Cụm từ hàng xách tay đã quá quen thuộc với những người sính hàng ngoại, nhất là các đại gia lắm tiền. Thông thường hàng xách tay để chỉ những thứ hàng hóa xa xỉ được các nhân viên hàng không, những người đi công tác nước ngoài mang về, không thuế, lại được tiếng là “hàng xịn”. Nay lại có cả vắcxin xách tay đang lưu thông trên thị trường, gây nguy cơ mất an toàn cho tính mạng của trẻ, phát tán bệnh dịch trong cộng đồng. Bởi thế, mới đây, Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến khuyến cáo người dân,
Đưa trẻ đi tiêm phòng dịch bệnh.
Trước thực tế một số trẻ sau khi tiêm vắc xin đã bị sốc phản vệ dẫn đến tử vong, nhiều bậc phụ huynh đã e ngại không còn tin vào vắc xin trong chương trình tiêm chủng mở rộng, nhất là các loại vắc xin nội. Việc các bậc phụ huynh thích cho con em mình tiêm chủng dịch vụ với vắc xin ngoại, theo kiểu cái gì của “tây” cũng tốt hơn của “ta” là tư duy lệch lạc, sai lầm. Không chỉ Bộ Y tế, mà Tổ chức Y tế thế giới đã khẳng định, không có bất cứ loại vắc xin nào là an toàn 100%. Việc tử vong sau tiêm có thể xảy ra ở tất cả các loại vắc xin, kể cả các loại vắc xin ngoại của những hãng sản xuất vắc xin có uy tín trên thế giới.
Thực chất của việc tiêm vắc xin là đưa mầm bệnh đã bị làm suy yếu vào cơ thể để “rèn luyện” cho bạch cầu cách chống trả, tiêu diệt mầm bệnh. Nói một cách dễ hiểu thì tiêm vắc xin là cách “huấn luyện” “chiến binh” bạch cầu làm quen, tiến tới “thiện chiến” hơn khi mầm bệnh thực sự xâm nhập vào cơ thể. Mỗi cá thể có phản ứng với vắc xin ở các mức độ khác nhau và hầu hết chỉ có các phản ứng như sốt nhẹ, sưng, đau tại chỗ tiêm và tự khỏi trong 24 giờ. Song, một số rất ít lại có phản ứng mạnh với vắc xin như sốt cao, co giật, tím tái, thậm chí là sốc phản vệ dẫn đến tử vong.
Ngoài ra, không phải tất cả các trường hợp tử vong sau tiêm chủng là do nguyên nhân phản ứng quá mẫn cảm của cơ thể đối với vắc xin mà còn có nguyên nhân trùng hợp ngẫu nhiên với các bệnh lý khác sẵn có của trẻ tại thời điểm sau tiêm chủng, do các nguyên nhân khác nhau như nhiễm trùng huyết, viêm não - màng não, viêm phổi, suy hô hấp, bệnh tim bẩm sinh, chết đột tử, sặc sữa... Vậy nhưng không phải bất cứ ai cũng hiểu được cơ chế hoạt động của vắc xin, nhất là các bậc phụ huynh khi nghe thông tin có trẻ bị tử vong sau khi tiêm chủng đã có sự hoài nghi nên kiên quyết “nói không” với vắc xin nội và đi “săn lùng” vắc xin ngoại để tiêm phòng cho con em mình.
