Hành lang pháp lý cho việc chơi hụi, họ

Cần cảnh giác khi tham gia chơi hụi/họ.

Điều chỉnh khung pháp lý

Để bịt khoảng trống pháp lý về chơi họ, hụi, biêu, phường (gọi chung là họ) Chính phủ vừa ban hành Nghị định 19 quy định về nguyên tắc tổ chức họ, hụi, biêu, phường và những điều kiện, thỏa thuận liên quan.

Theo đó, lãi suất trong họ có lãi do các thành viên của dây họ thỏa thuận hoặc do từng thành viên đưa ra để được lĩnh họ tại mỗi kỳ mở họ, nhưng không vượt quá 20% một năm của tổng giá trị các phần họ phải góp trừ đi giá trị các phần họ đã góp trên thời gian còn lại của dây họ. Mức lãi suất giới hạn này chỉ được điều chỉnh nếu có quyết định khác từ cơ quan có thẩm quyền.

Trong trường hợp chậm góp, chậm giao phần họ, trường hợp đến kỳ mở họ mà chủ họ không giao hoặc giao không đầy đủ các phần họ cho thành viên được lĩnh họ, thành viên chưa lĩnh họ không góp phần họ hoặc góp phần họ không đầy đủ thì phải trả lãi đối với số tiền chậm trả tương ứng với thời gian chậm trả.

Lãi suất phát sinh do chậm góp hoặc chậm giao phần họ được xác định theo thỏa thuận của các bên nhưng không được vượt quá mức lãi suất giới hạn quy định của số tiền chậm trả trên thời gian chậm trả. Nếu không có thỏa thuận thì lãi suất được xác định bằng 50% mức lãi suất giới hạn quy định của số tiền chậm trả trên thời gian chậm trả.

Thời gian gần đây, liên tiếp các vụ vỡ họ với số tiền lên đến hàng trăm tỷ đồng khiến dư luận lo ngại. Do vậy khi khung pháp lý quy định lãi suất chơi hụi/họ được ban hành, giới chuyên gia cho rằng đây là điều cần thiết.

Trong thực tế việc chơi họ không như hoạt động của ngân hàng. Ngân hàng cho vay thì có giấy tờ thẩm định, còn những người chơi họ thì chỉ dựa vào uy tín của nhau. Chơi họ là hình thức cho vay và tiết kiệm dựa trên lòng tin, vì thế mà nó mở ra những cơ hội lừa đảo, chiếm đoạt tài sản. Nhưng xét ở mặt tích cực, chơi hụi/họ/ phường mang lại cơ hội tiếp cận vốn nhanh cho người dân, góp phần không nhỏ để cho người dân có một số vốn nhất định khi cần sản xuất, kinh doanh, phát triển kinh tế.

Bên cạnh hình thức chơi họ truyền thống, hiện nay, dựa trên nền tảng công nghệ thông tin, chỉ cần có một tài khoản giao dịch, tài khoản ngân hàng là những người chơi có thể dễ dàng tham gia chơi hụi online trên mạng internet, với các mức đóng tiền và thời hạn nhận khác nhau để có những mức lãi suất tương ứng.

Chặn các hình thức biến tướng

Theo chuyên gia kinh tế Nguyễn Trí Hiếu, chơi họ là một hình thức huy động tiền rất phổ biến. Đây là một kênh huy động vốn linh động, không chính thức, thỏa mãn nhu cầu của những người buôn bán nhỏ lẻ, khó tiếp cận với vốn vay ngân hàng. Nhưng, thời gian vừa qua những biến tướng của hình thức này đã dẫn đến tình trạng vỡ hụi, họ, lừa đảo đã xảy ra rất nhiều, do vậy, nguy cơ mất an toàn từ việc chơi hụi là rất cao.

Ông Hiếu cho rằng, Nghị định này của Chính phủ sẽ giúp quản lý chặt chẽ hơn hình thức chơi họ, nhằm giảm thiểu những biến tướng thành cho vay nặng lãi, tín dụng đen.

Tuy nhiên, cơ quan quản lý cũng cần có thêm những quy định chặt chẽ hơn nữa, như khi mở các dây hụi, chủ hụi phải đăng kí với địa phương, những người tham gia chơi hụi cũng phải khai báo nhân thân rõ ràng với chính quyền và phải có hợp đồng quy định chi tiết việc đóng hụi, rút hụi ra sao...