Hành trình truyền cảm hứng của đầu bếp Bourdain

Đầu bếp, ngôi sao truyền hình, cây bút về ẩm thực nổi tiếng thế giới Anthony Bourdain. Ảnh: CNN.

Đầu bếp, cây bút về ẩm thực nổi tiếng người Mỹ Anthony Bourdain qua đời hôm 8/6 ở tuổi 61 với nguyên nhân được xác định do tự tử. Người ta tìm thấy ông bất tỉnh tại phòng khách sạn ở Pháp trong lúc đang ghi hình loạt chương trình khám phá ẩm thực mới cho kênh truyền hình CNN.

Trước cái chết bất ngờ của Bourdain, bạn bè, đồng nghiệp và những người hâm mộ không khỏi bàng hoàng bởi đối với họ, cuộc đời Bourdain chính là "nguồn cảm hứng" bất tận, theo New York Times.

Sự nghiệp rực rỡ

Bourdain đã dành hơn hai thập kỷ cống hiến cho nền ẩm thực, bắt đầu bằng việc bóc vỏ hàu và rửa đĩa cho một nhà hàng hải sản ở Cape Cod rồi sau đó nấu ăn trong những căn bếp hàng đầu ở Manhattan, trước khi chấp nhận lời đề nghị bay đến Mexico viết tiểu thuyết. Đây là khởi đầu cho sự nghiệp thứ hai của ông.

Bourdain đã viết hai cuốn tiểu thuyết trong lúc làm bếp trưởng tại nhà hàng Brasserie Les Halles. Ông từng gây sốc khi gửi một bài viết về mặt tối phía sau thế giới nhà hàng cùng những món ăn của nó cho tờ New Yorker.

Bất ngờ, tạp chí New Yorker đồng ý đăng bài viết. Nó cuối cùng phát triển trở thành hồi ký "Bí mật Nhà bếp: Những chuyến phiêu lưu với nghề nấu nướng". Cuốn sách đã đưa tên tuổi Bourdain vào thế giới người nổi tiếng và phát triển sự nghiệp truyền hình của ông.

Bourdain nhanh chóng trở thành anh hùng đối với một số đầu bếp chuyên nghiệp và những người thích ăn hàng khi "Bí mật Nhà bếp" lọt vào danh sách sách bán chạy nhất năm 2000.

Ông được cho là người định hình phong cách nấu ăn mới mà những đầu bếp không khác gì các chiến binh, đồng thời hé lộ về một văn hóa nhà bếp nơi chất kích thích, rượu và hàng giờ dài bên ngọn lửa nóng hừng hực trong những căn bếp chuyên nghiệp vừa giống như huân chương danh dự vừa giống như lời nguyền.

"Bí mật Nhà bếp" được bán ra hơn một triệu bản. "Giọng văn của ông ấy là duy nhất và không thể nhầm lẫn", Daniel Halpern, biên tập viên nhà xuất bản HarperCollins, người về sau trở thành bạn với Bourdain, nhận xét. "Bạn có thể đọc ra các câu văn và ngay lập tức biết ai viết nó".

Trước khi gia nhập CNN vào năm 2012, Bourdain dành 8 mùa làm người dẫn chương trình mang tên "No Reservation" (Không đặt chỗ trước) của kênh Travel, chuyên khám phá những nền ẩm thực và các nhà hàng ít người biết đến. Chương trình này lấy trung tâm là Bourdain và các món ăn.

Nhưng sang chương trình "Parts Unknown" (Những phần chưa biết) của CNN, Bourdain đã lia ống kính ra xung quanh, đào sâu vào các quốc gia khác nhau trên thế giới và người dân sinh sống ở đó. Ông khám phá chính trị và lịch sử với dân địa phương bên những đồ ăn, thức uống đặc trưng.

Bourdain từng xuất hiện bên cạnh Tổng thống Mỹ Barack Obama vào năm 2016 ở Việt Nam. Hai người đã cùng nhau thưởng thức món bún chả tại Hà Nội.

"'Ghế nhựa thấp, bún rẻ nhưng ngon, bia lạnh ở Hà Nội'. Đây là những gì tôi nhớ về Tony", cựu tổng thống Obama hôm qua viết trên Twitter. "Ông ấy dạy chúng ta về đồ ăn, nhưng điều quan trọng hơn cả là khả năng của ông ấy giúp mang chúng ta xích lại gần nhau. Khiến chúng ta bớt sợ hãi hơn những thứ chưa biết. Chúng ta sẽ nhớ ông ấy".

Bourdain hướng dẫn Tổng thống Obama ăn bún chả.

Hành trình với thế giới ẩm thực

Anthony Michael Bourdain sinh ngày 25/6/1956 ở New York và lớn lên tại thành phố Leonia, bang New Jersey. Pierre Bourdain, cha ông, là giám đốc một công ty thu âm nhạc cổ điển.

