Tại hội thảo với chủ đề "Hiện thực hóa nhà ở xã hội xanh" diễn ra tại TPHCM ngày 22/8, ông Hà Quang Hưng - Phó Cục trưởng Cục Quản lý nhà và Thị trường bất động sản (Bộ Xây dựng) cho biết, trong thời gian qua, các địa phương đã có nhiều cách làm để thu hút doanh nghiệp (DN), nhà đầu tư bất động sản, các thành phần kinh tế tham gia tích cực vào xây dựng nhà ở xã hội (NOXH).
Dù vậy, các bất cập liên quan lại khiến cho công tác này chưa đạt được như kỳ vọng của đề án đầu tư xây dựng ít nhất một triệu căn hộ NOXH cho đối tượng thu nhập thấp, công nhân khu công nghiệp giai đoạn 2021 - 2030, do Thủ tướng Chính phủ ban hành, chỉ đạo.
Cụ thể, ông Hưng cho biết, thống kê từ giai đoạn 2021 đến nay, tại 61/63 địa phương có 619 dự án NOXH được triển khai, với quy mô 561.800 căn. Tuy nhiên, đến nay mới chỉ có 79 dự án hoàn thành với quy mô 40.600 căn hộ; còn lại 128 dự án đã khởi công và đang tiến hành xây dựng, với quy mô khoảng 112.000 căn hộ. Ngoài ra, số lượng dự án đã được phê duyệt đầu tư là 412 dự án, quy mô gần 410.000 căn, đang trong quá trình hoàn tất thủ tục để khởi công xây dựng.
“Như vậy, với số lượng căn hộ đã được hoàn thành và khởi công đạt trên 152.000 căn (khoảng 35,6%), mục tiêu của Đề án đặt ra đến năm 2025 là 428.000 căn. Kết quả chưa đạt được như kỳ vọng do xuất phát từ nhiều nguyên nhân, khó khăn, vướng mắc” - ông Hưng nhận định và cũng chỉ ra hiện nay vẫn còn nhiều địa phương triển khai chậm do vướng mắc chủ yếu về pháp lý.
Nhiều DN phản ánh thực tế việc xây dựng NOXH đang gặp khó khăn, vướng mắc khi thực hiện các tiêu chí "xanh", đồng thời cũng khiến chi phí xây dựng tăng, khiến chủ đầu tư khó đáp ứng nhu cầu của đối tượng có thu nhập thấp.
Ông Vũ Linh Quang - Thành viên Ban Giám đốc Hội đồng Công trình xanh Việt Nam cho biết, có một thực tế là do kinh phí hạn hẹp, nhiều dự án NOXH chưa đạt được tiêu chuẩn “xanh” về xây dựng hoặc chưa thật sự quan tâm đến vấn đề này. Trong khi đó, các quy chuẩn, tiêu chuẩn về xây dựng hiện nay ngày càng đặt ra cấp bách về tiêu chuẩn “xanh”.
Việc phát triển các dự án NOXH “xanh” nhưng không tăng chi phí đòi hỏi các chủ đầu tư cần làm hết sức trách nhiệm vì mục tiêu giảm phát thải chung, chú trọng các tiêu chí “xanh” ngay từ giai đoạn đầu phát triển dự án.
Còn theo ông Nguyễn Đình Hà - Giám đốc một công ty tư nhân tại TPHCM, muốn các DN quan tâm đến NOXH nói chung cũng như nhà đầu tư thực hiện các tiêu chí xanh, cần phải có quy định hết sức cụ thể và có chế tài kèm theo để dự án NOXH đảm bảo chất lượng khi bàn giao.
Trong khi đó, lấy dẫn chứng thực tế tại TPHCM, ông Nguyễn Đức Lệnh - Phó Giám đốc Ngân hàng Nhà nước Chi nhánh TPHCM cho biết, đến nay trên cơ sở danh sách dự án NOXH đủ điều kiện tham gia gói tín dụng 120.000 tỷ đồng do UBND TPHCM công bố gồm 6 dự án.
Trong số này, có 3 dự án đã và đang vay vốn tín dụng ngân hàng. Riêng dự án nhà ở cho công nhân thuê trên địa bàn TP Thủ Đức, do Công ty CP Thủ Thiêm Group thực hiện đang vay gói tín dụng 120.000 tỷ đồng, nhưng mới giải ngân được 170 tỷ đồng. Cũng theo ông Lệnh, thời gian qua, công tác cho vay NOXH đã trở thành chương trình tín dụng chính sách của Ngân hàng Chính sách xã hội và đã được thực hiện trong suốt trong nhiều năm qua.
Thế nhưng, tổng dư nợ cho vay mới đạt 108,8 tỷ đồng cho 290 khách hàng. Kết quả này chưa đạt được như kỳ vọng và đặt ra yêu cầu cần tiếp tục có cơ chế, chính sách mạnh hơn về giảm lãi suất, tháo gỡ khó khăn về hồ sơ, trình tự, thủ tục xây dựng NOXH...