Hà Nội: Đề xuất 3 phương án xây dựng ga ngầm C9

Thực hiện ý kiến chỉ đạo của Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam tại Văn bản số 3439/VPCP-CN ngày 25/5/2021, UBND TP Hà Nội đã giao các cơ quan chuyên môn rà soát, nghiên cứu và tiếp thu ý kiến của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đặc biệt tập trung nghiên cứu các phương án điều chỉnh hướng tuyến, vị trí ga C9 theo nguyên tắc đảm bảo an toàn chạy tàu, hạn chế tối đa ảnh hưởng đến khu dân cư và phố cổ và đảm bảo an toàn tuyệt đối cho di tích lịch sử quốc gia, đặc biệt là Hồ Hoàn Kiếm.

Qua quá trình nghiên cứu, UBND TP Hà Nội xác định 3 phương án quy hoạch tổng mặt bằng ga ngầm C9.

Cụ thể, đối với phương án 1, ga ngầm C9 được điều chỉnh thành ga xếp chồng 4 tầng có kết cấu thân ga trùng với ranh giới vùng bảo vệ II, dài 202,4 m, rộng 15 m, sâu khoảng 31 m, một phần ke ga và thân nhà ga nằm trong đường cong bán kính R = 800 m, bên dưới đường Đinh Tiên Hoàng phía trước Tổng Công ty Điện lực Hà Nội và Trụ sở HĐND-UBND thành phố Hà Nội; chiếm dụng khoảng 25 m2 đất trụ sở UBND Thành phố để đảm bảo thi công, kết cấu ga cách tòa nhà gần nhất khoảng 3 m.

Công trình phụ trợ được bố trí chung trong mặt bằng của Tổng Công ty Điện lực Hà Nội (EVN Hà Nội) như phương án ban đầu gồm tháp làm mát, phòng máy phát điện, cửa lên xuống cho người khuyết tật, tháp thông gió số 1 (cao 13 m) và cửa lên xuống số 1...; Tuy nhiên, do ga ngầm 4 tầng sâu hơn, dài hơn... yêu cầu về thiết bị phụ trợ nhiều hơn nên đòi hỏi diện tích mặt bằng, quy mô tòa nhà phụ trợ lớn hơn phương án đề xuất ban đầu; Để có đủ không gian bố trí các công trình phụ trợ này cần diện tích khoảng 705m2 trong khu đất của EVN Hà Nội, tăng 260 m2 so với phương án đề xuất ban đầu.

Cửa số lên xuống số 2 và tháp thông gió số 2 được bố trí tại Tổng công ty Điện lực miền Bắc trên đường Trần Nguyên Hãn như phương án ban đầu.

Đoạn tuyến hầm từ sau ga C8 đi song song đồng mức đến phố Đồng Xuân rồi chuyển dần sang kết cấu xếp chồng đến ga C9; đoạn tuyến đi dưới khu dân cư, từ phố Hàng Ngang đến phố Đinh Tiên Hoàng có sử dụng một số đoạn cong để vi chỉnh vị trí tim tuyến bên trong hành lang đã phê duyệt; đoạn tuyến dưới đất công cộng từ gần đền Bà Kiệu phải điều chỉnh ra ngoài hành lang đã phê duyệt, đi bên dưới đền Bà Kiệu, áp dụng bán kính cong R = 250 m để đảm bảo yêu cầu kỹ thuật trước khi vào ga C9. Sau ga C9, tuyến hầm dần dần chuyển sang đi song song đồng mức dưới phố Đinh Tiên Hoàng - Hàng Bài dến ga C10…

Phương án 2 sẽ giữ nguyên như phương án ban đầu đã đề xuất phê duyệt. Ga ngầm C9 được bố trí tại phía trước Tổng Công ty Điện lực Hà Nội, nằm ngầm dưới đường Đinh Tiên Hoàng và vườn hoa Bờ hồ Hoàn Kiếm, đỉnh ga cách mặt đất khoảng 2,5 m, cửa lên xuống và công trình phụ trợ như sau:

Cửa lên xuống số 1 và cụm công trình phụ trợ (bao gồm tháp thông gió 1, tòa nhà phụ trợ, tháp làm mát và thang máy cho người khuyết tật...) bố trí trong khuôn viên Tổng Công ty Điện Lực Hà Nội. Cửa lên xuống số 2, tháp thông gió 2 bố trí trước Tổng Công ty Điện lực Miền Bắc phía đường Trần Nguyên Hãn. Cửa lên xuống số 3 bố trí bên cạnh thân ga trên vườn hoa bờ hồ Hoàn Kiếm, đảm bảo an toàn trong quá trình khai thác vận hành, thay thế nhà vệ sinh công cộng hiện đang tồn tại, cải thiện cảnh quan, bảo vệ môi trường, sử dụng biện pháp quản lý để kiểm soát, điều tiết lượng hành khách tránh ùn tắc. Cửa lên xuống số 4 bố trí sau tượng đài Cảm tử, nằm trên phố Hàng Dầu phía sau đền Bà Kiệu.

Còn đối với phương án 3 UBND TP Hà Nội đề xuất bỏ ga ngầm C9 (hoặc có thể xem xét xây dựng trong tương lai). Do đoạn tuyến từ C8 đến C10 dài khoảng 2,6 km nên để đảm bảo an toàn khi vận hành, khai thác... trong cả 2 trường hợp này đều bắt buộc phải có tháp thông gió và lối thoát hiểm cho hành khách khi xảy ra trường hợp khẩn cấp tại khoảng giữa đoạn hầm từ ga C8 đến ga C10, các hạng mục này sẽ được xây dựng sau khi hoàn thành thi công tuyến hầm.

Để đảm bảo không xâm phạm Vùng bảo vệ II của di tích Hồ Hoàn Kiếm, tư vấn bố trí Giếng thông gió/thoát hiểm (ngầm) tại ngã ba giao giữa phố Hồ Hoàn Kiếm và Đinh Tiên Hoàng, kích thước 22,4 m x 16 m, chiều dài hầm từ Giếng đến ga C8 và C10 lần lượt là 1.149 m và 1.112 m, được trang bị cầu thang, Quạt thông gió hầm, Trung tâm điều khiển động cơ; Cần giải phóng mặt bằng khoảng 19 m2 phục vụ thi công (chi phí bồi thường khoảng 37 tỷ đồng); Vị trí cửa thoát hiểm và tháp thông gió nằm trên phần đường và dải phân cách (đoạn đường đôi Đinh Tiên Hoàng) hiện nay đang được sử dụng làm bãi đỗ xe, kích thước khoảng 5,65 m x 15 m, cao khoảng 5 m nằm ngoài khu vực bảo vệ II.

Trường hợp xây dựng ga C9 sau khi tuyến đã đi vào vận hành khai thác là hết sức khó khăn, phức tạp về kỹ thuật, về đảm bảo an toàn hành khách, chi phí xây dựng, thiết bị tăng cao (khoảng 1.200 tỷ đồng) và thời gian thi công kéo dài.