Nhiệm kỳ qua (2019-2024), từ thành thị tới nông thôn, hiệu quả từ chương trình xây dựng nông thôn mới (NTM) và đô thị văn minh với đóng góp không nhỏ của MTTQ các cấp đã khiến Hải Phòng thực sự thay da đổi thịt.
Hiến đất hàng nghìn tỷ đồng
Xây dựng NTM là quá trình liên tục, lâu dài, có điểm khởi đầu, không có điểm kết thúc nên đòi hỏi cả hệ thống chính trị phải đồng thuận vào cuộc với trách nhiệm cao nhằm phát triển bền vững nông nghiệp - nông dân - nông thôn.
Ông Vũ Văn Chương, Chủ tịch MTTQ xã Minh Tân (huyện Kiến Thuỵ) cho biết: Xây dựng đường giao thông là một trong những tiêu chí khó khăn nhất để hoàn thành xây dựng NTM nâng cao, NTM kiểu mẫu. Xác định được điều này, Ban công tác mặt trận các thôn dân cư tuyên truyền vận động nhân dân cung cấp bìa đỏ phục vụ công tác lập bản đồ trích đo địa chính, đẩy nhanh GPMB các tuyến đường giao thông…
Nhờ có những căn cứ chính xác trong việc xác định mốc giới, người dân đã nghiêm chỉnh chấp hành, hợp tác cùng địa phương thực hiện GPMB. Nhiều tuyến đường trục xã rộng 7-9m; đường liên thôn, trục thôn rộng 5,5m; đường ngõ xóm rộng 3,5m, đường nội đồng được cứng hóa và đưa vào sử dụng.
Các hạng mục công trình xây dựng NTM được công khai thông tin và tuyên truyền thông qua các cuộc họp với 80-90% người dân đến dự. MTTQ phối hợp tham gia Đoàn đi vận động, đến từng hộ gia đình triển khai ký cam kết thực hiện việc GPMB để tạo điều kiện cho các nhà thầu thi công theo đúng kế hoạch.
Với kỹ năng tuyên truyền mềm dẻo của cán bộ MTTQ và các tổ chức đoàn thể, 5 năm qua, đã có 587 hộ dân tại xã Minh Tân đã hiến trên 9.400m2 (4.800m2 đất ở, 4.500m2đất nông nghiệp) và tháo dỡ công trình trên 12 tuyến đường. Có hộ dân đã tự nguyện hiến trên 30m2 đất thổ cư, trị giá trên 800 triệu đồng.
Năm 2023, qua khảo sát của MTTQ xã Minh Tân, trên 90% người dân thể hiện sự hài lòng về những kết quả xây dựng xã NTM nâng cao và 96,8% người dân thể hiện sự hài lòng về những kết quả xây dựng xã NTM kiểu mẫu. Trong đó, người dân rất hài lòng về công tác tuyên truyền, vận động của Ủy ban MTTQ, các đoàn thể.
Không chỉ riêng xã Minh Tân, hàng loạt địa phương khác tại Hải Phòng đã đặt vị trí người dân vào vai trò trung tâm, là chủ thể của chương trình xây dựng NTM, tạo sự đồng thuận xã hội cao và thu hút các nguồn lực lớn từ trong dân.
Với phương châm “Dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra giám sát gắn với dân thụ hưởng”, nhiệm kỳ qua, Hải Phòng đã vận động 26.149 tổ chức, cá nhân, hộ gia đình hiến hơn 639.200 m2 đất (413.200 m2 đất ở, 226.000 m2 đất nông nghiệp) giá trị hàng nghìn tỷ đồng. Người dân đóng góp trên 50.000 ngày công tham gia làm mới, sửa chữa đường giao thông nông thôn, đường nội đồng, cầu cống thuỷ lợi, kiên cố hóa kênh, mương; trồng trên 100.000 cây xanh.
Đến hết năm 2023, Hải Phòng có 100% xã được công nhận đạt chuẩn NTM, 89 xã đạt NTM nâng cao, 54 xã chuẩn NTM kiểu mẫu, 7/8 huyện được công nhận đạt chuẩn NTM (trừ huyện đảo Bạch Long Vỹ).
“Dân vận khéo” để xây dựng đô thị văn minh
Nông thôn Hải Phòng thay da đổi thịt nhờ xây dựng NTM mới. Còn tại thành thị, công tác tham gia xây dựng đô thị văn minh ngày càng bài bản, có chiều sâu. Với nhiều mô hình phát huy vai trò “tự quản” của nhân dân, MTTQ các cấp và các đoàn thể đã vận động nhân dân tích cực đóng góp vật tư, nhân công, hiến đất để cải tạo, chỉnh trang, nâng cấp gần 2.000 tuyến ngõ, ngách với tổng chiều dài trên 180km. Hơn 5.000 cuộc ra quân dọn vệ sinh môi trường được tổ chức với sự tham gia của gần 1.000.000 lượt cán bộ và nhân dân.
Trao đổi với PV, đại diện MTTQ phường Máy Chai (quận Ngô Quyền) chia sẻ: Bí quyết để thành công trong việc xây dựng đô thị văn minh tại địa phương nằm ở “Dân vận khéo”. Dân vận khéo giúp từng bước tháo gỡ, giải quyết những khó khăn, bức xúc và huy động được nguồn lực lớn trong nhân dân. Tại Máy Chai, MTTQ đã phối hợp với UBND, các tổ chức thành viên, các cơ quan, đơn vị, các tổ dân phố triển khai ra mắt mới và duy trì 101 mô hình/31 loại hình dân vận khéo. Trong đó, mô hình tiêu biểu được duy trì và lan tỏa trong cộng đồng là “Phân loại rác thải tại nguồn”.
Thời gian qua, phường Máy Chai đã thực hiện GPMB đối với 8 dự án, tổng diện tích thu hồi 37,38 ha, 323 hộ dân, 40 tổ chức. MTTQ phường cùng các tổ chức thành viên xác định: Điểm quan trọng quyết định hiệu quả công tác vận động nhân dân trong GPMB đó là “phân loại đối tượng” để tuyên truyền, vận động có trọng tâm, trọng điểm với hình thức phù hợp.
Song song với đó, MTTQ phường đã linh hoạt áp dụng đa dạng cách thức tuyên truyền, vận động như: Tổ chức họp phổ biến chính sách, họp đảng bộ, chi bộ, các đoàn thể; đối thoại với từng nhóm đối tượng, tiếp xúc, vận động đối với những trường hợp cá biệt... Do làm tốt công tác tuyên truyền vận động, một số dự án trên địa bàn không phải tổ chức cưỡng chế thu hồi đất.
Lãnh đạo MTTQ TP Hải Phòng nhận định: Những kết quả trong xây dựng NTM, đô thị văn minh tại Hải Phòng trong thời gian qua trở thành minh chứng rõ nét nhất của một nhiệm kỳ hoạt động có nhiều dấu ấn của MTTQ. Trong đó, sức mạnh đại đoàn kết toàn dân góp phần xây dựng và phát triển thành phố, thực hiện thắng lợi các mục tiêu phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội.