Sai phạm tràn lan trong công tác quản lý đất đai, đầu tư xây dựng các dự án lớn (giai đoạn 2004-2014) với tổng số tiền lên tới hơn 255 tỷ đồng…Đó là những sai phạm của tỉnh Hòa Bình vừa bị “lộ sáng” .
Một góc sân golf Phượng Hoàng ở Hòa Bình.
“Quên” tính tiền sử dụng diện tích đất “khủng”
Qua thanh tra tại Dự án Khu dân cư Bắc đường Trần Hưng Đạo (TP Hòa Bình) do Công ty CP đầu tư phát triển đô thị và KCN Sông Đà làm chủ đầu tư, TTCP phát hiện chủ đầu tư chuyển nhượng hơn 7.700 m2 đất vốn được quy hoạch là đất công trình cơ quan sang mục đích khác với giá trị chuyển nhượng hơn 20 tỷ đồng.
Trong khi đó, tại các lô đất có quy hoạch là đất dịch vụ được chủ đầu tư chuyển nhượng cho một số doanh nghiệp xây trụ sở, hưởng khoản chênh lệch so với thuế sử dụng đất đã nộp hơn 8 tỷ đồng.
TTCP cho biết, trên một số lô đất quy hoạch là đất cây xanh hiện đã bị các doanh nghiệp sử dụng để làm sân tennis và các công trình phụ trợ khác. Đặc biệt, tại Dự án này, cơ quan chức năng tỉnh Hòa Bình đã không tính tiền sử dụng hơn 5.654 m2 đất ở, gây thất thoát ngân sách số tiền nhiều tỷ đồng.
Tại Dự án Khu đô thị sinh thái và dịch vụ Cửu Long, thuộc huyện Lương Sơn được thực hiện từ năm 2011, Sở Tài chính trình UBND tỉnh Hòa Bình phê duyệt số tiền sử dụng đất phải nộp khi giao đất cho chủ đầu tư theo phương pháp thặng dư, trong đó số tiền trả lãi vay xác định không đúng quy định, đã làm cho tổng chi phí đầu tư tăng, dẫn đến số tiền sử dụng đất phải nộp giảm hơn 101,5 tỷ đồng, gây thất thoát cho ngân sách nhà nước.
Đáng chú ý, chủ đầu tư Dự án vẫn chưa nộp khoản tiền sử dụng đất hơn 41,7 tỷ đồng. Tại Dự án Trung tâm thương mại và nhà ở tại thị trấn Lương Sơn, Dự án khu dân cư cảng Chân Dê ngành chức năng tỉnh Hòa Bình xác định một số khoản chi phí không đúng, dẫn tới tiền sử dụng đất phải nộp giảm hơn 30 tỷ đồng, gây thất thu ngân sách nhà nước.
Đáng chú ý nhất là Dự án sân golf Phượng Hoàng do Công ty TNHH sân golf Phượng Hoàng làm chủ đầu tư mắc hàng loạt sai phạm “khủng”. Dự án sử dụng đất đầu tư xây dựng không nằm trong quy hoạch sân golf được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, quá trình xây dựng không có quy hoạch chi tiết 1/500. Chủ đầu tư xây dựng công trình sân golf, nhà điều hành, khách sạn 3 tầng và các công trình phụ trợ khác không có giấy phép xây dựng.
Trong khi đó, ngành chức năng tỉnh Hòa Bình xác định tiền thuê đất, giá đất cho thuê không tuân thủ quy định của pháp luật, việc ký hợp đồng cho thuê đất theo phương thức trả tiền một lần cho cả thời gian thuê đất là không đúng với Giấy chứng nhận đầu tư của Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã cấp.
“Trách nhiệm thuộc về Thường trực UBND tỉnh Hòa Bình nhiệm kỳ 2005-2010 và các sở: Kế hoạch và Đầu tư, Tài nguyên và Môi trường, Tài chính, Xây dựng và chủ đầu tư dự án là Công ty TNHH sân golf Phượng Hoàng”- TTCP khẳng định.
Bất cập chỉ định thầu
Theo báo cáo của UBND tỉnh Hòa Bình, số dự án trình phê duyệt trong giai đoạn 2004-2014 là 549 dự án, trong đó có 61 dự án không có kế hoạch đấu thầu
Qua thanh tra trực tiếp một số dự án, TTCP phát hiện việc vận dụng chỉ định thầu theo danh mục dự án cấp bách, hoặc thi công theo lệnh khẩn cấp đều không có kế hoạch đấu thầu được duyệt (Dự án nạo vét chỉnh trị sông Bôi, Dự án kè chống sạt lở Quốc lộ 6) là vi phạm Điều 6, Luật Đấu thầu.
Dự án chủ đầu tư phê duyệt chỉ định thầu, phê duyệt kế hoạch đấu thầu không đúng quy định thẩm quyền. Ngoài ra, chi phí lập dự toán không đúng quy định về tính thuế giá trị gia tăng ở chi phí bồi thường GPMB, chi phí dự phòng, rà phá bom mìn.
Công tác lập, thẩm định và phê duyệt dự toán các gói thầu được thanh tra không đúng quy định, định mức của Bộ Xây dựng, xây dựng đơn giá sai chênh lệch với thực tế tại thời điểm thi công, khối lượng thi công đưa vào dự toán không đúng ở một số hạng mục công trình và công tác xây lắp sai phạm với tổng số tiền hơn 49 tỷ đồng.
Tại Dự án nạo vét, gia cố, chỉnh trị sông Bôi và thoát lũ cho các huyện Kim Bôi, Yên Thủy, Lạc Thủy… ngành chức năng tỉnh Hòa Bình phê duyệt hợp phần các công trình trên tuyến với giá trị 308,26 tỷ đồng không có hồ sơ khảo sát, thiết kế và dự toán, đến thời điểm thanh tra năm 2015 mới hoàn chỉnh hồ sơ khảo sát, thiết kế dự toán để trình điều chỉnh phê duyệt.
Khi phê duyệt dự án, UBND tỉnh Hòa Bình không xin ý kiến của Bộ NN&PTNN về quy hoạch thoát lũ theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, dẫn đến phải điều chỉnh cắt giảm quy mô nạo vét sông và kè sạt lở.
Lý do về địa chất, thủy văn khu vực đầu tư dự án không cần thiết đầu tư khối lượng nạo vét và kè sông với khối lượng lớn là không thực hiện đầy đủ chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ và các Nghị định của Chính phủ.
Chi phí trong lập và phê duyệt tổng mức đầu tư không đúng, thiếu chính xác làm tăng giá trị tổng mức đầu tư như việc tính thuế GTGT cho các chi phí về dự phòng, chi phí bồi thường GPMB, chi phí rà soát bom mìn ở các dự án nạo vét, gia cố, chỉnh trị dòng sông Bôi ở các huyện Kim Bôi, Lạc Thủy… không đúng với quy định số tiền hơn 20 tỷ đồng; Dự án mở rộng Đê Đà Giang làm đường giao thông hai bờ sông Đà không đúng quy định số tiền hơn 9,9 tỷ đồng…
Theo đó, TTCP kiến nghị xử lý sai phạm về tài chính ở một số dự án đầu tư được thanh tra với tổng số tiền hơn 255 tỷ đồng, trong đó kiến nghị thu hồi số tiền hơn 205 tỷ đồng.