Lợi dụng tâm lý sính ngoại của các bậc phụ huynh và việc khan hiếm vắc xin tiêm dịch vụ hiện nay, một số đối tượng đã tung ra thị trường các loại vắc xin “xách tay”. Vắc xin xách tay thì sẽ không ai, cơ quan nào kiểm duyệt để có thể khẳng định được nó có đúng là vắc xin hay không, có đúng chủng loại phòng những bệnh mà trẻ cần tiêm không, và quan trọng là không thể biết chắc độ an toàn của các loại vắc xin này. Nếu như hàng xách tay nước hoa, mỹ phẩm... giả chỉ có thể làm người tiêu dùng thiệt hại về tiền bạc, dù có đau song không nguy hại đến tính mạng. Song, nếu vắc xin xách tay là hàng giả, thậm chí chỉ là hàng nhái thôi thì hậu họa là khôn lường. |
Chưa kể đến việc các bậc phụ huynh cứ “nhăm nhăm” chờ vắc xin ngoại để tiêm dịch vụ làm lỡ thời điểm cần tiêm phòng cho trẻ dẫn đến hiệu quả phòng bệnh không cao, thậm chí là mất khả năng phòng bệnh. Chỉ đơn cử là nguồn vắc xin ngoại nhập có hạn, trong khi nhu cầu lại rất lớn, cầu vượt quá cung dẫn đến nhiều trẻ không được tiêm chủng đủ liều, đủ mũi, đúng thời gian. Nguy hiểm hơn, với “cơn sốt” vắc xin ngoại, nhiều bậc phụ huynh sẵn lòng tiêm cho con mình những loại vắc xin trôi nổi trên thị trường, mà theo quảng cáo là “hàng xách tay”.
Lợi dụng tâm lý sính ngoại của các bậc phụ huynh và việc khan hiếm vắc xin tiêm dịch vụ hiện nay, một số đối tượng đã tung ra thị trường các loại vắc xin “xách tay”. Vắc xin xách tay thì sẽ không ai, cơ quan nào kiểm duyệt để có thể khẳng định được nó có đúng là vắc xin hay không, có đúng chủng loại phòng những bệnh mà trẻ cần tiêm không, và quan trọng là không thể biết chắc độ an toàn của các loại vắc xin này. Nếu như hàng xách tay nước hoa, mỹ phẩm... giả chỉ có thể làm người tiêu dùng thiệt hại về tiền bạc, dù có đau song không nguy hại đến tính mạng. Song, nếu vắc xin xách tay là hàng giả, thậm chí chỉ là hàng nhái thôi thì hậu họa là khôn lường.
Hãy xem xét kỹ lưỡng những khía cạnh của vấn đề. Nếu vắc xin xách tay là “hàng xịn”, nhưng đã quá date thì khả năng phòng bệnh hầu như là zero, chưa kể còn gây phản ứng phụ nguy hiểm đến sức khỏe và tính mạng của trẻ. Còn nếu vắc xin xách tay là hàng đểu thì nguy hại vô cùng. Trong trường hợp này, việc các bậc phụ huynh cho con em tiêm vắc xin xách tay giả sẽ chủ quan không có cơ chế phòng bệnh, chữa bệnh dẫn đến nguy cơ mắc bệnh và tử vong của trẻ rất cao. Hơn nữa, việc tiêm vắc xin giả vô hình chung còn đưa vào cơ thể trẻ một lượng chất độc hại cho sức khỏe, thậm chí gây sốc phản vệ dẫn đến tử vong tức thì.
Không phải trên thực tế đã có những gương tày liếp về hàng xách tay đó sao? Có nhiều người khi dùng mỹ phẩm là hàng xách tay đã bị sưng vêu mặt mũi, thậm chí hỏng cả da mặt. Cũng có không ít người sử dụng thực phẩm chức năng xách tay dẫn đến bị ngộ độc phải đi viện cấp cứu. Vậy mà vẫn có không ít các bậc phụ huynh hiện vẫn đang săn lùng vắc xin xách tay để tiêm chủng cho con em mình. Người xưa nói “chưa thấy quan tài thì không nhỏ lệ”. Phải chăng phải đợi đến khi vắc xin xách tay có tác động xấu đến sức khỏe, thậm chí là tính mạng của con em mình thì họ mới tỉnh ngộ? Nói như một số chuyên gia kinh tế vẫn thường nói: Hãy làm người tiêu dùng thông thái để không đối tượng nào có thể lừa bịp được.