhiên nơi cửa sông.
“Tôi nghĩ đây là nơi đất lành chim đậu nên mới có những đàn cò về trú ngụ, làm tổ sinh sản. Dọc sông Hoàng Long, có nhiều rừng cây như vậy nhưng ít nơi nào chim, cò sinh sống nhiều như rừng cây bãi bồi trước nhà tôi” - ông Lâm tự hào nói.
Ông Nguyễn Đức Định - Trưởng thôn Mai Sơn 1 (xã Gia Phong) cho biết, ông Lâm thuê đất bãi bồi ven sông Hoàng Long từ UBND xã Gia Lạc cũ. Trong đó, phần rừng ông Lâm trồng cây cho cò về trú ngụ, còn lại ông để cấy lúa.
Theo ông Định, việc ông Lâm bảo vệ đàn cò được nhân dân và chính quyền địa phương đồng tình ủng hộ. Để phối hợp với ông Lâm, UBND xã Gia Phong cũng thường xuyên tổ chức tuyên truyền, vận động người dân không săn bắn để bảo vệ đàn cò.