Anthony Bourdain bắt đầu nảy sinh tình yêu với ẩm thực từ năm lớp 4 theo như những gì ông viết qua cuốn sách "Bí mật Nhà bếp". Trên con tàu Queen Mary trong hành trình trở về Pháp thăm quê với gia đình, cậu bé Bourdain đã ngồi một mình giữa nhà hàng và ăn sạch sẽ một bát vichyssoise, món súp lạnh kiểu Pháp làm từ khoai tây, tỏi tây, kem và thịt gà.

"Đó là món ăn đầu tiên tôi thấy như mình đang tận hưởng nó và quan trọng hơn, tôi nhớ cái cảm giác tận hưởng ấy", Bourdain viết.

Bourdain tốt nghiệp cấp ba vào năm 1973. Ông một lòng theo đuổi tình yêu thời trung học Nancy Putkoski, người về sau trở thành vợ đầu của ông, và đến học tại trường Cao đẳng Vassa, nơi ông dành hầu hết thời gian ban đêm để tiệc tùng, hút hít, rượu chè. Tuy nhiên, sau hai năm, Bourdain bỏ học.

"Thẳng thắn mà nói, tôi đã trở thành một thanh niên hư hỏng, khốn khổ, tự mãn, thiếu suy nghĩ và tự làm hỏng bản thân mình", Bourdain viết trong cuốn "Bí mật Nhà bếp".

Bourdain dành cả mùa hè rửa chén bát cho một nhà hàng hải sản ở Provincetown, bang Massachusett. Ông thường xuyên chăm chú theo dõi các đầu bếp tại đây, những người ăn mặc như cướp biển, làm việc. "Trong bếp, họ không khác gì thần linh", Bourdain viết.

Trải nghiệm này đã củng cố quyết tâm lựa chọn nấu ăn là sự nghiệp của cuộc đời Bourdain. Ông nộp đơn theo học Viện Ẩm thực Mỹ vào năm 1975 và tốt nghiệp năm 1978. Bourdain bắt đầu phát triển bản thân qua hàng loạt căn bếp lớn nhỏ ở New York.

Những năm 1990, khi Bourdain giữ vai trò bếp trưởng hai nhà hàng Les Halles ở Manhattan, chúng trở nên vô cùng đông đúc nhờ những sáng tạo ẩm thực độc nhất vô nhị dưới bàn tay Bourdain.

Bourdain (trái) bắt tay chuyện trò cùng Tổng thống Obama ở Hà Nội năm 2016. Ảnh: Reuters.

Không giống những bếp trưởng nổi tiếng đời sau, Bourdain không đặc biệt tham vọng ghi dấu ấn của mình đối với nền ẩm thực Mỹ và ông hiếm khi được nhắc tới như người gây ảnh hưởng tới các đầu bếp khác. Song Bourdain là người luôn tôn trọng truyền thống cũng như cực kỳ chú ý vào chi tiết. Chính những điều này đã làm nên khác biệt trong các món ăn ông nấu.

Trong hành trình chu du khắp thế giới thực hiện các chương trình truyền hình, Bourdain nung nấu quyết tâm tiếp tục gây dựng tên tuổi trong nền ẩm thực New York. Năm 2015, ông công bố kế hoạch tham vọng với tên gọi Chợ Bourdain, xây dựng một địa điểm quy tụ 100 nhà bán lẻ và bán buôn thực phẩm toàn cầu bên bờ sông Hudson. Tuy nhiên, kế hoạch cuối cùng không thể được thực hiện.

Cuộc hôn nhân đầu tiên của Bourdain chấm dứt vào năm 2005. Đến năm 2007, ông tái hôn với Ottavia Busia. Họ có một con gái tên Ariane, năm nay 11 tuổi. Nhưng cặp đôi "đường ai nấy đi" vào năm 2016.

Với sức ảnh hưởng của mình, Bourdain còn là một trong những tiếng nói đi đầu phong trào đấu tranh chống lạm dụng và quấy rối tình dục.

Hôm 8/6, nhiều người đã đến đặt hoa và thư trước nhà hàng Les Halles đã bị đóng cửa ở phía nam Đại lộ Park, nơi Bourdain từng gắn bó, để tỏ lòng tưởng nhớ ông.

Nigella Lawson, tác giả sách dạy nấu ăn, ngôi sao truyền hình người Anh, viết trên Twitter: "Thật đau lòng khi nghe tin Tony Bourdain qua đời. Quả là một nỗi đau không thể chịu đựng nổi với gia đình và bạn gái ông ấy".

Ruth Reichl, biên tập viên lâu năm từ tạp chí Gourmet, gọi Bourdain là ước mơ của mọi biên tập viên. "Ông ấy chuyên nghiệp. Ông ấy vui vẻ. Ông ấy lúc nào cũng sẵn sàng viết", bà chia sẻ. "Đặc biệt trong những năm đầu tiên viết về ẩm thực, ông ấy có thể hơi lúng túng và lạnh lùng. Nhưng phía sau vẻ ngoài lạnh lùng ấy, luôn ẩn chứa một người đàn ông nhút nhát và tràn đầy ưu tư".